میگرن و درمان آن
بیمار)
خانمی هستم 27ساله که از پنج سال پیش دچار سردردهای مبهم به صورت گاهی شدید و گاهی خفیف شده‌ام. سردردهای شدید که حدود 6 ماه است تعداد آنها افزایش یافته است من را بسیار ناراحت میکند. به پزشکان متعدد مراجعه کرده‌ام و بعد از انجام ام. آر. آی و سی تی اسکن و نوار مغزی برایم دارو تجویز کردند، ولی با وجود مصرف دارو هنوز بهبودی کامل نیافته‌ام. دکترها برایم تشخیص میگرن گذاشته‌اند. لطفاً مرا راهنمایی کنید با توجه به این که علی‌رغم مراجعات مکرر به پزشک نتیجه مطلوب نگرفته‌ام، آیا طب سنتی مانند حجامت می‌تواند به من کمک کند؟
(پاسخگوی سئوالات زیر آقای دکتر محمدعلی گوارا؛ پزشک عمومی می باشد.)
1- میگرن چیست؟
میگرن یک کلمه فرانسوی می‌باشد که از کلمه ی "همی گرن" یا "همی گرانیای" یونانی اقتباس شده است که یک حالتی از سردرد می‌باشد که در این نوع سردرد معمولاً یک نیمه ی سر گرفتار می‌باشد، ضربان دار است و معمولاً از قسمت پیشانی و گیجگاهی شروع می‌شود.
2- میگرن در چه افرادی بیشتر دیده می‌شود؟
شیوع سردرد(میگرن) 4 الی 6 درصد در افراد مذکر و 13 الی 17 درصد در افراد مونث جامعه می‌باشد. به عبارت دقیق‌تر در زنان امکان ابتلا به این بیماری نسبت به مردان بیشتر است. طبق آمارهای موجود دخالت مسایل ارثی و ژنتیکی در 60 الی 70 درصد این بیماران مشهود است. انتقال ژنتیکی این بیماری عمدتاً به صورت اتوزومال غالب و گاهی هم به صورت اتوزومال مغلوب می‌باشد.
سنینی که برای این بیماری در نظر می‌گیرند اساساً سنین قبل از بلوغ است. گاهی اوقات در کودکی و نهایتاً در سنین بعد از 50 سالگی (شروع یائسگی) هم ایجاد می‌شود.
3- علایم میگرن کدام است؟
این بیماری می‌تواند به صورت‌های مختلف خود را نشان دهد. علایم عصبی به‌صورت تاری دید و توهمات بینایی، گاهی اوقات کوری کامل و گذرا و در مواردی سایر علایم مانند اضطراب، تپش قلب، تعریق، بی‌اشتهایی و گاهی افزایش اشتها هم می‌تواند باشد.
این بیماری معمولاً یک نیمه ی سر را گرفتار میکند، ولی گاهی کل سر را نیز درگیر میکند. مدت حمله 2 تا 8 ساعت می‌باشد و در بعضی موارد تا 24 ساعت هم ممکن است طول بکشد (نوعی میگرن که استاتوس میگرن نام دارد 2 تا 3 روز طول می‌کشد).
بیماری بدین‌گونه اتفاق می‌افتد که قبل از سردرد، فرد ابتلا علایم قبل از سردرد مانند تهوع، استفراغ ، اشک ریزش، سرخی ملتحمه، پرخونی، ترشحات بینی را احساس میکند و سپس سردرد شروع می‌شود. میگرن به فواصل نسبتاً منظم یک تا دو هفته‌ای شروع می‌شود. ما بین این فواصل، بیماری خوش‌خیم می‌باشد. در اضطراب‌ها و استرس‌ها این موارد افزایش و در حین آرامش و خواب و استراحت کم می‌شود، ولی کاملاً از بین نمی‌رود.
بیشتر افرادی که میگرن دارند، افرادی هستند که از نظر طب سنتی، افرادی سرد مزاج می‌باشند و این افراد، بیمارانی هستند که زود عصبی می‌شوند و به واسطه این عصبانیت، تغییراتی در طبع آنها ایجاد می‌شود که موجب سردرد خواهد شد.
4- درمان بیماری میگرن چگونه می‌باشد؟
چنان که پزشک مربوطه بعد از انجام آزمایشات مختلف و MRI و سی تی اسکن در موارد لزوم، به این نتیجه رسید که فرد دچار میگرن می‌باشد، درمان در مراحل اول با استفاده از تجویز داروهای ضدالتهابی غیراستروییدی (NSAIDS)، آسپرین و استامینوفن کدئین شروع می‌شود. از داروهای ارگوتامین (ERGOTAMINE) و دهیدروارگوتامین (D-HYDROERGOTAMINE) هم استفاده می‌شود و در مواردی بتابلاکرها مانند پروپرانولول هم تجویز می‌گردد. در بچه‌هایی که میگرن مقاوم دارند از فنی تویین استفاده می‌شود.
5- آیا طب سنتی در درمان این بیماری موثر می‌باشد؟
در طب سنتی برای تمام سردردها از جمله میگرن درمان مناسبی وجود دارد و با استفاده از این روش تاکنون به نتایج مطلوب و قابل قبولی رسیده‌ایم که در بسیاری از موارد موفقیت آن از دیگر راه‌های درمانی بهتر بوده است. طب سنتی معتقد است که سردردها به 28 نوع مختلف تقسیم می‌شوند که میگرن یکی از این انواع می‌باشد.
به‌طور کلی سردرد در طب سنتی تعریف شده می‌باشد و یکی از این سردردها با میگرن مطابق می‌باشد. بیشتر افرادی که میگرن دارند، افرادی هستند که از نظر طب سنتی، افرادی سرد مزاج می‌باشند و این افراد، بیمارانی هستند که زود عصبی می‌شوند و به واسطه این عصبانیت، تغییراتی در طبع آنها ایجاد می‌شود که موجب سردرد خواهد شد. ما معتقدیم که این سردردها می‌تواند ناشی از سمومی باشد که در بدن این افراد وجود دارد. به عبارتی یکی از علل مهم میگرن سمومی است که به طور کامل و خوب از بدن این افراد دفع نمی‌شود. در این افراد معمولاً روده‌ها خوب کار نمی‌کنند و اکثراً دچار یبوست هستند. ما در طب سنتی در این گونه افراد مشکل یبوست را با دید جدی‌تری بررسی کرده و به درمان سریع آن اقدام می‌کنیم.
6- راه درمان میگرن در طب سنتی به چه شکل می‌باشد؟
برای درمان این افراد ابتدا، سیستم گوارش این افراد را درمان می‌کنیم و سپس طبع این افراد (چون سرد مزاج می‌باشند) را تغییر می‌دهیم و طبع آنها را گرم‌تر می‌کنیم.
متعاقب آن برای دفع سموم هم از طریق سیستم گوارش و هم از طریق حجامت اقدام می‌کنیم. تاکنون ثابت کرده‌ایم که روش حجامت در درمان بیماری میگرن یکی از بهترین راه‌های درمانی می‌باشد.
دکتر محمدعلی گوارا- پزشک عمومی
