علائم و تشخیص سرطان پستان

بیمار)

نتیجه ی پاتولوژی، یک ضایعه ی تومورال 5 سانتی ‌متری از نوع موسینوژ بوده است. یک غده ی لنفاوی از 9 غده‌ ی لنفاوی برداشته شده، در طی عمل دچار متاستاز بدون تهاجم به کپسول بوده است. پس از آن شیمی درمانی و رادیوتراپی هم شده‌ام و نتیجه ی پاتولوژی شهریور ماه من، به شکلESTROGEN R ,ROGESTRON R مثبت و P53 منفی و HER-2 منفی بوده است. لطفاً مرا راهنمایی کنید که من چه کار لازم است، انجام دهم و پی‌ گیری‌های بعدی من چگونه است؟

(پاسخگوی سئوالات زیر آقای دکتر سید رضا صفایی؛ فوق تخصص خون و آنکولوژی می باشد.)

1- سرطان سینه (پستان) چیست؟

سرطان پستان عبارت از بدخیمی بافت اصلی پستان. در واقع سلول‌های نسج ‌پستان که سازنده ی شیر برای تغذیه نوزادان است، دچار بدخیمی می ‌شوند.

2- علت ایجاد کننده سرطان پستان کدام است؟

برای سرطان پستان علت خاصی وجود ندارد. البته زمینه ی خانوادگی در ابتلا به این بیماری در خانم‌ها موثر می ‌باشد و در خانواده ی افراد مبتلا به سرطان، امکان درگیری این بیماری بیشتر است.

عوامل دیگری نیز در بروز سرطان پستان نقش دارند، از جمله این که اگر در خانمی پریودها از سنین پایین شروع شده باشد، احتمال سرطان پستان بیشتر می ‌شود و یا کسانی که قرص‌های جلوگیری از بارداری را به مدت طولانی استفاده می ‌کنند احتمال درگیری بالاتری دارند و یا خانم‌هایی که پس از یائسه شدن از داروهای استروژنی و هورمونی استفاده می ‌کنند، معمولاً بیشتر به سرطان سینه مبتلا می ‌شوند.

3- علایم بیماری سرطان پستان کدام است؟

این بیماری شایع‌ترین سرطان در خانم‌ها می‌باشد و میزان ابتلا آن در آقایان کم ‌تر از 1/0است. علایم بیماری سرطان سینه عبارت است از: لمس یک توده ی سفت در داخل پستان که در داخل قسمتی از نسج ‌پستان می ‌باشد و خانم‌ها اگر دقت کنند، متوجه آن خواهند شد و اگر متوجه نشوند، ممکن است به صورت کشیدگی پوست قسمت درگیر خود را نشان دهد و حتی ممکن است باعث زخم شدن آن قسمت از پوست شده و گاهی ممکن است، درگیری‌های بسیار وسیع در ناحیه پستان ایجاد کند که به این مرحله، شروع پاژه گفته می ‌شود و در موارد کمی ممکن است، به‌ صورت ترشحات خونی خود را نشان دهد که این حالت زیاد شایع نیست.

4- راه‌های تشخیصی سرطان پستان کدام است؟

یکی از راه‌های تشخیص سرطان پستان این است که به خانم‌ها آموزش داده شود که چگونه پستان خود را معاینه کنند و این معاینه باید به ‌طور مرتب و ماهانه و قبل از پریود توسط خود فرد انجام شود. خانم‌ها در صورت وجود توده‌ای مشکوک در پستان، لازم است، بلافاصله به پزشک مراجعه کنند. بدین منظور در برخی کشورها روش‌های غربالگر (SCREENING) به صورت معاینه و مراجعه به پزشک برای هر 4 تا 6 ماه انجام می ‌شود.

هم ‌چنین بررسی‌های ماموگرافی هر سال یا هر دو سال یک بار، از سن حدود 35 سال به بالاتر توصیه می‌ شود و این کار جزو برنامه ی بهداشتی بسیاری از کشورهای پیشرفته می ‌باشد که باعث تشخیص زودرس بیماری می ‌شود و در صورت شک یا مشاهده ی هر توده‌ای در روش غربالگری یا معاینه توسط خود بیمار باید به پزشک مراجعه کرد. معمولاً پزشکان از روش ماموگرافی جهت بررسی و تأیید خوش‌خیم یا بدخیم بودن توده استفاده می‌ کنند. البته در بعضی موارد سونوگرافی هم ارزش تشخیصی بالایی دارد.

5- سرطان پستان بیشتر در چه افرادی دیده می ‌شود و آیا زمینه ژنتیکی و خانواده‌ای دارد یا خیر؟

همان‌طور که گفته شد، سرطان ‌پستان بیشتر در خانم‌ها دیده می‌ شود و خطر ابتلا به آن، با افزایش سن بیشتر می ‌شود. عوامل بسیاری در بروز آن موثر است. از جمله ژنتیک؛ در خانواده‌هایی که اقوام درجه یک آن‌ها دچار سرطان پستان شده‌اند، احتمال درگیری و ابتلا به مراتب بالاتر از سایر افراد می ‌باشد.

ادامه دارد...

دکترسیدرضا صفایی- فوق تخصص خون و انکولوژی

راه های درمان سرطان پستان در زنان

بیمار)

نتیجه ی پاتولوژی، یک ضایعه ی تومورال 5 سانتی ‌متری از نوع موسینوژ بوده است. یک غده ی لنفاوی از 9 غده‌ ی لنفاوی برداشته شده، در طی عمل دچار متاستاز بدون تهاجم به کپسول بوده است. پس از آن شیمی درمانی و رادیوتراپی هم شده‌ام و نتیجه ی پاتولوژی شهریور ماه من، به شکلESTROGEN R ,ROGESTRON R مثبت و P53 منفی و HER-2 منفی بوده است. لطفاً مرا راهنمایی کنید که من چه کار لازم است، انجام دهم و پی‌ گیری‌های بعدی من چگونه است؟

(پاسخگوی سئوالات زیر آقای دکتر سید رضا صفایی؛ فوق تخصص خون و آنکولوژی می باشد.)

1- راه‌های درمان سرطان پستان کدام است؟

چنان‌ که بعد از معاینه و مشاهده ی نتیجه ی ماموگرافی و سونوگرافی توسط پزشک، سرطان پستان تأیید شود، نمونه ‌برداری از توده، توسط جراح در مرحله ی اول درمان انجام می‌شود.

معمولاً نمونه ‌برداری به ‌صورت سوزنی صورت می ‌گیرد و در صورتی که گزارش پاتولوژی تأیید کننده ی سرطان پستان باشد، جراحی درمانی لازم می ‌باشد. روش‌های مختلف جراحی جهت درمان اعمال می ‌شود؛ از جمله برداشتن تمام نسج ‌پستان و عضلات کوچک زیر سینه و لنف نودهای لنفاوی همان طرف.

روشی دیگر که با حفظ نسج ‌پستان همراه است، عبارت است از خارج کردن تمام توده‌، همراه با مقداری از نسج سالم اطراف یا خروج کامل توده‌ همراه با قسمتی از نسج آناتومیک سالم اطراف.

علاوه بر آن از غدد لنفاوی زیر بغل نمونه ‌برداری شده و غدد لنفاوی قابل مشاهده و مقداری از سیستم لنفاوی زیر بغل علاوه بر نسج ذکر شده خارج می‌شود و قسمت‌های برداشته شده حتماً جهت پاتولوژی ارسال می‌شود. در روی نسج ارسالی، بررسی‌های پاتولوژیک با رنگ آمیزی اختصاصی صورت می ‌گیرد.

از دیگر اقدامات درمانی، شیمی‌درمانی می ‌باشد که در اکثر بیماران باید صورت گیرد و در بعضی موارد بررسی آزمایش‌های فیزیکی کامل، آزمایشات کلیوی، بررسی وضعیت قلبی و عروق، عکس ریه و سونوگرافی یا سی‌تی‌اسکن هم در کنار اقدامات ذکر شده ضروری است. در بسیاری از مواقع، بررسی ایزوتوپ استخوان‌ها هم ضروری می ‌باشد.

درمان دارویی پس از آماده شدن نتایج بیوپسی و تعیین وضعیت گیرنده‌های هورمونی نسج بدخیم و نتیجه ی STAGING(نمایش) بیماری و هم‌چنین وضعیت پریودها (یائسگی‌ یا نبودن آن) انجام می‌گیرد. شیمی درمانی، هورمون درمانی یا هر دو ممکن است، برای درمان انتخاب شود.

در مواردی نیاز به رادیوتراپی موضعی جهت بیمار در عمل پستان جراحی شده و زیر بغل مجاور وجود دارد که این بیماران توسط متخصص مربوطه، به رادیوتراپی ارجاع می‌شود.

2- آیا این بیماری ممکن است بعد از درمان مجدداً عود کند؟

احتمال عود بیماری وجود دارد و حتی ممکن است 15تا 17 سال پس از اقدامات جراحی و درمان‌های طبی، فعالیت مجدد بیماری شروع شود. میزان عود به نحوه و مدت درمان و اقدامات پیشگیرانه ی بعدی وابسته است.

3- عدم درمان به موقع چه عوارضی به دنبال خواهد داشت؟

عدم تشخیص و درمان به موقع برای بیمار موجب درگیری اعضایی از جمله کبد، ریه، استخوان‌ها و... خواهد شد. به عبارتی متاستاز یا درگیری سایر اعضا ایجاد می ‌شود.

وجود متاستاز پیشرفته باعث کاهش طول عمر بیمار می ‌شود. بر همین اساس توصیه می‌ شود که بیماران معاینات خودشان را انجام دهند.

وجود برنامه‌های غربالگری در بعضی از کشورها در برنامه بهداشتی این جوامع توسط سیستم بهداشت و درمان باعث تشخیص زودرس و درمان به موقع و طول عمر بیشتر بیماران خواهد شد.

4- آیا راه‌های پیشگیری کننده جهت پیشرفت بیماری سرطان پستان وجود دارد؟

در این بیماران توصیه می ‌شود بین انجام جراحی و شروع به درمان طبی، بیش‌تر از یک ماه فاصله نیاندازند که در این صورت احتمال پاسخ به درمان و جلوگیری از عود کاهش پیدا می‌ کند و در صورتی که بیماری تشخیص داده نشده باشد، مراحل درمانی از قبیل جراحی ضایعه، درمان‌های طبی (شیمیایی- هورمونی- رادیوتراپی) هر چه سریع ‌تر و در کوتاه‌ترین زمان، برای پیشگیری باید انجام گیرد.

5- توصیه‌ کلی شما به افراد مبتلا به این بیماری کدام است؟

توصیه کلی به بیمارانی که دچار این بیماری هستند، این است که:

الف- اقدامات درمانی و تشخیصی را به طور مرتب و جدی رعایت کنند.

ب- مراجعات خود را به پزشکان معالج به‌ طور منظم انجام دهند.

ج- با توجه به اینکه در چند دهه ی گذشته اقدامات درمانی طبی موثرتری جهت درمان این بیماران در تحقیقات وسیع حاصل شده است، این بیماران امید داشته باشند که هر روز احتمال جلوگیری از عود بیماری و احتمال درمان بیماری بیشتر می ‌شود.

د- با توجه به اینکه سرطان پستان، یکی از شایع‌ترین سرطان‌ها در خانم‌ها می‌باشد، تمامی خانم‌ها باید دقت کنند که هر توده‌ای که در پستان مشاهده کردند، بلافاصله به پزشک مراجعه کنند.

6- توصیه شما به این بیمار 48 ساله کدام است؟

توصیه می ‌شود که معاینه توسط خودشان به صورت مرتب و ماهانه انجام گیرد. مراجعه به پزشکان متخصص داخلی، زنان، جراح عمومی به فاصله 4تا 6ماه صورت گیرد؛ مخصوصاً در خانم‌هایی که سابقه خانوادگی سرطان پستان را دارند، مراجعات مکرر و پیگیری‌های بیشتر به پزشک حتماً انجام گیرد.

در بیمار ذکر شده جواب پاتولوژی و نمونه ‌برداری نشان می ‌دهد که:

1- درمان بیماری با جراحی کافی نبوده است.

2- لبه‌های ضایعه بیشتر از آن بوده که برداشته شده است.

3- نسج اطراف بیماری هنوز وجود دارد.

4- توصیه می ‌شود که مجدداً جراحی شود.

5- در نهایت در این مرحله توصیه بنده این می ‌باشد که تمام نسج ‌پستان برداشته شود.

با توجه به سن بیمار احتمالاً هنوز خونریزی‌های پریود ادامه دارد و در این صورت شیمی درمانی و رادیوتراپی ضروری می ‌باشد. پس از انجام شیمی درمانی در حدود 6الی 8 ماه و با توجه به اینکه پروژسترون و استروژن در نسج بدخیم‌ پستان مثبت است، لازم است، هورمون درمانی شروع شود.

با توجه به این که توده خارج شده از پستان 5 سانتی‌متر بوده بهتر است، درمورد ایشان رادیوتراپی موضعی انجام گیرد.

سرطان ریه و علائم آن

بیمار)

پاسخگوی سئوالات زیر خانم دکتر ام‌البنین پاک نژاد، متخصص داخلی و فلوشیپ فوق تخصصی ریه می باشد.

1- سرطان ریه چیست و در چه افرادی دیده می‌شود و عوامل زمینه‌ساز این بیماری کدام است؟

به طور کلی ریه در بدن اعمال مختلفی دارد، ولی مهم‌ترین وظیفه آن تبادل گازی در بدن، یا به اصطلاح عمومی انجام عمل تنفس می‌باشد.

بررسی‌هایی که تاکنون در این زمینه انجام شده نشان می‌‌دهد که شایع‌ترین و مهم‌ترین ریسک فاکتور و عامل ایجادکننده ی سرطان ریه مصرف دخانیات از جمله سیگار می‌باشد، به نحوی که آمارهای دقیق نشان می‌دهد تعداد مبتلایان به سرطان ریه در بین سیگاری ها بسیار تکان‌دهنده و وسیع می‌باشد.

اخیراً به خاطر مقابله‌ای که با مصرف سیگار انجام می‌گیرد، مصرف سیگار در جوامع غربی، در بین آقایان کاهش یافته و متعاقب آن امکان ابتلا به سرطان ریه نیز در مردان کم‌تر شده است. ولی متاسفانه مصرف سیگار در میان خانم‌ها افزایش یافته و متعاقب آن امکان بروز سرطان در میان خانم‌ها نیز افزایش پیدا کرده است.

از لحاظ آماری ثابت شده است که خانم‌ها نسبت به آقایان کم‌تر سیگار می‌کشند، ولی وقتی سیگاری شدند، بیشتر از آقایان سیگار می‌کشند و در نتیجه استعدادشان نسبت به سرطان ریه بیشتر می شود. به عنوان مثال وقتی که یک آقا و یک خانم به تعداد مساوی سیگار می‌کشند و حتی تعداد سال‌هایی که سیگار می‌کشند برابر است، خانم‌ در معرض خطر بیش‌تری برای ابتلا به سرطان ریه است و این به علت استعداد وابسته به جنس می‌باشد.

علاوه بر این که خود سیگار علت قوی برای ابتلا به سرطان ریه است، مقدار سیگار کشیدن هم مهم می‌باشد و هر چه تعداد و مدت زمان سیگار کشیدن بیش‌تر باشد، امکان ابتلا بیشتر می‌شود.

بر اساس تحقیقات ثابت شده است سیگارهایی که هم اکنون در بازار مصرف تحت عنوان لایت، سبک و... موجود می‌باشد با آن که نسبت به سیگارهای دیگر اثرشان کم‌تر بوده و قوی نیست، ولی چون استفاده کنندگان از این سیگارها هم پُک‌های بیشتر و عمیق‌تری به سیگار می‌زنند و هم تعداد بیشتری سیگار می‌کشند، فرقی با دیگر سیگاری‌های ندارند. به یک تعبیر دیگر درست است که نوع سیگار فرق کرده و مثلاً نیکوتین پایین آمده، ولی پک‌هاعمیق‌تر و تعداد سیگارها نیز بیشتر شده است.

عامل بعدی ژنتیک می‌باشد. امکان مبتلا شدن اقوام درجه ی یک افراد مبتلا به سرطان ریه، نسبت به دیگران 2 تا 3 برابر افزایش می‌یابد و اگر خود فرد(منظور اقوام) نیز سیگاری باشد امکان ابتلا بیش‌تر می‌شود و اگر خانم وی سیگاری باشد این آمار بالاتر خواهد رفت و فرد استعداد بیشتری برای سرطان ریه پیدا خواهد کرد.

عامل بعدی شغل فرد می‌باشد. افرادی که در محل کار‌ خود به نوعی با موادی مثل بخارات آلومینیوم در تماس هستند یا فردی که با پنبه‌نسوز سر و کار دارد یا فردی که با اشعه یونیزاسیون مثل اشعه رادون سر و کار دارد و... این‌ها همه عوامل مستعد کننده برای ایجاد سرطان ریه هستند.

افراد قابل توجه و پراهمیت در درگیری ریه، افراد غیرسیگاری هستند، یعنی آن‌هایی که در معرض دود سیگار قرار می‌گیرند، بدون آن که خود سیگار بکشند. دیده شده است افراد غیرسیگاری که در کنار افراد سیگاری زیر یک سقف زندگی می‌کنند، ریسک ابتلا به سرطان ریه بالاتری از افرادی عادی دارند.

تغذیه در بهبود سرطان ریه نقش دارد، البته تغذیه خاصی که باعث سرطان ریه شود تاکنون دیده نشده است.

علایم سرطان ریه کدامند؟

علایم سرطان ریه، علایم اختصاصی خاصی نیستند و تقریباً همان علایمی هستند که اکثر بیماران با آن علایم به پزشک مراجعه می‌کنند؛ مانند سرفه، خلط خونی، کاهش وزن و یافته‌هایی به نفع عفونت ریه.

تنگی نفس و کاهش اشتها نیز از علایم دیگر این بیماری است. نکته مهم این است که هرگاه فردی هر کدام از این علایم را مشاهده کرد بایستی به پزشک مراجعه کند، به خصوص اگر سیگاری باشد.

ادامه دارد ...

تشخیص و درمان سرطان ریه

در ادامه ی مطلب قبلی با عنوان "سرطان ریه و علائم آن" ، در اینجا خانمدکتر ام‌البنین پاک نژاد، متخصص داخلی و فلوشیپ فوق تخصصی ریه به یک سری سئوالات دیگر در این رابطه پاسخ می دهند.

1- روش‌های تشخیصی سرطان ریه کدام است؟

روش‌های تشخیص در این بیماران باید مرحله به مرحله انجام گیرد، ولی متأسفانه در مرحله‌ای که سلول‌ها دچار تکثیر و نامنظمی در تکثیر می‌باشند، نمی‌توان آن را تشخیص داد.

وقتی سرطان ریه تشخیص داده می‌شود که از نظر رشد به مرحله‌ای رسیده که در عکس سی تی اسکن می‌تواند خود را نشان دهد. روش‌های تشخیصی دیگر مثل بررسی خلط از نظر سلول‌های سرطانی، عکس سینه، سی‌ تی اسکن و در صورت نیاز برونکوسکوپی و گرفتن نمونه از برونکوسکوپ از دیگر روش‌های تشخیص سرطان ریه می‌باشد.

2- آیا تشخیص زودرس بیماری امکان‌پذیر است؟

تشخیص زودرس بیماری به خود بیمار وابسته است. اگر این افراد زود متوجه شوند و به پزشک مراجعه کنند بیماری معمولاً زود تشخیص داده می‌شود، ولی معمولاً بیماران وقتی مراجعه می‌کنند که شاید کم‌تر از 10 تا 15 درصد می‌توانند از درمان قطعی استفاده کنند.

متأسفانه در مواردی نیز که بیمار به موقع و زود مراجعه می‌کند، وقتی پزشک به او می‌گوید که توده در ریه دارد و باید جراحی شود، چون حال عمومی خوبی دارد، معمولاً زیر بار نمی‌رود و اصلاً نمی‌خواهد قبول کند که دچار این مشکل است و آن‌قدر صبر می‌کند که متأسفانه ریه کاملاً درگیر می‌شود و یا آن‌قدر دیر جراحی می‌کند که نمی‌شود کار مثبت‌ زیادی کرد.

3- روش‌های درمان این بیماری کدام است؟

با توجه به این که سرطان ریه از نظر بافت‌شناسی انواع مختلفی دارد، درمان نیز براساس نوع سرطان متفاوت است و متاسفانه درمان قطعی وجود ندارد.

درمان‌های کمکی که در کنار درمان اصلی انجام می‌گیرند، عبارتند از: شیمی درمانی و رادیوتراپی و هم‌چنین لیزرتراپی. یک سری درمان‌های حمایتی مثل تامین اکسیژن برای بیمار و درمان عفونت‌های عارض شده نیز همراه درمان اصلی انجام می‌شود.

4- در درمان بیماران مبتلا به سرطان ریه با چه مشکلاتی مواجه هستید؟

در درمان سرطان ریه پیش‌ترین مشکل عدم پذیرش بیماری توسط خود بیمار می‌باشد که پزشک را مجبور می‌کند از نظر بررسی بیماری عقب بماند. ولی خوشبختانه با تکنیک‌های خاصی که امروزه موجود می‌باشد (از این نظر کشور ما فرق زیادی با روش درمانی‌های کشورهای پیشرفته ندارد) تا حد زیادی چنان که بیماران در مراحل اولیه به پزشک مراجعه کنند، می‌توان از درمان‌های مطلوبی استفاده نمود و نتایج خوبی از نظر بهبودی به دست آورد.

5- افراد مبتلا به سرطان ریه باید چه اقداماتی را انجام دهند؟

وقتی شخصی دچار سرطان ریه شود عملاً نمی‌شود آن را درمان کرد و بهترین راه، پیشگیری در این زمینه می‌باشد. در این رابطه بیمارانی که سیگاری هستند حتما باید تحت نظر پزشک باشند و پزشک بر اساس ضرورت، آزمایش‌های مربوطه را درخواست می‌نماید و بررسی خلط انجام می شود و از نظر وجود سلول‌های سرطانی با توجه به حال عمومی بیمار کارهای لازم صورت می‌گیرد.

این نکته حایز اهمیت است که وقتی پزشک برای بیمار تشخیص می‌گذارد باید به پزشک خود اعتماد کنند. در مطالعات انجام شده، معلوم شده که پس از این که برای بیمار تشخیص بیماری توسط پزشک گذاشته می‌شود، بیماران به پزشکان مختلفی جهت صحت یا رد تشخیص مراجعه می‌کنند و همین مراجعه به پزشکان مختلف می‌تواند باعث تأخیر در مرحله درمانی شود. معمولاً روش‌های درمان در بیماران مبتلا به سرطان ریه، خیلی متفاوت نمی‌باشد و هر چه فاصله زمانی بین تشخیص و شروع درمان بیشتر باشد اوضاع وخیم‌تر خواهد شد.

6- چند درصد بیماران به درمان جواب مثبت می‌دهند؟

اگر بیماری در مراحل اولیه تشخیص داده شود امکان درمان تا حد زیادی بالا می‌رود، ولی هرچه‌قدر از مدت زمان ابتلا به بیماری بیشتر می‌گذرد امکان درمان تا حد زیادی پایین می‌آید و حتی در مراحلی از بیماری عملاً درمان قطعی وجود ندارد.

7- آیا بعد از درمان امکان عود وجود دارد و چگونه می‌توان از عود جلوگیری کرد؟

بله بعد از درمان چنانچه بیمار با پزشک خود رابطه نزدیکی نداشته باشد و مرتباً تحت نظر پزشک نباشد، به احتمال قوی بیماری عود می کند. در نتیجه توصیه می‌شود که بیماران حتماً به طور دایم با پزشک خود در ارتباط باشند و تحت نظر پزشک اقدامات درمانی را ادامه دهند.

8- توصیه‌ کلی شما به افرادی که در معرض این بیماری قرار دارند کدام است؟

کسانی که با فرد سیگاری زندگی می‌کنند و خودشان سیگار نمی‌کشند توجه داشته باشند قطعاً باید از تماس با افراد سیگاری خودداری کنند.

به افراد سیگاری توصیه می‌شود که سیگار نکشند، چون با سیگار کشیدن هم به خود ضرر می‌رسانند وهم به افراد غیرسیگاری که در کنار آن‌ها زندگی می‌کنند. باید عوامل زمینه‌ساز که همراه سیگاری‌ها وجود دارد را کم کنند.

لازم به ذکر است که 90 درصد افرادی که به سرطان ریه مبتلا می‌شوند سیگاری هستند، پس توصیه می‌شود که سیگار نکشند. در مورد ترک کردن سیگار باید این شعار مدنظر باشد که امروز نسبت به دیروز دیر است و فردا نسبت به امروز دیر می‌باشد

کاهش خطر سرطان با ورزش

فعالیت فیزیکی، خطر تمام عوامل مرگ‌آور را کاهش می‌دهد. از جمله‌ی این عوامل می‌توان به بیماری‌های قلبی- عروق، پرفشاری‌خون ، برخی سرطان‌‌ها، پوکی استخوان،  بیماری‌های اسکلتی و دیابت نوع2  اشاره کرد. فعالیت بدنی مناسب، سوخت و ساز گلوکز را بهبود می‌بخشد،چربی بدن را کم می‌کند و فشارخون را پایین می‌آورد.

فعالیت فیزیکی با تاثیر بر پروستاگلاندین‌ها (برخی از ترکیبات ترشحی بدن)، کاهش زمان توقف مواد سمی در روده‌ها و بالا بردن سطح آنتی اکسیدان‌ها (موادی که از سوختن نامناسب چربی‌‌ها در سطح سلول‌های بدن که منجر به سرطانی و پیر شدن سلول‌ها می‌شود، جلوگیری می‌‌کنند)، از خطر سرطان روده‌ی بزرگ می‌‌کاهد. ضمناً فعالیت بدنی ما، احتمال ابتلا به سرطان‌های مختلف از جمله سرطان سینه  (که در اثر سوخت و ساز هورمونی در زنان ایجاد می‌‌شود و فعالیت بدنی مناسب، 40- 30درصد احتمال ابتلا به آن را کاهش می‌دهد)، رحم، ریه، پروستات،  و روده‌‌ی بزرگ را کاهش می‌‌دهد. هم‌چنین موجب کاهش احتمال عفونت ریه و سنگ‌های کلیوی  می‌‌شود؛ سلامت اسکلتی- عضلانی را ارتقا می‌‌بخشد؛ و نشانه‌های  افسردگی  را نیز کم می‌کند.

دست اندرکاران بهداشت و سلامت در سطح جهان، توصیه می‌کنند که یک فعالیت فیزیکی متوسط در حد60- 30 دقیقه در روز وجود داشته باشد. برآورد شده که 17درصد از بزرگسالان در جهان (بین 24- 11 درصد در کشورهای مختلف) فعالیت بدنی ندارند. حدود 41درصد مردم جهان نیز گرچه از نظر فیزیکی تا حدودی فعال‌‌اند ولی فعالیت آن‌ها اندک است؛ یعنی به‌‌طور متوسط کمتر از 5/2 ساعت در هفته به فعالیت بدنی می‌پردازند. تخمین زده می‌شود که بی‌تحرکی، سالانه موجب مرگ حدود 2 میلیون نفر در سراسر جهان می‌شود. امروزه در مناطق کم درآمد دنیا، فعالیت فیزیکی مردم به نسبت افراد پر درآمد کمتر شده است.

اغلب زنان مبتلا به سرطان سینه به آن اندازه که توصیه شده فعالیت بدنی ندارند.لازم است آن‌ها جهت کاهش چاقی  و هم‌چنین به‌منظور بهبود بیماری و عوارض ناشی از آن، فعالیت بدنی مناسبی را اختیار کنند. زنان چاق بسیار کمتر از زنان لاغر یا متناسب، از سرطان سینه جان به در می‌برند؛ هم‌چنین شدت عوارض و وخامت بیماری نیز در زنان چاق بیشتر است.

گرچه درمان سرطان منجر به احساس ضعف (در99- 61 درصد بیماران) شده و قدرت فعالیت را کاهش می‌دهد، ولی توصیه شده که حتی آن‌هایی که شدیدترین درمان را هم دارند باز از نظر فیزیکی فعال باشند، زیرا همین فعالیت نیز اثرات مثبتی داشته و ضعف ناشی از درمان را می‌کاهد. هم‌چنین کیفیت زندگی و وضعیت روانی بیمار را ارتقا می‌دهد.

نیمی از مبتلایان به سرطان سینه با خواب شبانه مشکل دارند، که فعالیت فیزیکی به آن‌ها بسیار کمک می‌کند. البته لازم است فعالیت به‌‌صورت مرتب باشد. به نظر می‌رسد، فعالیت مناسب بدنی، سیستم هورمونی بدن را به گونه‌‌ای تغییر می‌دهد که از بدکاری سیستم هورمونی یا ایمنی بدن که می‌تواند منجر به سرطان شود، جلوگیری می‌کند.

دکتر احمد رضا درستی- دکترای تخصصی علوم تغذیه

عضو هیات علمی دانشگاه تهران

ویژه نامه شهادت امام حسن مجتبی با بیش از 100 مطلب
ادرس جدید سایت
کپسولهای ترک اعتیاد، بلای جان معتادان
کتامین
روشهای نوین ترک سیگار
[عناوین آرشیوشده]