نقطهِ آغاز برای غلبه بر پرخاشگری
(در اوج عصبانیت با مشت حمله کنید منتها به کیسه بوکس (3))
کاملاً واضح است که برای توقف پرخاشگری باید از خود شروع کنیم و برای مواجهه با عصبانیت خود دو راه پیش رو داریم:
الف) از بروز عصبانیت پیشگیری کنیم؛ مثلاً مانع از اوج گرفتن عصبانیت در درون خود شویم.
ب) پس از پدیدار شدن عصبانیت، با تعدیل فشارهای پرخاشگرانه، آن را کنترل کنیم.
پیشگیری ، روشی مطلوب و مؤثر است و به طور خلاصه چهار اقدام اساسی را می طلبد:
1. اجتناب از موقعیت های ناکام کننده.
2. شناسایی مواردی که باعث رنجش ماست.
3. بالا بردن تحمل در مقابل محرک های عصبانیت‌زا.
4. کنار گذاشتن عقاید غیرمنطقی خشم برانگیز.
شکی نیست که نمی‌توان از تمام موقعیت ها یا افکار خشم برانگیز دوری کرد. در نتیجه به آموختن روش های کنترل عصبانیت هم نیاز داریم. اول از همه بدانید که شما درمانگر نیستید و قصد درمان افراد پرخاشگر را ندارید؛ بلکه می خواهید کاری کنید که در محیط زندگی، صلح و همکاری حاکم باشد.برای دست یافتن به این هدف، برای کاستن از خشم و عصبانیت خود یا دیگری، کوشش خویش را به این موارد معطوف کنید:
کمک به شناسایی نیازها، علاقه ها و ماهیت ناکامی.
اجتناب از واکنش به هیجان های شدید و تهدیدهای خشونت‌آمیز (تشویق نکردن این گونه رفتارها).
ممانعت از تبادل دشمنی و خشم.
پیشگیری از تحریک به عصبانیت و پرخاشگری.
تحت‌تأثیر قرار دادن خشم و پرخاشگری.
ترغیب به بحث منطقی و بهره گرفتن از راه های مسالمت‌آمیز.
برای این منظور، همواره توجه فرد عصبانی را به یک وظیفه مهم یا یک بحث آرام، بررسی موقعیتی که موجب عصبانیت شده و نیز راه‌حل های مختلف معطوف کنید که موجب فروکش کردن عصبانیت و افزایش قدرت کنترل می‌شود. مثلاً اگر در مقابل فردی پرخاشگر قرار گرفتید (مثلاً فرزند خود)، سعی کنید پاسخ های پرخاشگرانه وی را تحت تأثیر قرار دهید. به این طریق که با تقاضاهای او کاری نداشته باشید، اما با بحث درباره آن موضوع، آن هم در آرامش، موافقت کنید. فریادهایش را نادیده بگیرید و او را به بحث منطقی ترغیب کنید. در حد امکان اجازه پرخاشگری ندهید و مواظب باشید که شما نیز با رفتارهای خشن الگوی پرخاشگری نباشید. به طور کلی اتخاذ راه های بخشودن یا ارائه خدمات به آنها بهتر از تنبیه است.
اولین گام برای تغییر را با گفتن این جمله بردارید: «من یک مشکل دارم و می خواهم هرچه زودتر درباره آن صحبت کنم»؛ اما اگر احساس می کنید که باید با مشت حمله کنید، تا یافتن راه‌حل منطقی مسئله، این مشت ها را به یک کیسه بوکس بزنید. نکته دیگر این که، بداخلاقی، عذرخواهی از دیگران به خاطر عصبانیت، موجب تغییر محیط می شود.
"روان شناسی اجتماعی"، ارونسون، الیور؛ ترجمهِ حسین شکرکن، تهران
