مشاوره دیابت
لطفا درباره هموگلوبین C1A توضیح دهید که چیست و چه نقشی در تشخیص دیابت دارد؟
هموگلوبین C1A بخشی از هموگلوبین خون است که به گلوکز یا همان قند خون متصل است. تغییرات آن برای اطلاع از دیابت و کنترل شدن یا نشدن آن اهمیت دارد و افزایش و کاهش آن نشان می دهد که قند خون زیاد یا کم است و اینکه آیا بیماری دیابت به خوبی کنترل می شود یا خیر. میزان هموگلوبین C1A با کربوهیدرات رژیم غذایی و همچنین انسولین تزریقی تغییر می کند و عامل مناسبی برای تخمین میزان مراقبت از بیمار مبتلا به دیابت است.
خواهش می کنم برای من توضیح دهید که میزان کربوهیدرات یا قند مصرفی فرد مبتلا به دیابت که از انسولین NPH استفاده می کند، چگونه باید باشد؟
سوال خوبی است. انسولینهای متوسط الاثر، زمان و شدت اثر متوسطی دارند. اگر به بیمار انسولینهای NPH ، گلوبین زینک یا لنت قبل از صبحانه تزریق شود، لازم است غذای مختصری در ساعت 5/3 تا 4 بعد از ظهر بخورد تا از به وجود آمدن هیپوگلیسمی یا افت قند خون در این زمان جلوگیری شود. بیماری که از این نوع انسولینها استفاده می کند، اغلب به غذای هنگام خواب نیازی ندارد. بیمار می تواند یک ششم قند روزانه را به هنگام صبحانه، دو ششم آن را هنگام ناهار، یک ششم هنگام بعد از ظهر و دو ششم آن را هنگام شام مصرف کند.
مادر من گاهی اوقات پس از تزریق انسولین طبیعی (رگولار) عرق می کند، دچار تاری دید به صورت دوبینی می شود، ضربان قلبش تند شده و به سردرد دچار می شود. ممکن است در این باره توضیح دهید و اینکه راه پیشگیری از آن چیست؟
گاهی در بیماران، شوک انسولینی به وجود می آید که ناشی از افت ناگهانی قند خون است. علایم اولیه شامل تعریق، بی حوصلگی، دوبینی، گرسنگی، لرز، رنگ پریدگی، تند شدن ضربان قلب، سردرد و حالت ضعف و سستی شدید است. گرچه این علایم سریع و تند اتفاق می افتد، اما اگر فورا مقداری کربوهیدرات زود هضم مانند آبمیوه، آبقند یا قند به بیمار بدهیم، شوک وارده برطرف می شود. اگر شوک انسولین ناشی از انسولین رگولار باشد، به تشخیص و درمان فوری نیاز است. اگر شوک، ناشی از انسولینهای پروتامین زینک یا NPH باشد که اثر طولانی تری دارند، کربوهیدراتهای زود جذب مثل آب قند همراه با مواد غذایی که جذب کندتری دارند، مانند شیر و بیسکوییت برای چند ساعت ضرورت دارد. اگر شوک انسولینی به بیهوشی منجر شود، باید تزریق گلوکز از راه ورید صورت گیرد. شوک انسولینی بر اثر فعالیت جسمی زیاد، تأخیر در غذا خوردن و حذف یک وعده غذا یا تزریق اضافی انسولین به وجود می آید که اگر بارها اتفاق بیفتد، نیاز به بررسی دوباره از سوی پزشک دارد.