چندى پیش به دعوت معاونت پژوهشى و تربیتى دانشکده تعلیم و تربیت دانشگاه تربیت مدرس اینجانب براى جمعى از خانم‌هایى که مسئولیت آموزشى داشتند پیرامون “چگونه مى‌توان از طلاق جلوگیرى کرد؟” مطالبى را ارائه دادم، در متن سخنرانى پیاده شده که به نظر خوانندگان فکور و فهمیده روزنامه رسالت مى‌رسد، 9 صفت ویژه براى رفع طلاق خطاب به خانم‌ها بیان گردیده که در حقیقت این 9 صفت مربوط به همه همسران و شوهران مى‌باشد. باشد که مورداستفاده قرار گیرد.
دکتر احسان‌الله محمدی-پژوهشگر علوم اعصاب- روان- دین
در ادبیات حقیقى الهی، جهانى و انسانى مسئله ازدواج بین زن و مرد، امرى جسمانى و معنوى بوده است. تاکید و اهمیت ازدواج در این است که زن و مرد باید جسما و روحا متحد باشند تا زندگى‌شان سرشار از شادى و سرور حقیقى و ابدى گردد.
یکى از بزرگترین علل و عواملى که افق صاف زناشویى و زندگى مشترک را تیره و تار مى‌سازد، عدم همکارى زن و شوهر است و به راستى مى‌توان گفت اگر زن و شوهر از جنبه مادى و معنوى با یکدیگر مساعدت و همفکرى نمایند، هرگز ازدواج به طلاق نخواهد انجامید. بسا ممکن است که یک عدم همکارى مختصر بنیان سعادت خانواده‌اى را ویران نماید. از این‌رو زن و شوهر خصوصا زن بایستى کاملا مراقب باشد که خداى ناکرده کدورتى پیش نیاید. دردوام کانون خانواده زنان وظیفه مهمترى برعهده دارند و باید با فداکارى و جدیت و ازخودگذشتگى و همت وظایف خویش را به نحو احسن و اتم انجام دهند تا سعادت حقیقى در هر خانواده چهره بگشاید. براى همکارى مادى و معنوى زنان با شوهران خویش شرایط و وظایفى است که با اجراى آن مى‌توان به نتیجه مطلوب رسید که اهم آن از این قرار است:
1- اولین ویژگى که براى زنان لازم است “وفادارى بدون قید و شرط است” زیرا وفا سجیه یک زن واقعى است. در جهان وجود، بخصوص در زندگى خانوادگى صفتى بهتر و خوش‌تر و شیرین‌تر از وفا نیست. این ویژگى از اعظم اساس ادبیات الهى جهانى انسانى است. اگر انسان از جمیع صفات و ویژگى‌هاى انسانیت خود را محروم سازد ولى تنها به صفت وفا موصوف گردد در نهایت داراى همه زیر و بم‌هاى کمالات خواهد شد واگر صفت وفا در زندگى زناشویى خود را بى‌بهره سازد، همه کمالات به آنى به نقص مبدل گردد و همه خیرهاى همسر، همه نورانیت فضاى خانوادگى به شر و ظلمت و تاریکى بدل مى‌گردد و توان و عزت خانوادگى مسیر ذلت و سقوط را در پیش خواهد گرفت. اگر به راستى به وفا توجه کرده و به دارا شدن صفت وفادارى در حریم خانوادگى قیام نماییم مى‌توان آرامش فکرى را به‌طور پیوسته براى همسر خویش ایجاد کرد و همین آرامش موجبات ترقى بیشتر همه اعضاى خانواده را چه در امور مادى و چه در امور معنوى فراهم خواهد ساخت (صفت وفا.)
2- زن و شوهر باید مانند رفیق باشند و محرم اسرار یکدیگر گردند. نباید هیچ سرى را از یکدیگر پنهان نمایند زیرا بسا ممکن شود که این رازپوشى‌ها به عواقب خوشى نینجامد. باید شوهر حس کند که زن و همسر او در هر حال یار و مددکار اوست و در مواقع لازمه مى‌تواند از او به‌عنوان دوستى مشفق و مهربان استفاده نماید.
3- استقامت در شداید حیات و زندگى خانوادگى از ضرورى‌ترین وسایل آسایش در زندگى زناشویى به‌شمار مى‌رود زیرا در این جهان گذران زندگى هرگز یکسان نمى‌ماند و در معرض تغییرات گوناگون قرار مى‌گیرد. گهى فقر و تنگدستى است و زمانى بیمارى و ناتوانى است. دمى خوشى و شادى است و زمانى غم و حزن و ناکامى است. همسر فهمیده و عاقل باید با بردبارى و تحمل در مقابل بلیات استقامت پیشه سازد و چون کوه استوار در مقابل توفان حوادث حیات زناشویى پایدار بماند. مخصوصا از شماتت و سرزنش همسر و گله و شکایت از او جدا خوددارى کند بلکه باید چون پزشکى مشفق و مهربان بر آلام جسمى و روحى و فکرى و ذهنى شوهر مرهم نهد و قوه پایدارى و استقامت او را با تلقین و گشاده‌رویى در مقابل مشکلات و موانع زندگى تقویت نماید. همسر با رویى باز با موانع حیات زندگى روبرو شود و بى‌خوف و ترس بر آنها فائق آید. به راستى این بزرگترین همکارى است که یک خانم فهمیده مى‌تواند با شوهر خویش بنماید و اگر چنین کند همواره مورد کمال علاقه و احترام شوهر خواهد بود.
4- رسیدگى به امور خانه و دقت در حسن انجام کارها و فراهم کردن آسایش همسر در منزل از مهمترین و مشکل‌ترین و لازم‌ترین وظایف یک همسر خانه‌دار مى‌باشد. شوهرى که ساعت‌ها کار کرده و یا با ناملایمات گوناگون روبرو شده است و اینک خسته و کوفته به منزل مى‌آید احتیاج به آرامش و آسایش دارد. همسر فهمیده سعى مى‌کند با محبت خویش رفع ملال از او بنماید. اندک ستیزه‌جویى و تندخویى در این مورد سبب بیزارى مرد از خانه خواهد شد وعواقب وخیم آن گریبانگیر خود او و زن و فرزندانش مى‌گردد.
5- رعایت صرفه‌جویى و حفظ موازنه دخل و خرج نیز بر عهده زنان است. هرگز همسران نباید رقابت پیشه نمایند و شعر سعدى را به خاطر داشته باشند که مى‌فرمایند:
چو دخلت نیست، خرج آهسته‌تر کن
که مى‌گویند ملاحان سرودی
اگر باران به کوهستان نبارد
به سالى دجله گردد، خشک رودی
همین رقابت‌هاى بیجا و به اصطلاح چشم و هم‌چشمى‌هاست که موجب وبال و خسران مى‌شود. وقتى مخارج مداخل فزونى یافت کار به قرض مى‌انجامد و مصداق این شعر مى‌شود که:
بر احوال آن مرد باید گریست
که دخلش بود نوزده، خرج، بیست
باید پس‌انداز را نیز از خاطر دور نداشت و براى روز مبادا ذخیره نمود که به هنگام لزوم به کار آید. یک همسر آراسته و فهمیده هرگز با توقعات بیجاى خویش زندگى زناشویى را بر خود و شوهرش تنگ نمى‌کند زیرا به نتایج سوء آن مطلع است.
6- همفکرى و معاضدت با شوهر، بخصوص در تربیت فرزندان از وظایف اساسیه زن و شوهر مى‌باشد. بایستى زن و شوهر با مشورت یکدیگر “روش واحد” در آموزش و پرورش فرزندان و تربیت اداره امور خانه انتخاب کنند و اختلاف سلیقه‌ها را با مذاکرات دوستانه حل نمایند. زیرا این اختلاف سلیقه‌ها بخصوص در تربیت فرزندان عواقب وخیم به بار خواهد آورد. زنان در تربیت فرزندان دقت لازم مرعى دارند و سعى کنند که از کودکى فرزند را با اصول دینى و اخلاقى حقیقى آشنا سازند و براى انجام این امر باید خود به صفات حمیده متصف باشند. اگر فرزندان به نحو شایسته تربیت شوند موجبات راحتى شوهر نیز از این جهت فراهم خواهد شد.
7- حفظ احترام شوهر بخصوص در نزد فرزندان خانواده بى‌نهایت لازم و ضرورى است. همسر و مادر عاقل و فهمیده هیچ‌گاه در نزد فرزندان خانواده لب به مذمت شوهر نمى‌گشاید. اگر فرزند به پدر خود به احترام ننگردد تربیت و تعلیمش بس مشکل خواهد شد.
8- همسرى که در حضور دیگران رعایت احترام شوهر را نمى‌نماید قطعا خود را بى‌ارزش مى‌کند و موجب دلسردى شوهر خویش مى‌گردد. چه بسا نفاق‌ها و کدورت‌ها که به واسطه عدم رعایت احترام طرفین در مقابل اشخاص ایجاد شده است.
9- و سرانجام در مواردى که حل اختلاف بین زن و شوهر با مذاکرات و تبادل نظر میسر نباشد و به نتیجه مطلوب نرسد ناچار باید تحمل کرد و با اطاعت یکى از دیگرى به این اختلافات خاتمه داد. اگر عیوبى در شوهر و یا طرز فکر و نحوه اعتقادى او وجود دارد باید همسر با توکل به خداوند و طلب تائید از آستان الهی، در کمال لطف و مهربانى غیرمستقیم عیوب شوهر را با ملایمت به او گوشزد نموده و هزار تاکید اینکه این عمل را با کمال استقامت و به‌طور مداوم ادامه داده تا به حصول مقصود ناشى از این بردبارى وتحمل فائق آید. قطعا باید از ذکر عیوب شوهر حتى به نزدیک‌ترین افراد خوددارى نماید. (تاکید مى‌شود این عوامل و کاربرد آن به صورت دوطرفه براى زن و مرد خواهد بود.)
البته موارد بسیارى از عوامل وجود دارد که به برقرارى حیات خانوادگى و جلوگیرى از طلاق کمک مى‌نماید که 9 عامل مطرح شده تنها به‌عنوان نمونه ذکر شد. امیدواریم که همه زنان و مردان به اجراى وظایف ومسئولیت‌هاى همسرى موفق گردند و یادمان باشد که...
در موضوع حیات خانوادگى زندگى باید مثل زندگى ملائک آسمان باشد و شادى و سرور، همه فضاى خانواده را در بر گیرد و اتحاد و اتفاق دائمى باشد. همسران و شوهران باید موافقت جسمانى و عقلانى ومعنوى داشته باشند، آن گاه چون دو پرنده بر شاخسارهاى درخت زندگى نغمه یگانگى سر دهند و سبب فرح و شادى حقیقى خود و سرور قلب دیگران شوند.
براى فرزندان و دیگران سرمشق باشند و براى یکدیگر زن و شوهر باید کانون و چشمه محبت و صمیمیتى حقیقى گردند.
منبع:روزنامه رسالت
