بیماری ایدز یک واقعیت تلخ در جوامع امروز است که حد و مرز، نژاد و سن، جنس و آیین خاصی نمیشناسد. ایدز یا سندرم نقص اکتسابی، برای نخستینبار درسال 1981در ایالات متحده آمریکا شناخته شد و اکنون بصورت یک بیماری گسترده و مهلک درآمده و تلاشهای گسترده جهانی را برای مبارزه باآن برانگیخته است. با وجود شناخت بیماری در ابعاد مختلف و حتی تولید برخی داروهای مربوطه، نهتنها درمان قطعی برای ایدز پیدانشده بلکه گسترش آن در جهان نیز تشدید شده است. پیشگیری از گسترش این بیماری، توجه و دقت بیشتر مردم را میطلبد و آموزش و رعایت بهداشت فردی، اصلیترین راه مبارزه بااین بیماری مهلک محسوب میشود و سکوت ناشیاز شرم درخصوص این بیماری نیز برای جامعه خطرناک میباشد. نحوه خاص انتقال این بیماری به سه روش جنسی، فرآوردههای خونی و مادر به کودک بوده و معتادان تزریقی، دریافتکنندگان خون و فرآوردههای خونی آلوده و کودکان متولد شده از مادران مبتلا، بیشتر درمعرض خطر ابتلا بهاین بیماری کشنده قرار دارند. یک گزارش برنامه مبارزه با ایدز سازمان مللUNAIDS که در آستانه روز جهانی ایدز 10آذر(اول دسامبر) منتشر شدهاست، تعداد افراد آلوده به ویروس اچ آی وی در جهان را 20درصد کاهش داده است. این کاهش آماری که از جهاتی مورد چالش است، میتواند همانطور که سازمان ملل میگوید، بخشی به دلیل موفقیت برنامههای جلوگیریازبیماری ایدز، و بخشی دیگر به دلیل راههای قابل اعتمادتر برای ارزیابی تاثیرایدز باشد. سازمان ملل در سال 2006عده افراد آلوده به ویروس اچ آی وی در جهان را نزدیک به 40 میلیون نفر اعلام کرده بود حال آنکه در گزارش جدید این نهاد مربوط بهسال 2007، شمار افراد آلوده به 33 میلیون نفر تقلیل یافته که نشان دهنده کاهشی حدود 20 درصد (یک پنجم) این افراد است. آمار مبتلایان و افراد آلوده به ایدز و ویروس آن همیشه و به چند دلیل محل مناقشه بودهاست. نخست اینکه این آمارها به دلیل دوران نهفتگی بیماری که گاه تا 10 سال می رسد تنها تخمینی است و دوم بسیاری از کشورهای جهان سوم همچنان متهم هستند که به دلیل ملاحظات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی، به پنهان کاری در آمار و کتمان حقایق میپردازند. سرعت شیوع ایدز در سالهای اخیر در دو قاره آسیا و آفریقا بیشتراز سایر نقاط جهان بوده است. کشورهای این دو قاره نیاز فراوان به سرمایهگذاری خارجی دارند که پیش نیاز آن ایجاد فضای روانی برای جلب سرمایه میباشد. در حالی که بنظر میرسد گزارشUNAIDS میتواند روی انگیزه سرمایهگذاران در صنعت دارویی تاثیر منفی بگذارد، این بخش از گزارش که تاکید دارد برای بهبود نحوه مبارزه با ایدز، نجات 16میلیون نفر از مرگ و جلوگیری از ابتلای 43 میلیون نفر به ایدز به 200 میلیارد دلار سرمایهگذاری نیاز است، احتمالا یکی از تاثیراتش، ایجاد فضای روانی برای جلب سرمایهگذاری ها در تحقیقات، پیشگیری و درمان است. در ایران نیز که وزیر بهداشت چندین بار از این بیماری به عنوان یک خطر بالقوه نام برده، هنوز آمار قابل اطمینانی از افراد آلوده به ویروس اچ آی وی و یا مبتلا به ایدز در دست نیست. مسوولین وزارت بهداشت پیش از گزارشUNAIDS ازکاهش رشد 40 درصدی ابتلا به ایدز درایران خبر داده و گفته بودندحدود 16 هزار نفر بیمار مبتلا به اچ آی وی در ایران شناسایی شدهاند که 95 درصد آنها مرد و 66 درصد آنها از طریق اعتیاد تزریقی آلوده شدهاند. هنوز اکثریت این افراد معتادان تزریقی هستند، اگرچه انتقال ایدز از طریق سرنگ مشترک و اعتیاد تزریقی در کشور تا حدی کنترل شده است، امانگرانی ازامکان شیوع این بیماری از سایر روش ها به خصوص رفتارهای جنسی وجود دارد. اما بهفاصله چندروز از این گفته، صداقت رییس ادارهایدز وزارت بهداشت خبر از وجود حدود 70 هزار بیمارمبتلا به ایدز درایران داد.این درحالی است که مینومحرز رییس مرکز تحقیقات ایدز ایران نیز این آمار را نزدیک 100 هزار نفر عنوان کرده بود. آموزش عمومی در مورد ایدز و راههای انتقال آن را وزارت بهداشت ایران چند سالی است که به عنوان یک راهبرد اساسی دنبال میکند. عباس صداقت در اینباره میگوید: برای کنترل ایدز، نظام جامع آموزش خانوادههای ایرانی طراحی شده و از اواخر امسال اجرا میشود و علاوه بر آن و به رغم تنگناهای بودجهای،ارایه مشاوره درمان و داروی رایگان بیماران و مراقبت از افراد در معرض خطر و نیز آموزش به مردم، کماکان ادامه مییابد. ایران در حالی راهبرد متکی بر آموزش برای مقابله با ایدز را در جمعیت بسیار جوان خود دنبال میکند که بنا بر تحقیقات صورت گرفته در نهم آبان امسال، بسیاری از جوانهای ایرانی بهخصوص خانمها، همچنان، نه بیماری ایدز را میشناسند و نه از راههای سرایت آن و روشهای پیشگیریاش اطلاع دارند و بحث و اطلاعرسانی درباره آن همچنان یک تابو است. پروین افسر کازرونی متخصص بیماریهای عفونی میگوید: پیشگیری و کنترل ایدز، نیاز به آموزشهای اساسی و بدون پرده پوشی دارد. در ارایه آموزشها، نباید به ناپسند و مغایر بودن آن با شان جامعه توجه کرد، بلکه باید اولویت را به آگاهسازی جوانان، نوجوانان و گروههای پرخطر اجتماعی داد. متخصصان اتفاق نظر دارند که ارایه آموزشها در زمینه شناساندن،پیشگیری، کنترل و مبارزه با بیماریهایی چون ایدز، باید در آموزشهای اجباری دورههای دبیرستان و دانشگاه قرار گیرد. در این خصوص وزارتخانههای مسوول در ایران به تازگی اقداماتی مانند قراردادن مطالب آموزشی در کتابها و برنامههای درسی دانش آموزان و دانشجویان صورت دادهاند، ولی مساله اصلی آن این است که برخی از مدیران آموزشگاهها و دانشگاهها با خطرات و فاجعهای که در اثر ایدز در کمین است، آشنا نیستند و از آموزشهای کلامی مربیان جلوگیری میکنند. مبارزه باایدز نیازمند گسترش آگاهی و افزایش آموزش بهویژه برای کودکان، نوجوانان وجوانان است و سازمان ملل چند کارگزاری تخصصی خود از جمله سازمان بهداشت جهانیWHO و صندوق حمایت از کودکان ملل متحد(یونیسف) را موظف کرده است تا حداکثر دو سال دیگر، بهصورت جدی برای تحقق آن تحت شعارامنیت سلامت بینالمللی ،برنامه ریزی کنند.تحقق امنیت سلامت بینالمللی، پیش نیازهایی ضروری واساسی دارد که عمدهترین آنهاازجمله به باور کنوت استبی هماهنگ کننده مقیم سازمان ملل در ایران، اراده سیاسی کشورها برای ایجاد سیستم مناسب سلامتی در جهان است. ایدز، مهلکترین بیماری چند دهه اخیر است که بهدلیل گستردگی آن در نقاط مختلف جهان بهدامی دهشتباربرای جوانان تبدیل شدهاست.براساس اطلاعات سازمان بهداشت جهانی، یک میلیارد و 500 میلیون نفر از جمعیت جهان زیر 25 سال سن دارند که بیش ازگروههای سنی دیگر،دربرابر مسائل اجتماعی و بهداشتی آسیب پذیر هستند. گزارش تازهUNAIDS درآستانه روز جهانی ایدز میگوید هر روز حدود 7 هزار نفر در جهان به ویروس اچ آی وی آلوده میشوند و 5 هزار و 700 نفر در اثر بیماری جان خود را از دست میدهند که اغلب آنها جوان هستند. سال جاری میلادی 2 میلیون نفر باز هم بیشتر آنهم جوان و عمدتا ساکن در کشورهای جنوب صحرای آفریقااز ایدز مردند. این هشدارجدی را در بردارد که ایدز همچنان یک تهدید است، حتی اگر آمارها به هر دلیل، کاهش نشان دهد.
منبع:روزنامه همبستگی