بهداشت دهان و دندان، سال‌آینده تعطیل است!
«اعتبار بهداشت دهان و دندان در لایحه بودجه سال 87 صفر شد.»
سه‌شنبه گذشته رئیس اداره بیماری‌های دهان و دندان وزارت بهداشت این مطلب را اعلام و اضافه کرد: در حالی که بودجه بهداشت دهان و دندان در سال‌جاری کفاف اجرای برنامه‌های سلامت کودکان را هم نمی‌دهد، کل ردیف اعتباری پیشگیری از این بیماری‌ها در لایحه بودجه سال آینده صفر شده است.
دکتر حسین حصاری در گفت‌وگو با فارس، ضمن تأکید بر این که اگر این اتفاق رخ بدهد، باید درب اداره بیماری‌های دهان و دندان وزارت بهداشت را ببندیم، ادامه داد: برنامه‌های زیادی برای بهبود بهداشت و سلامت دهان و دندان در وزارت بهداشت آماده شده بود و در تلاش بودیم این برنامه‌ها را نه تنها برای عموم کودکان، بلکه برای گروه‌های سنی بالاتر تا افراد سالمند گسترش دهیم، اما متأسفانه با حذف بودجه، حتی امکان تأمین بهداشت دهان و دندان کودکان در کشور نیز نخواهد بود.
با این حال رئیس اداره بیماری‌های دهان و دندان وزارت بهداشت که چندی است اداره‌اش از یک دفتر مستقل در معاونت سلامت وزارت بهداشت، به یک اداره در زیر مجموعه مرکز مدیریت بیماری‌ها، تنزل جایگاه پیدا کرده است، در گفت‌وگو با همشهری، با اشاره به این که اعتباراتی که امسال برای بهداشت و درمان در اختیار این دفتر بود، اندکی بیش از 3 میلیارد تومان بوده و 8/1 میلیارد تومان آن برای پیشگیری و درمان دندان رایگان کودکان زیر 12سال در پایگاه‌های دندانپزشکی امام علی هزینه شده، می‌گوید: «درباره اجرای برنامه پیشگیری از پوسیدگی دندان کودکان زیر 12 سال و پُر کردن دندان این گروه سنی، در سال‌جاری متأسفانه گزارش دقیقی نداریم، اما بر اساس اطلاعات موجود، میزان پیشرفت این کار بسیار محدود بوده است.
تصورمان این بود که می‌توانیم علاوه بر پوشش کامل حدود 5/8 میلیون کودک زیر 12سال کشور، به گروه‌های سنی بالاتر دست‌اندازی کنیم و برای نوجوانان، بزرگسالان و حتی سالمندان برنامه بدهیم.»
دکتر حصاری این جمله را می‌گوید و بلافاصله اضافه میکند: متأسفانه بودجه‌های فعلی، حتی برای کودکان زیر 12 سال نیز بسیار ناچیز است و هیچ کدام از تصورات ما تبدیل به اختصاص بودجه نشد.
علاوه بر این، با توجه به حذف ردیف اعتباری بهداشت دهان و دندان در سال آینده، به‌نظر می‌رسد باید درب اداره بیماری‌های دهان و دندان را ببندیم.
طرح‌های عمرانی، دردی را دوا نمی‌کنند
مجلس با بودجه 87 چه خواهد کرد؟ این سؤالی است که این روزها بیش از همیشه از نمایندگان پرسیده می‌شود.
بیژن شهباز‌خانی، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با تأکید بر این که به‌طور کلی وضعیت بهداشت و درمان کشور ما هیچ وقت مطلوب نبوده است و اعتبارات لازم در همه بخش‌ها نادیده گرفته شده و می‌شوند، به همشهری می‌گوید: رشد 5 درصدی سرانه بهداشت و درمان کشور در بودجه 87 به این معناست که اعتبارات، حتی کفاف حقوق و دستمزد کارمندان و پرسنل بهداشتی را نمی‌دهد، چه برسد به صرف آن در امر پیشگیری از بیماری‌ها.
وی با بیان این که تنها توجیه مجلس نسبت به حذف اعتبار پیشگیری از بیماری‌های دهان و دندان این است که خدمات بهداشتی و درمانی همیشه تحت‌الشعاع لایحه‌های عمرانی و طرحی قرار گرفته‌اند، می‌گوید: اعتبارات بخش بهداشت و درمان هر سال لاغرتر و نحیف‌تر می‌شوند و شاید دولت بر این گمان است که با این اقدام، مشکلات را تا حد زیادی حل خواهد کرد. مسئولان باید بدانند که با حذف اعتبار پیشگیری، نه وضعیت بهداشت و درمان و نه هیچ چیز دیگر بهبود نخواهد یافت و دود این بی‌تدبیری تنها به چشم مردم خواهد رفت.
اساس، همان پیشگیری است
به گفته کارشناسان هم اکنون کودکان زیر 3 سال در کشور ما حداقل 2 دندان خراب و کودکان زیر 5 تا 6 سال به‌طور متوسط 5 دندان پوسیده دارند.
بودجه‌ای که تا به حال هم برای پیشگیری از بیماری‌های دهان و دندان اختصاص داده شده بود، بودجه‌ای حداقل بود؛ مثلاً در شهرستان‌هایی با تعداد دانش‌آموزان زیاد، دولت هر سال تنها چیزی حدود 30 میلیون تومان برای خدماتی از قبیل فلوراید‌تراپی و فیشور‌سیلندر جهت پیشگیری اختصاص می‌داد.
دکتر غلامحسین رمضانی، دندانپزشک کودکان، عضو هیات علمی و معاون آموزشی دانشگاه آزاد اسلامی با بیان این که بیماری‌های لثه‌ای و پوسیدگی دندان از شایع‌ترین بیماری‌های دهان هستند، می‌گوید: سازمان جهانی بهداشت، پوسیدگی دندان را حتی یک بیماری عفونی تلقی میکند، چون به‌دنبال این پوسیدگی ممکن است یک عفونت شدید ایجاد شود.
به گفته این دندانپزشک کودکان برای همین است که اساس کار دولت باید روی اصل پیشگیری باشد و تمام آموزش‌های مربوط به پیشگیری از بیماری‌های دهان و دندان باید از همان دوران کودکی شروع شوند، چون در این صورت است که والدین نسبت به اجرای این آموزش‌ها انگیزه پیدا می‌کنند.
باورهای غلط، اقدامات سلیقه‌ای
در این میان، وجود باورهای غلط نسبت به بیماری‌های دهان و دندان در میان مردم، شاید اهمیت توجه به بحث پیشگیری را بیشتر نشان دهد، چون به عقیده کارشناسان هنوز خیلی از مردم تصور می‌کنند که مشکلات دهان و دندان در دوران کودکی اهمیت زیادی ندارند و آن را به دوران بزرگسالی می‌سپارند.
دکتر رمضانی در این باره توضیح می‌دهد: یک نوع پوسیدگی ناشی از شیر شبانه وجود دارد و این اختلال زمانی به وجود می‌آید که مادر بعد از یک سالگی به کودک هنگام شب شیر بدهد که این اتفاق منجر به پوسیدگی بسیار وسیعی در دهان کودک می‌شود و علاوه بر این که با درد و عفونت زیادی همراه است، درمان موفقی هم نخواهد داشت و در نهایت چاره‌ای جز کشیدن دندان پوسیده وجود ندارد.
وی با بیان این که با صرف همان بودجه‌های اندک قبل، آگاهی مردم نسبت به این بیماری‌ها و عواقب آنها کمی بیشتر شده بود، اظهار می‌دارد: هنوز خیلی از مردم خیلی از بیماری‌های دهان و دندان از قبیل پوسیدگی ناشی از شیر شبانه را نمی‌شناسند و با حذف اعتبار اختصاص یافته در امر پیشگیری باید منتظر اتفاقات وحشتناک‌تری در زمینه عدم آگاهی مردم باشیم.
به عقیده این دندانپزشک، اقدامات سلیقه‌ای و گاه ناشی از بی‌تدبیری مسئولان در این میان، انگیزه ی بسیاری از مراکز درمانی را هم برای ارائه خدمات پیشگیری از بین می‌برد.
دکتر رمضانی با تأکید بر این که در حال حاضر در تمام دنیا پیشگیری مهم‌تر از درمان است، در حالی‌که در کشور ما کاملا برعکس است، خاطر نشان میکند: در کشورهای پیشرفته حتی دندان پزشکان دانشجو هم کار درمانی نمی‌کنند و پُر کردن پوسیدگی دندان و کشیدن آن در این کشورها به صفر رسیده، در حالی‌که ما هنوز منتظر فاجعه هستیم و تنها در این صورت دنبال راه‌حل آن می‌گردیم.
سمیه شرافتی
