سرطان معده چیست؟
معده یکی از اعضای موجود در شکم و بخشی از دستگاه گوارش است و مثل هر یک از اعضای دیگر بدن مستعد ابتلا به سرطان است.
پس از اینکه غذا جویده و بلعیده شد، از طریق لوله‌ای به نام مری، از دهان وارد معده می‌شود. معده عضوی کیسه مانند و دارای 5 قسمت مختلف است که ترشحات مختلفی برای هضم اولیه ی غذا ترشح میکند. سرطان در هر کدام از این مناطق پنج‌گانه ممکن است شروع شود و گاهی علائم و میزان بهبودی برحسب محل ابتلا متفاوت است.
داخلی‌ترین لایه، لایه ی مخاطی نامیده می‌شود و اکثر سرطان‌های معده نیز از این قسمت شروع می‌شود. هر چه سرطان به بافت‌های زیرین نفوذ کند، احتمال بهبودی نیز کاهش می‌یابد.
سرطان معده عبارت است از رشد خارج از کنترل سلول‌های بدخیم در معده و از دسته سرطان‌هایی است که طی سالیان و به آرامی رشد میکند، ولی قبل از اینکه سرطان به معنای واقعی ایجاد شود، تغییراتی در لایه‌های معده ایجاد می‌شود. متأسفانه در مراحل ابتدایی علائم چندانی دیده نمی‌شود و شاید به همین دلیل، سرطان معده در مراحل ابتدایی به سختی تشخیص داده می‌شود.
از علائم شایع سرطان معده می‌توان به کاهش اشتها و کاهش وزن، درد معده، علائم مبهم سوء‌هاضمه مانند آروغ زدن، احساس پری معده حتی پس از خوردن مقادیر اندک غذا، تهوع و استفراغ، سوزش سردل و علائم شبیه به زخم معده اشاره کرد.
عفونت با نوعی باکتری به نام«هلیکو باکتر پیلوری» نیز منجر به گاستریت (زخم و التهاب معده) مزمن می‌شود، البته بسیاری از افرادی که این میکروب را با خود دارند، هیچ‌گاه به سرطان معده مبتلا نمی‌شوند. کشیدن سیگار، مصرف الکل و سابقه جراحی روی معده که قبلاً به منظور کنترل زخم انجام شده باشد، از دیگر دلایل ابتلا به این بیماری می باشد.
نوبلی برای هلیکو باکتر
اهمیت موضوع تا جایی است که جایزه نوبل پزشکی سال 2005 هم به باری مارشال و رابین وارن - دو پزشک و دانشمند استرالیایی - به خاطر کشف باکتری هلیکو باکتر پیلوری و نقش آن در بیماری‌های التهاب و زخم معده اهدا شد.
آنها کشف کردند که التهاب معده درست مانند زخم‌معده یا اثنی‌عشر (زخم دستگاه گوارش) توسط این باکتری ایجاد می‌شود.
باری مارشال، عضو جوان کلینیکی در استرالیا بود که به یافته‌های وارن علاقه‌مند شد و با همکاری یکدیگر، مطالعه‌ای را روی بافت معده 100 بیمار شروع کردند. بعد از تلاش‌های بسیار، مارشال موفق به کشت یک نوع باکتری ناشناخته از درون این بافت‌ها شد که بعدها با نام هلیکو باکتر پیلوری شناخته شد. آنها دریافتند که این باکتری تقریبا در تمام بیماران دچار التهاب معدی که زخم معده یا زخم اثنی عشر دارند، وجود دارد. بر مبنای این نتایج، حدس زدند که هلیکوباکتر در تشخیص این بیماری‌ها نقش اساسی دارد.
تحقیق این دو نفر نشان داد که حتی اگر بیماری‌های گوارشی بتوانند با جلوگیری از تولید اسید معده بهبود یابند، به طور متناوب عود می‌کنند، زیرا باکتری و التهاب مزمن معده همچنان باقی است.
مارشال و وارن در مطالعات درمانی خود نشان داده‌اند که اگر فقط این باکتری داخل معده ریشه‌کن شود، بیماران می‌توانند از بیماری‌های گوارشی علاج یابند.
با کمک مطالعات وارن و مارشال، بیماری‌های گوارشی، دیگر مزمن و قابل بازگشت نخواهند بود و با استفاده از آنتی بیوتیک‌ها و داروهای ضداسید معده قابل درمان هستند.
هلیکو باکتر و زخم معده
هلیکو باکتر پیلوری، باکتری خمیده شکلی است که در معده جمع می‌شود و ایجاد زخم معده میکند. ابتلا به این باکتری معمولا در سنین کودکی اتفاق می‌افتد و در اکثر موارد تا آخر عمر در معده ی فرد آلوده باقی می‌ماند. عفونت معمولا در قسمت‌های پایینی معده آغاز می‌شود.
در بسیاری موارد، این باکتری باعث ایجاد زخم در جدار معده نیز می‌شود که می‌تواند موجب سرطان معده شود. با کشف این باکتری و مقابله با آن، زخم معده و سایر بیماری‌های مزمن گوارشی دیگر عود نخواهند کرد.
صدف کوه کن- کارشناس تغذیه
