مهم ترین بیماری‌های قابل انتقال از حیوان به انسان
مهم ترین و متداول‌ترین بیماری‌های قابل انتقال بین حیوان و انسان در کشور ما هاری، کیست هیداتیک، تب مالت، سیاه زخم و ... است که می توان به آنها اشاره کرد. البته بیماری‌هایی همچون جنون گاوی، تب کریمه کنگو و آنفلوآنزای پرندگان را نیز نباید نادیده بگیریم، چرا که خطر ورود و شیوع آنها همواره ما را تهدید می کند.
تا کنون850 بیماری قابل انتقال بین حیوان و انسان شناسایی شده است. تعجب نکنید این رقمی است که مطمئناً در سال‌های بعد بیشتر و بیشتر خواهد شد.
با توجه به اهمیت این بیماری‌ها، اطلاع رسانی و ارتقای سطح آگاهی جامعه در این زمینه از اهمیت ویژه ای برخوردار است. اغلب کارشناسان و متخصصان دامپزشکی با بیان این مطلب که هر روز بر تعداد افرادی که به نگهداری حیوانات خانگی رو می آورند، اضافه می شود، تأکید می کنند: در تمام جوامع مهم ترین مشکلی که در این زمینه مطرح می شود، مسئله ی بیماری‌های مشترک بین حیوان و انسان است.
به هر حال نگهداری حیوان در منزل بیشتر از آنکه نفع داشته باشد، ضرر دارد. اصولا زندگی انسان و حیوان در کنار یکدیگر با توجه به مسائل بهداشتی نمی تواند ایده‌ای مناسب باشد. بسیاری از بیماری‌ها بین انسان و حیوان مشترک هستند و به راحتی از حیوان به انسان سرایت می کند.
در بعضی از موارد بیماری خاصی در حیوان می تواند انسان را از پا در آورد. موارد دیگری نیز وجود دارد که ثابت می کند، حیوان نمی تواند در محیطی زندگی کند که انسان در آن قدم گذاشته است. به عنوان مثال ریزش موی گربه می تواند حساسیتی خطرناک را در انسان به همراه داشته باشد.
فراموش نکنیم انسان و حیوان وجه مشترکی در بهداشت ندارند، چون حیوان فاقد شعور و درک است و برایش فرقی نمی کند که در ظرف غذای شما اجابت مزاج کند یا در توالت فرنگی!
مهم ترین بیماری‌های قابل انتقال از حیوان به انسان در کشور ما عبارتند از:
* هاری:
بسیاری از مردم بر این باورند که انسان تنها از طریق گاز گرفتن سگ هار به بیماری هاری مبتلا می شود، در حالی که گاز گرفتن حیواناتی همچون گربه، خفاش، موش و گرگ نیز می تواند منجر به هاری شود. به تازگی در شمال ایران راکون‌های زیادی مشاهده شده‌اند که از طریق کشورهای همسایه ی شمالی وارد جنگل‌های ایران شده‌اند و خود اینها به عنوان یک مخزن هاری به حساب می آیند.
در مورد هاری بهترین راه پیشگیری واکسیناسیون حیوانات خانگی است. البته در سال‌های اخیر برای واکسینه کردن حیوانات وحشی مانند سگ‌های ولگرد که به صورت دسته جمعی در اطراف شهرها دیده می شوند نیز اقداماتی صورت گرفته است. به هر حال اگر انسانی توسط حیوانی مشکوک گاز گرفته شد، باید بلافاصله از سرم ضد هاری استفاده شود و به یاد داشته باشید که تزریق به موقع این سرم می تواند از مرگ فرد جلوگیری کند.
* کیست هیداتیک:
ایجاد کیست هیداتیک در اثر ورود تخم‌های انگل اکینوکوکوس (موجود در مدفوع سگ) به دستگاه گوارش انسان صورت می گیرد. این کیست‌ها بسته به اینکه در ریه، کبد، مغز یا هر بافت دیگری ایجاد شده باشند، قادر به بروز عوارض مختلفی هستند و برای برداشتن آنها نیاز به عمل جراحی است.
درمان ضد انگل دوره‌ای حیوان خانگی (سگ)، رعایت بهداشت فردی و نیز ضدعفونی کردن سبزیجات مصرفی از موارد پیشگیری است.
* توکسوپلاسموز(toxoplasmosis):
انگل خونی توکسوپلاسموز در اکثر گربه‌های ولگرد مشاهده می شود و در صورت خارج شدن گربه ی خانگی از منزل و معاشرت با گربه‌های ولگرد احتمال آلوده شدن آن بسیار است. چنین گربه ای باید به صورت دوره‌ای تحت درمان باشد. اگر چه در انسان عوارض آن خفیف است، ولی در خانم‌های باردار می تواند منجر به سقط جنین شود.
* بیماری خراش پنجه ی گربه:
به طور معمول، زیر ناخن گربه یک سری میکروب وجود دارد که در صورت چنگ زدن گربه، این میکروب ها از طریق خراش وارد بدن شده و باعث بروز این بیماری می شوند. دراین بیماری انسان تا 3 روز متوالی تب می کند و گاهی نیز دچار تهوع و سردرد می شود.
* سل و تب مالت:
سل و تب مالت(بروسلوز) دو بیماری خطرناک و از جمله بیماری‌هایی هستند که برای سازمان دامپزشکی در صدر مهار بیماری ها قرار گرفته‌اند. این بیماری‌ها از طریق دام آلوده (خصوصاً گاو و گوسفند) به انسان منتقل می شوند. سل قابلیت انتقال از انسان به انسان (در انواع مختلف) را دارد و باکتری بروسلا باعث ایجاد تب مالت در انسان می شود.
واکسینه کردن دام‌ها علیه این دو بیماری یک طرح ملی است. استفاده از شیر و لبنیات پاستوریزه مهم ترین راه پیشگیری است. اما اگر در جایی ناگریز به استفاده از شیر غیر پاستوریزه باشیم، عمل جوشاندن دقیق شیر کمک زیادی به ما خواهد کرد. فراموش نکنید در فصل تابستان موارد ابتلا به تب مالت بر اثر مصرف بستنی‌های غیرپاستوریزه، افزایش می یابد.
* تب طوطی:
تب طوطی نوعی بیماری است که از طریق پرندگان گروه منقار طوطی‌ها به انسان منتقل می شود. البته دیگر پرندگان نیز در صورت ابتلا به تب روده (به خصوص در تابستان)، با دفع باکتری "سالمونلا" از طریق مدفوع می توانند موجب به خطر افتادن سلامتی انسان‌ها، خصوصا افراد ضعیف و بچه‌ها شوند.
خوشبختانه این بیماری درمان پذیر است و بیشتر در اثر عدم رعایت بهداشت در اماکنی همچون رستوران‌ها به انسان منتقل می شود.
* طاعون و انواع بیماری‌های انگلی:
موش‌ها، عوامل باکتریایی و انگلی بسیاری را به انسان منتقل می کنند و باعث ایجاد بیماری‌های بعضاً کشنده می شوند و تنها کشتار دسته‌جمعی این حیوانات به پیشگیری از این بیماری‌ها کمک می کند.
از زمان قدیم انسان هر جا مواد غذایی را نگهداری می کرد، همواره با موش‌ها درگیر بوده است. هرگاه ادرار و مدفوع آلوده‌ی موش با مواد غذایی مورد استفاده ی انسان تماس پیدا کند، موجب ابتلا شخص به بیماری‌های مختلف می شود.
منبع : روزنامه اعتماد
