راه درمان جوش های صورت چیست ؟
پوست و بیماری های آن ( قسمت پنجم )
در قسمت قبل به توضیح در مورد ضد آفتاب ها پرداختیم . اینک در ادامه می خوانیم...
جوش صورت یا آکنه
آکنه یا جوش یک اختلال پوستی است که در سنین نوجوانی شروع می شود و تا آخر جوانی ادامه می یابد. برای درمان ابتدا باید دید که آیا ضایعات واقعاً جوش هستند؛ چون خیلی از ضایعات پوستی شبیه جوش بروز می کنند. جوش بیشتر در نواحی سِبوره ( نواحی از بدن که دارای غدد سباسه فراوان است مثل اطراف بینی، پیشانی، چانه، قسمت های فوقانی پشت و سینه و شانه ها دیده می شود.
غدد سباسه به طور طبیعی در تمام سطح پوست گسترش دارند و مسئول چرب نگه داشتن سطح پوست می باشند. همچنین به علت دارا بودن بعضی مواد دارای خاصیت ضد میکروبی و قارچی هستند. این غدد در کف دست و پا و لـب وجود ندارند و بیشترین تراکم آنها در صورت ، سر، سینه و قسمت بالای پشت است.
به طور کلی شستشوی مکرر نواحی جوش به ویژه با صابون هایی که اسیدیته می باشند و از خود بقایایی به جا نمی گذارند در جلوگیری از تشکیل جوش جـدید تا حـد زیادی مؤثر است و در درمان نیز کمک کـننده می باشد.
جوش بیشتر در صورت دیده می شود و شکل های متفاوت دارد مثل: کومدون ( جوش های ریزی که به صورت سر سیاه و سر سفید دیده می شوند )؛ پاپول (جوش های برجسته و قرمز رنگ)؛ پاسچول (جوش های چرکی ) و ندول ( تورم التهابی که در عمق بیشتری نسبت به پاپول قرار گرفته اند) و بالاخره کیست ( فضاهای بسته ای در زیر پوست حاوی ماده نیمه جامد یا مایع ).
با بسته شدن دهانه خروجی غدد چربی به علت های گوناگون جوش به وجود می آید. علت های بسته شدن این دهانه ها شامل:
?) تولیـد و ترشح زیادی چربی در این غدد که خود این می تواند به علت ارثی بودن یا عدم تنظیم هورمونی باشد. البته گاهی میزان هورمون در سطح طبیعی می باشد ولی پوست به این مقدار طبیعی نیز حساس است. مصرف خارجی هورمون هایی مثل هورمون مردانه ( تستوسترون) و کورتیکواستروئیدها ( کورتن) می تواند باعث ایجاد و تشدید آکنه شود.
افرادی که دارای جـوش هستند باید از مصـرف هرگـونه کـرم یا پـماد اجـتناب کنند، چون باعث بدتر شدن جوش ها می شود.
?) رشد میکروب در دهانه غدد که باعث التهاب و بسته شدن این غدد می شوند.
?) اختلال در کراتینی شدن ( در تشکیل کراتین دهانه اختلال وجود دارد مثل افرادی که سوء تغـذیه یا رژیم غـذایی دارند که اسیدهای چرب ضروری در بدن آنها کـم است و یا به علت های دیگری این اختلال وجود دارد).
جوش های صورت را نمی توان به طور کامل از بین برد ولی می توان آنها را تحت کنترل در آورد.
4) التهاب (رها شدن مواد التهاب زا بدون فولیکول مو) که علت اصلی آن را فعالیت میکروبی در غدد سباسه می دانند که باعث ایجاد پاسخ التهابی بین دو فولیکول می شود.
علل دیگر مؤثر در آکنه
رژیم غذایی ( اثر آن هنوز اثبات نشده است اما مصرف بیش از حد کربوهیدرات ها و مواد قندی در تشدید آن نشان داده شده است که در عین حال اثر رژیم های کم کالری نیز در جلوگیری از بروز آکنه مشخص شده است).
تعریق ( در بسیاری از افراد باعث تشدید آکنه می شود)
اشعه ماوراءبنفش ؛ که باعث بهبود ضایعات آکنه می گردد.
استرس های روحی ؛ که آن را بخصوص در خانم ها تشدید می کند.
درمان این جوش ها بسته به نوع جوش انجام می گیرد. به طور کلی شستشوی مکرر نواحی جوش به ویژه با صابون هایی که اسیدیته می باشند و از خود بقایایی به جا نمی گذارند در جلوگیری از تشکیل جوش جـدید تا حـد زیادی مؤثر است و در درمان نیز کمک کـننده می باشد. این صابون ها در داروخانه ها موجودند و به عنوان ضدجوش معرفی می شوند . در درمان جوش از داروهای ضد باکتری ( میکروبی ) نیز استفاده می شود که بستگی به نوع جوش و گسترش آن دارد.
داروهای دیگری نیز بسته به نوع جوش ، در درمان ، مصرف دارند که اختصاصی هستند و از حوصله این بحث خارج است.
افرادی که دارای جـوش هستند باید از مصـرف هرگـونه کـرم یا پـماد اجـتناب کنند، چون باعث بدتر شدن جوش ها می شود.
از عارضــه های جــوش صـورت، باقـی ماندن لکه در آن ناحیه به علت التهاب و فــعال بودن سیسـتم دفـاعـی بدن در آنجا است. در محل جـوش هایی که بیشـتر دستـکاری شــوند احـتمال به وجود آمـدن لکه بیشتر است. ضمناً در افراد با رنگ پوست تیره تر، لکه ناشی از جوش بیشتر است .
افرادی هستند که منافذ پوست آنها به اصطلاح باز است و داخل این منافذ به صورت سیاه دیده می شود. ترشح چـربی و در معرض هوای آزاد قرار گرفتن این چـربی باعث اکسید شدن آن می گردد و به صورت سیاه دیده می شوند. برای از بین بردن آن می توان از همان صابون هایی که گفته شد استفاده کرد.
یکـــی از عارضــه های جــوش صـورت، باقـی ماندن لکه در آن ناحیه به علت التهاب و فــعال بودن سیسـتم دفـاعـی بدن در آنجا است. در محل جـوش هایی که بیشـتر دستـکاری شــوند احـتمال به وجود آمـدن لکه بیشتر است. ضمناً در افراد با رنگ پوست تیره تر، لکه ناشی از جوش بیشتر است .
درمان این عارضه در حقـیقـت درمــان جـوش است. یعـنــی با درمان جوش به علت کم شدن التهاب، احتمال به وجود آمدن لکه کم می شود. درمان قطـعی برای از بین بردن این نوع لکه وجود ندارد و در طـول زمان بسته به نوع پوست این لــکه ها از بین می روند. البته بعضــی از داروهای موضعی، این طول زمان را کاهش می دهند که از آن جمله می توان از ژل های حاوی AHA نام برد. این ژل حاوی اسیدهای میوه می باشد و باعث تسهیل در پوسته ریزی طبیعی پوست می شوند و به همین دلیل پوست ، جوان و شاداب می ماند.
داروهای موضعی دیگر کـه کـمک کننده می باشند: کرم و ژل های حاوی ویتامین C و مشتقات ویتامین A ( کرم و ژل ترتینوئن ) .
همانگونه که ذکر شد در طب رایج هنوز آثار رژیم غذایی بر ایجاد و تشدید آکنه به خوبی شناخته نشده است. براساس طـب قـدیـم و تجربه بیماران بعضـی از خوراکی ها در بدتر کردن جـوش صورت دخیل می باشند و پرهـیز از این خوراکی ها باعث بهبودی در جوش می شود.
از جمله خوراکی هایی که باعث بهتر شدن جوش ها می شوند: غذاهای چرب ، تنقلات ، خرما، کشمش ، محصولات دریایی ( ماهی و میگو ) ، بعضی از میوه جات ( موز، کیوی، خرمالو ) و هستند. بهـترین راهکار، پرهـیز از مواد غذایی و خوراکی هایی است که فرد اظهار می کند با خوردن آنها جوش صورتش بدتر می شود.