دانش آموزان با مشکلات ویژه یادگیری را بشناسیم

واژه دانش آموزان استثنایی به گروه های مختلفی اطلاق می شود که یکی از آنها دانش آموزان با مشکلات ویژه یادگیری (learning difficulties=D.L) می باشد و آن به گروهی گفته می شود که در یک یا چند فرایند روانی اساسی در ارتباط با فهمیدن و یا کاربرد زبان شفاهی و کتبی ، ناتوانی نشان می دهند . این ناتوانی ممکن است خود را در فعالیت هایی از قبیل گوش دادن ، فکر کردن ، سخن گفتن ، خواندن ، نوشتن ، هجی کردن و یا حساب کردن نشان دهد. این اختلال ها با نارسایی های دیگری نیز همراه است که عبارت اند از : نقایص ادراکی ، آسیب مغزی ، بدکاری جزئی مغز ، نارسایی در خواندن، و اختلال گویایی . این اصطلاح کودکانی را که به علت های دیگر با مسائل یادگیری مواجه می باشند( نظیر نقص بینایی ، نقص شنوایی ، نقص حرکتی ، عقب ماندگی ذهنی ، آشفتگی عاطفی و یا عدم برخورداری از محیط فرهنگی و اقتصادی مناسب ) در بر نمی گیرد . به بیانی دیگر « دانش آموز با مشکلات ویژه یادگیری» به دانش آموزانی اطلاق می شود که « با وجود برخورداری از هوش طبیعی و نداشتن نقایص حسی، آسیب های شدید مغزی و مشکلات شدیدعاطفی – اجتماعی، قادر به بهره گیری کامل از امکانات آموزش و پرورش متداول نبوده و در یک یا چند ماده درسی ضعف محسوس و مشهود داشته باشد».
ویژگی ها :
تشخیص اولیه ( غربال گری ) این گروه از دانش آموزان غالباً از طریق مشاهده خصوصیات و ویژگی هایی است که می توان از آنها به عنوان نشانه های مشکلات ویژه یادگیری نام برد.
این ویژگی ها به دو بخش تقسیم می شوند:
بخش اول : خصوصیاتی هستند که شامل همه افراد این گروه می باشد ( که با علامت × مشخص گردیده است) .
بخش دوم : خصوصیاتی که غالباً افراد این گروه دارند.
عمده ترین این ویژگی ها عبارتند از :
× هوش بهر طبیعی
× کارکرد تحصیلی پائین تر از حد انتظار
- سرعت کم در یادگیری
-پیشرفت کندتر
- سقف پائین تر یادگیری
-تجدیدی مکرر در یک یا چند درس خاص
- تکرار پایه های تحصیلی
× تفاوت بین سطح یادگیری در درس های مختلف
× نداشتن انعطاف در استفاده از راهبردهای آموزشی
× تفاوت قابل توجه بین توانایی ها و مهارت ها ؛ عملکرد ضعیف
- ضعف حافظه ( کوتاه مدت و بلند مدت )
- وابستگی زیاد به معلم
- وابستگی به والدین در انجام تکالیف مدرسه
- کوتاهی دامنه توجه ( زود پرت شدن حواس )
- نداشتن اعتماد به نفس
- نقص در مهارت های اجتماعی
- ناهماهنگی حرکتی
- تاخیر در نشان دادن عکس العمل
- تاخیر در فراگیری زبان
توجه
:این نشانه ها صرفاً احتمال وجود مشکل را نشان می دهد و برای تشخیص دقیق باید دانش آموزان با چنین ویژگی هایی را به کارشناسی مدیریت آموزش و پرورش استثنایی شهر تهران ارجاع نمود.
انواع :
اگر چه طبقه بندی های مختلفی از این اختلال وجود دارد ولی عمده ترین مشکل را می توان در حوزه های خواندن ، نوشتن و ریاضی مشاهده نمود.
-1 ناتوانی در خواندن :
از عمده ترین نشانه های این اختلال عبارتند از :
حذف یک صدا یا کلمه
اضافه کردن صدا یا کلمه
تحریف و اشتباه خواندن صداها یا کلمات
جانشین سازی صدا یا کلمه
مشکلات درک مطلب
ناتوانی در درک معنی کلمات ، یادآوری و پاسخ به سوالاتی که از متن پرسیده می شود.
ناتوانی در استنباط از مطالب خوانده شده
ناتوانی در قدرت تحلیل و بررسی صحت و سقم متن
-2 ناتوانی در نوشتن :
عمده ترین مشکلات نوشتن عبارتند از :
معکوس نوشتن ( آیینه نویسی )
جابه جا نوشتن حروف (دور به جای رود )
حذف یا اضافه کردن حروف و کلمات در نوشتن
ناتوانی در ترکیب حروف یا بخش های کلمه
ناتوانی در رونویسی ، کج نویسی ، پراکنده نویسی ، ناخوانا نویسی و ...
-3 ناتوانی در ریاضی :
عمده ترین مشکلات ریاضی عبارتند از :
مشکلات در یادگیری مفهوم عدد و شمارش
ناتوانی در استفاده از راهبردهای عددی
ناتوانی در قرض کردن و انتقال در محاسبات
ناتوانی در مسئله توصیفی ( ارتباط جملات کلامی و نوشتاری برای کاربرد ریاضی )
ناتوانی در خواندن و نوشتن نشانه های ریاضی ( اعداد ، ارقام ، علائم ) .