چه کسانی در معرض دیابت هستند؟
دیابت نوع دوم چیست؟
دیابت بیماری است که در آن سطح قند خون بیشتر از حد طبیعی است. غذا در بدن به نوعی قند که گلوکز نام دارد، تبدیل می شود تا به مصرف سلول ها برسد.
سلول ها برای جذب گلوکز نیاز به هورمونی به نام انسولین دارند که در لوزالمعده ساخته می شود.
در دیابت نوع دو سلول های عضلات دیگر نمی توانند به طور مناسبی از انسولین استفاده کنند، در نهایت لوزالمعده نمی تواند به اندازه کافی انسولین تولید کند و چون سلول ها قادر نیستند از قند استفاده کنند، میزان قند خون افزایش می یابد. افزایش قند خون برای سال های متمادی سبب صدماتی به اعصاب و عروق می شود که این صدمات می تواند منجر به ایجاد عوارضی مانند بیماری های قلبی-عروقی، سکته قلبی، کاهش بینایی، بیماری های کلیوی، اختلال عصبی، عفونت های دهان و قطع عضو شود.
چگونه می توان از دیابت نوع دوم پیشگیری کرد؟
همیشه پیشگیری در مراحل اولیه بسیار مفیدتر است . نتایج حاصل از مطالعاتی که بر روی 3134 نفر از افرادی که احتمال خطر ابتلا به دیابت در آنها زیاد بوده است، نشان داده که رژیم غذایی مناسب و ورزش توانسته 5 تا 7 درصد کاهش وزن ایجاد کند که این خود می تواند در پیشگیری از دیابت و یا به تأخیر انداختن آن مؤثر باشد.
انجمن پیشگیری ازدیابت دو معیار پیشگیری از دیابت را مورد آزمایش قرار داد که شامل :
1- برنامه غذایی مناسب و ورزش منظم (تغییر در شیوه زندگی)
2- داروهای خوراکی دیابت (متفورمین) که دو معیار در 3 گروه مورد مطالعه قرار گرفته است،
در گروه اول : تغییر در شیوه زندگی با انجام 30 دقیقه ورزش (معمولاً پیاده روی) در 5 روز هفته و خوردن غذای کم چرب و کم کالری صورت گرفت.
گروه دوم : که داروی متفورمین مصرف می کردند اطلاعاتی هم در مورد ورزش و رژیم داده شد.
گروه سوم : فقط اطلاعاتی در مورد نحوه ورزش کردن و رژیم غذایی دریافت نموده‌اند. نتیجه نشان داد افرادی که تغییری در شیوه زندگی داشته‌اند، خطر ابتلا به دیابت نوع دو در آنها تا 58 درصد کاهش یافته است. میانگین کاهش وزن در سال اول حدود 5/7 کیلوگرم گزارش شده است. تغییر سبک زندگی در افراد 60 سال به بالا حتی مؤثرتر هم بوده است و در آنها تا 71 درصد کاهش یافته است.
افرادی که متفورمین مصرف می کردند ، میزان خطر تا 31 درصد کاهش یافته بود.
علائم و نشانه‌های دیابت نوع دو چیست؟
نشانه‌هایی که باید به آنها توجه کرد شامل :
تشنگی مفرط
گرسنگی مفرط
خستگی مفرط
پر ادراری ، مخصوصاً در شب
کاهش وزن
تأخیر در بهبود زخم‌ها
کاهش بینایی
تشخیص سریع بیماری دیابت بسیار اهمیت دارد چون بدین وسیله می توان از بسیاری خطرات احتمالی آن پیشگیری کرد.
انواع دیابت
دیابت نوع اول:
دیابت نوع اول یا دیابت وابسته به انسولین معمولاً در نوجوانان سنین بین 19-13 سال و جوانان تشخیص داده می شود. علت آن عدم ترشح کافی انسولین توسط سلول های بتای لوزالمعده می باشد.
درمان آن شامل : تزریق انسولین و رژیم غذایی مناسب و ورزش منظم می باشد.
دیابت نوع دوم:
این دیابت غیر وابسته به انسولین و رایج‌ترین نوع دیابت است. معمولاً این نوع دیابت زمانی آغاز می شود که سلول های کبد و عضلات فرد به علت چاقی نسبت به انسولین مقاوم شده باشد. افزایش وزن و عدم تحرک خطر ابتلا به دیابت نوع دو را افزایش می دهد.
درمان آن شامل : دریافت قرص های خوراکی، تنظیم دقیق برنامه غذایی، برنامه ورزشی منظم و کنترل فشار خون و چربی خون می باشد.
دیابت بارداری :
ابتلا به دیابت در دوران بارداری می باشد که معمولاً با تولد نوزاد برطرف می شود ولی احتمال ابتلا به دیابت نوع دو در این خانم ها در مراحل بعدی زندگی خیلی زیاد می شود.
چه کسانی باید از نظر داشتن دیابت مورد بررسی قرار گیرند؟
1 – افراد در سنین بالای 45 سال که مبتلا به چاقی باشند و یا بیش از دو عامل خطرساز را داشته باشند.
2– در افراد بالای 45 سال که عامل خطر ندارند هر 3 سال یک بار باید قند خونشان کنترل شود.
3 – اگر قند خون افراد در مرز طبیعی باشد، 1 تا 2 بار در سال باید سطح قند خونشان اندازه گیری شود.
عوامل خطرساز برای ابتلا به دیابت نوع دوم کدام است:
1– چاقی
2 – سن بالای 45 سال
3– سابقه فامیلی ابتلا به دیابت
4– نژاد آفریقا، آمریکا و آسیا
5– سابقه ابتلا به دیابت بارداری و یا تولد نوزاد بالاتر از 5/4 کیلوگرم
6 – فشار خون بیشتر از 90/140
7 – سطح کلسترول خون در حد طبیعی نباشد
8 – بی تحرکی و یا ورزش کمتر از 3 روز درهفته
