هر کاری راهی دارد
همانطور که میبینید دست شستن در بسیاری از کشورها بهعنوان یک روش پیشگیری از انتشار بیماری مورد بررسی قرار گرفته و همه به این مسئله اعتراف کردهاند که این کار در کاهش بیماری تأثیر دارد.
اما ممکن است بپرسید چقدر و چطور باید دستها را شست تا چنین اثری داشته باشد؟ خیلی سخت نیست. وسایل زیادی هم لازم ندارید. فقط کافی است آب و صابون داشته باشید. بهتر است بدانید حتی صابونهای آنتی باکتریال مزیتی بر صابونهای معمولی ندارند و حتی ممکن است مشکل جدیدی به نام باکتریهای مقاوم را هم ایجاد کنند که کار کشتن این میکروبها را در آینده سختتر میکند.
پس ابتدا دستهای خود را با آب جاری (بهتر است گرم باشد) خیس کنید. صابون را بردارید و آنرا حسابی به دستانتان بمالید. دستهای خود را آنقدر به هم بمالید که حدود 20 ثانیه طول بکشد(تقریبا زمانی که طول میکشد تا آواز «یه توپ دارم قلقلیه» رابخوانید!). در این مدت تمام سطوح دست یعنی کف و پشت دست، مچ و بین انگشتان خود را با کف صابون مالش دهید. بعد دست خود را در حالی که انگشتانتان رو به پایین است، با آب کافی بشویید و آن را با دستمال یا حولهای تمیز خشک کنید. بهتر است برای بستن شیر از دستمال استفاده کنید تا دوباره دستتان آلوده نشود. از این نظر شیرهایی که چشم الکترونیکی دارند و خودبهخود آبشان قطع میشود، بسیار بهداشتیترند.(روی تصویر بالا کلیک کنید.)
وقتی میکروبها میگریزند!
اگر با خواندن مقاله تا اینجا، با خودتان میگویید «عجب مراسم ویژهای! حالا نمیشود طور دیگری دستمان را بشوییم؟!» باید این را بدانید که هیچکدام از جزئیات گفتهشده، بیحکمت نیست: صابون، چرک و غبار دستتان را حل کرده و معلق نگه میدارد. مالش دستها به هم به جدا شدن کثافات و چربی از پوست شما کمک کرده و آب گرم جاری به راحتی آلودگیهایی که جدا شدهاند را با خود میبرد. مالش نهایی دست با دستمال یا حوله هم، میکروبهای باقیمانده را از دستانتان پاک میکند. این روش تا 9/99 درصد میکروبی را که در طول روز روی دستان شما نشسته پاک میکند.
حتی تعداد دفعاتی که در طول روز دستتان را میشویید هم در سلامت شما و پیشگیری از بیماریها تأثیر دارد. هرچه بیشتر دستتان را بشویید، بهتر است؛ بهخصوص در مواقعی که میخواهید غذا را آماده کنید یا چیزی بخورید یا بعد از رسیدن به منزل، رفتن به توالت و دست زدن به حیوانات که احتمال آلوده شدن دستتان بیشتر است.
برای بررسی تأثیر دفعات شستن هم مطالعهای در دیترویت انجام شده. 305 دانش آموزی که 4 بار در روز دستان خود را شسته بودند، 24 درصد کمتر دچار سرماخوردگی و 51 درصد کمتر دچار اسهال و استفراغ شدند. حالا اگر آب در دسترس نداشتیم چه؟ برای چنین موقعیتهایی هم محققان فکر کردهاند.
در بررسی محققان دانشکده پزشکی هاروارد مشخص شده ژلهای ضدعفونیکننده محلول در الکل در چنین شرایطی میتوانند در عرض چند ثانیه و بدون حضور آب تا 99/999 درصد میکروبهای دست را از بین ببرند.
در مورد صابونهای آنتی باکتریال بهتر است بدانید انجمن پیشگیری و کنترل بیماریها استفاده از آنها را توصیه نمیکند. چرا؟ چون شیوع باکتریهای مقاوم (سوپرباگها) را زیادتر میکند و در واقع ضررش بیشتر از نفعش است.
دکتر مهشید چایچی