اسهال خونی باکتریایی (شیگلوز)
اسهال خونی باکتریایی (شیگلوز) عبارت است از یک عفونت باکتریایی در لایه‌های سطحی پوشاننده ی جدار داخلی روده‌ها.
این بیماری در اثر تماس نزدیک فردی به وجود می آید و به صورت همه گیر رخ می دهد. از زمان ورود باکتری تا ظهور علایم، 4-1 روز طول می کشد.
برای جلوگیری از ابتلا به این بیماری خطرناک،دست های خود را حتما پس از اجابت مزاج و قبل از دست زدن به مواد غذایی بشویید.
علایم شایع
- دل پیچه، تب ، اسهال (20 یا حتی 30 بار اجابت مزاج آبکی در روز)
- وجود خون، مخاط، یا چرک در مدفوع، تهوع یا استفراغ، دردهای عضلانی
- گاهی در شروع بیماری، شمارش گلبول‌های سفید کمتر از حد طبیعی است.
علت
یک نوع باکتری به نام شیگلا که به جدار روده ی بزرگ حمله می کند. این باکتری معمولاً از طریق دست‌ها، غذا یا آب آلوده، از یک فرد به فرد دیگر انتقال می یابد.
عوامل تشدید کننده ی بیماری
مسافرت به کشورهای خارجی
محیط زندگی شلوغ یا غیر بهداشتی
پیشگیری
- دست های خود را پس از اجابت مزاج و قبل از دست زدن به مواد غذایی بشویید.
- هرکس که علایم اسهال خونی باکتریایی دارد را جداسازی نمایید.
- لباس های آلوده و ملحفه ها را تا زمانی که بتوانید آنها را بجوشانید، در سطل های درپوش دار و پر از آب و صابون قرار دهید.
عواقب مورد انتظار
با درمان، بیماری معمولاً در عرض 7 روز قابل معالجه است.
اغلب عفونت های شیگلایی خفیف هستند و درمان جدی احتیاج ندارند. البته در موارد شدید، اگر درمان موفقیت آمیز نباشد، از دست رفتن آب زیاد از بدن ممکن است مرگبار باشد (خصوصاً در شیرخواران و کودکان کم سن و سال).
عوارض احتمالی
- کم آبی بدن به طور خطرناک، خصوصاً در کودکان
- در موارد نادر، باکتری ها ممکن است از مجرای گوارش به خون وارد شوند و سایر اعضای بدن را درگیر سازند، مثل: کلیه ها، کیسه ی صفرا، کبد ، یا قلب و مفاصل. این حالت شاید به شوک و مرگ بیانجامد.
درمان
- اقدامات تشخیصی ممکن است شامل بررسی آزمایشگاهی و کشت نمونه ی مدفوع لازم باشد.
- اطلاع از بروز همه گیری بیماری و نیز آشنایی به نواحی بومی می تواند در رسیدن به تشخیص کمک کند.
- درمان، شامل جایگزینی مایعات از دست رفته، غذای کم حجم و نیز گاهی دارو می شود.
- بیمار را از بقیه جدا نمایید.
- برای تخفیف درد، یک صفحه ی گرم کننده یا شیشه ی آب داغ را روی شکم قرار دهید.
- بیمار باید به طور مرتب مایعات دریافت کند.
- بستری کردن بیمارانی که شدیداً مریض هستند (خصوصاً کودکان کم سن و سالی که کم آبی دارند). چنین بیمارانی جدا از بقیه بستری می شوند و مایعات تکمیلی را از راه سرم به آنها می رسانند.
داروها
امکان دارد آنتی بیوتیک تجویز شود.
از مصرف ترکیبات ضد اسهال خودداری کنید، مگر اینکه با نظر پزشک تجویز شده باشند. این ترکیبات ممکن است بیماری را طولانی کنند. اگر تا کنون مورد استفاده قرار می گرفته اند بلافاصله مصرف آنها را متوقف کنید.
فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری
حداقل تا 3 روز پس از رفع تب، اسهال و سایر علایم، استراحت در رختخواب ضروری است، مگر برای توالت رفتن. البته پاها را در رختخواب باید مرتباً ورزش داد.
رژیم غذایی
- مصرف مایعات یا جامدات نرم تا زمانی که اسهال متوقف شود. سپس از رژیم عادی استفاده شود.
در شرایط زیر باید به پزشک مراجعه کنید:
- اگر شما یا کودکتان علایم اسهال خونی باکتریایی دارید.
- اگر یکی از موارد زیر هنگام درمان رخ دهد:
ـ تب 9/38 درجه ی سانتی گراد یا بیشتر
ـ گلودرد، سردرد یا گوش درد
ـ تنگی نفس یا سرفه ی شدید
ـ رگه ی خون در خلط سینه
ـ درد یا تورم شدید شکم
ـ خونریزی گوارشی از مقعد
ـ درد در ساق پا یا تمام پا
ـ تورم مفاصل
ـ علایم کم آبی بدن (بی‌حالی، فرورفتگی چشم‌ها، کاهش وزن سریع، یا خشکی پوست) ظاهر شوند
