ایدز مخفف کلمه سندرم نارسایى اکتسابى ایمنى براى نخستین بار در کشور آمریکا گزارش شد. این ویروس در سال ???? در این کشور دیده شد و از آن سال تاکنون قربانیان فراوانى گرفته است. عامل مولد این بیمارى ویروس نارسایى ایمنى انسانى (HIV) است که سبب مى شود سلول هاى سیستم ایمنى بدن آسیب دیده و یا از بین بروند و توانایى بدن براى مبارزه با عفونت ها و سرطان ها کاهش پیدا کرده و مکانیسم امنیتى بدن مختل شود.
این ویروس ها و باکترى ها توانایى بیمار کردن افراد سالم را ندارند اما به دلیل ضعف سیستم امنیتى افراد مبتلا به ایدز این دسته از بیماران به سرعت گرفتار بیمارى شده و روز به روز سیستم ایمنى بدن آنها کاهش مى یابد. از زمان گزارش این بیمارى تاکنون نزدیک به یک میلیون ابتلا به ایدز در کشور آمریکا گزارش شده است. این ویروس معمولاً از طریق تماس جنسى مراقبت نشده به فرد انتقال مى یابد. همچنین از طریق تماس با خون آلوده نیز امکان انتقال بیمارى وجود دارد. این مورد از انتقال بیمارى پیش از آن که مسئولان بهداشتى خون اهدایى را نسبت به وجود این عفونت بررسى و آزمایش کنند به میزان قابل توجهى از طریق خون و اجزاى خونى آلوده منتقل مى شد اما به دلیل تست هاى همیشگى خون هاى اهدایى و نیز استفاده از فناورى هاى گرمادرمانى براى از میان بردن ویرویس هاى موجود در خون و فرآورده هاى خونى این مورد به حد چشم افسایى کاهش پیدا کرده است.
* تاریخچه بیمارى
نخستین مورد ابتلا به ویروس ایدز در سال ???? مشتمل بر ? مورد وخیم از ابتلا به بیمارى کاپوسى سارکوما یکى از انواع خوش خیم سرطان که معمولاً در میان سالمندان رواج دارد در میان مردان همجنس گراى آمریکا گزارش شد. همزمان با مورد فوق شمار مبتلایان به عفونت ریوى در کالیفرنیا و نیویورک افزایش یافت و این آغازى بود بر یک درد بى پایان در میان جوامع بشرى.
این بیمارى ناشناخته گسترش فراوانى یافت تا این که در سال ???? جمعى از دانشمندان و پزشکان به دلیل ضعف سیستم ایمنى بدن در مقابله با بیمارى آلودا ایدز نامید (Syndrome Deficincy Immune Aquired) همزمان با ظهور ایدزدر کشور آمریکا در قاره آفریقا یک پدیده جدید بهداشتى رواج پیدا کرد. این بیمارى که در زبان محلى به آن slim مى گویند به دلیل مرگ در اثر تحلیل تدریجى بدن به وجود مى آمد. در ابتداى پیدایش این بیمارى دانشمندان هیچ دلیلى براى ارتباط داشتن میان SLIM و ایدز نداشتند اما با افزایش مطالعات و تحقیقات در این زمینه مشخص شد که ایدز و SLIM هر دو یک بیمارى هستند و دلیل منجر به مرگ شدن آنها نیز ضعف سیستم ایمنى بدن است.
پس از یافتن منشأ ایدز تلاش دانشمندان براى تشخیص علت بروز ایدز و نحوه انتقال آن شروع شد. براى نخستین بار در سال ???? گروهى به سرپرستى دکتر رابرت گالو اعلام کرد که منشأ این بیمارى را یافته است اما گروهى از دانشمندان فرانسوى به سرپرستى لوک موننتیر نیز مدعى شدند که آنها چندین ماه قبل این مشکل را حل کرده و منشأ بروز ایدز را شناسایى کرده اند. فارغ از جدال هاى این دو گروه براى تصاحب عنوان نخستین کاشف منشأ بیمارى، آیا واقعاً منشأ بیمارى شناسایى شده است؟
* منشأ ایدز
براساس آخرین یافته ها در زمینه مختصات ژنتیکى ویروس ایدز، عامل پیدایش این ویروس را ترکیب دو ویروس مختلف در میمون مى دانند. این ویروس ها از نوع ویروس SIV هستند که در میمون سبب ایجاد بیمارى مى شود. براساس نظر دانشمندان این ویروس ابتدا از طریق یکى از زیرگونه هاى میمون در کشور آفریقا به انسان سرایت کرده و پس از جهشى ژنتیکى به HIV تبدیل شده است. اما دلیل انتقال این بیمارى از میمون به انسان چیست؟
در کشور آفریقا شکار میمون و خوردن گوشت آن یکى از تفریحات مهم به حساب مى آید و مردم آفریقا علاقه فراوانى به این کار دارند و در میان کشورهاى آفریقایى این رسم در میان مردم کشور گینه بیسائو بیشتر به چشم مى خورد. این ویروس نخستین بار در سال ???? در نمونه خونى که از یک مرد ساکن کشور کنگو گرفته شده بود به چشم خورد.
مطالعه ژنتیکى روى ویروس SIV که به وسیله دانشمندان صورت گرفت مشخص کرد که دو ویروس مختلف از دو نوع میمون ترکیب شده و ویروس SIV را به وجود آورده است. دانشمندان معتقدند که رشته اى از آلودگى ها و عفونت هاى پى در پى در میمون «مانگایى دماغ قرمز» و «دماغ نقطه اى» سبب به وجود آمدن ویروسى موسوم به SIV CPZ شده است.
* راه هاى سرایت ایدز
اصلى ترین راه هاى سرایت ویروس ایدز عبارت است از راه خونى، تماس جنسى، مادر به فرزند.
راه خونى
ـ استفاده اشتراکى از سرنگ آلوده یا ابزارهایى که براى سوراخ کردن اعضاى بدن استفاده مى شود و آلوده هستند.
ـ زخم یا بریدگى در بدن و تماس با مایعات آلوده به ایدز.
تماس جنسى
ـ تماس هاى جنسى با افراد آلوده
مادر به فرزند
- نوزادان مادران آلوده در دوران طفولیت هنگام تولد و یا از طریق تغذیه با شیر مادر احتمال دارد که آلوده شوند.
لازم به ذکر است برخلاف تصورات رایج بین افراد، ویروس ایدز به روش هاى زیر منتقل نمى شود:
ـ استفاده مشترک از لوازم آشپزى
ـ بوسیدن و دست دادن
ـ از طریق هوا، سرفه و عطسه
ـ از طریق نیش حشرات و یا گزیدگى
ـ شنا در استخرهاى عمومى
ـ خوردن غذایى که به وسیله فرد آلوده تهیه شده است
* آخرین روش هاى درمان ایدز
روش هاى درمانى فعلى که مورد استفاده واقع مى شود مشتمل بر ترکیبى از چند داروست که فعالیت پروتئین هاى حیاتى ویروس را متوقف کرده و مانع ورود ویروس به سلول ها مى شود اما در روش هاى درمانى که اخیراً دانشمندان آلمانى کشف کرده اند مولکولى به نام CIA کشف شده است که به ذرات پوشش خارجى ویروس چسبیده و از تجمع آنها و تولید ویروس کامل عفونى جلوگیرى به عمل مى آورد.
به عقیده دانشمندان این روش را مى توان براى متوقف ساختن پیشروى ویروس ایدز مورد استفاده قرار داد تا از رسیدن ویروس به یک ویروس عفونى کامل ممانعت به عمل آورده و همزمان روش هاى درمان دائمى را نیز روى بیمار انجام داد.
این روش هم اکنون در دانشگاه هایدلبرگ آلمان در حال آزمایش است و دانشمندان امید دارند که با استفاده از این روش بتوانند فعالیت ویروس عفونى را به طور کامل متوقف کرده و ویروس را نابود سازند.

منبع:روزنامه ایران