بیماری وبا، خطری در تابستان
بیماری وبا، نوعی بیماری همه‌گیر است که توسط باکتری ویبریو کولرا (VIBRIO CHOLERA) ایجاد می‌شود. علائم این بیماری اسهال شدید، تهوع، گرفتگی عضلات پا و معده است. در بدترین حالت، بیمار مبتلا با از دست دادن آب و مایعات حیاتی بدن، از کار افتادن کلیه و شوک شدید از بین می رود. بیماری ممکن است به طور ناگهانی در شدیدترین حالت خود بروز کند یا اینکه روندی نسبتا کند داشته باشد. اما در هر صورت اگر به آن توجهی نشود می‌تواند در فاصله 6 ساعت تا کمتر از یک هفته به مرگ منتهی شود.
علائم بیماری وبا اسهال شدید، تهوع، گرفتگی عضلات پا و معده است
چگونگی سرایت وبا
شخص ممکن است با مصرف آب یا غذای آلوده به باکتری وبا، به این بیماری مبتلا شود. در مواردی که بیماری شایع شده باشد، مدفوع اشخاص بیمار هم بسیار آلوده کننده است. آب های باز مانند برکه ها، نهرها و استخرها هم می‌توانند بسیار خطرناک باشند و نوشیدن آب آن یا شنا در آنها می‌تواند بیماری زا باشد. به دنبال یک همه‌گیری وبا در آمریکای جنوبی در سال 1991، یک شیوه انتقال بسیار رایج، خوردن غذاهای دریایی خام و نیم پخته مانند سوشی و انواع صدف ذکر شده بود.
مصرف سبزیجات خام، در دوران همه‌گیری بیماری وبا، به کلی ممنوع است. اگر در گل فروشی ها، گل هایی که با آب رنگین، به رنگ های سبز و آبی درآورده شده‌اند را دیده باشید، متوجه می شوید که آب، بدون هیچ گونه تغییر و تحولی وارد برگ ها و گل می‌شود. باکتری ها هم مانند رنگ، به داخل بافت های گیاه نفوذ پیدا می‌کنند. سبزیجاتی مانند کاهو، سبزی خوردن، کلم و کرفس از جمله مواردی هستند که مصرف آنها در دوران شیوع وبا منع می‌شود. همچنین سبزیجاتی که در اصل ریشه هستند، مانند سیب زمینی و هویج، حتما باید ابتدا کاملا شسته، پوست گرفته و پخته شوند و بعد به مصرف برسند.
برای جلوگیری از مبتلا شدن به "وبا" فقط از آب جوشیده و تصفیه شده، غذاهای کاملا پخته و داغ ، میوه و سبزیجات شسته و ضدعفونی شده استفاده کنید.
تهیه غذاهای پروتئینی به خصوص از نوع دریایی آن حتما باید با رعایت کامل بهداشت انجام شود و گوشت مورد مصرف کاملا پخته شود.
پیشگیری
با وجود اینکه وبا یک بیماری مرگ آور است، اما پیشگیری از آن چندان مشکل نیست. به نکات زیر توجه کنید:
- فقط آب جوشیده و تصفیه شده مصرف کنید. اگر مدتی خارج از خانه هستید، یک بطری کوچک آب جوشیده خنک با خود ببرید و از نوشیدن آب میوه باز خود داری کنید. چای، قهوه و نوشیدنی های بسته بندی شده از جمله نوشیدنی های مجاز هستند.
- تنها غذاهایی را میل کنید که کاملا پخته و داغ باشند.
- هرنوع میوه را قبل از مصرف به خوبی بشویید و پوست بکنید.
- از مصرف سالاد - حتی در خانه- خودداری کنید و سبزیجات مصرفی خود را کاملا بپزید.
- از دستفروش ها هیچ خوراکی خریداری نکنید.
قانون کلی برای مصرف غذا در دوران شیوع بیماری وبا این است : یا آن را بجوشان، بپز و پوست بکن یا فراموشش کن!
از آنجایی که بیمار به سرعت مایعات بدن را از دست می‌دهد، باید بلافاصله و به طور مداوم با نوشیدن آب و محلول ORS، همراه با مقداری آب لیموی تازه این کمبود را جبران کند.
درمان وبا
درمان وبا ساده و موفقیت آمیز است، به این شرط که به موقع انجام شود. باکتری بیماری زا با چسبیدن به جداره روده کوچک، موجب بیماری می‌شود و باید دوران مشخصی را طی کند تا به کلی از بدن خارج شود. طبعا با بالا بردن مقاومت بدن و رعایت بهداشت، می‌توان این روند را سرعت بخشید.
از آنجایی که بیمار به سرعت مایعات بدن را از دست می‌دهد، باید بلافاصله و به طور مداوم با نوشیدن آب و محلول های قندی-نمکی مانند ORS، همراه با مقداری آب لیموی تازه، این کمبود را جبران کند. محلول ORS در تمام جهان، برای مقابله با وبا و اسهال های شدید به کار می رود و مصرف فراوان آن نجات بیمار را تضمین میکند. البته در موارد حاد، مایعات بدن از طریق تزریق سرم سیاهرگی نیز انجام می‌شود. داروهای پادزیست (آنتی‌بیوتیک)، دوره بیماری را کوتاه میکند اما به اندازه مصرف فراوان آب و محلول های حیات بخش، مفید نیست.
در موارد همه‌گیری، بروز هرنوع حالت اسهال یا تهوع باید جدی گرفته شود.
مدت زمان همه‌گیری
پیش بینی اینکه همه‌گیری بیماری وبا تا چه مدت باقی بماند، بسیار مشکل است و شیوع چنین بیماری هایی نمیتواند بلافاصله پایان بگیرد و بستگی به میزان رعایت بهداشت فردی و عمومی، اطلاع رسانی مناسب و ارائه تجهیزات بیمارستانی، پزشکی و دارویی دارد. به عنوان مثال همه‌گیری وبا در آفریقا 30 سال به طول انجامید.
