بادکش درمانى در روایات

در بیشتر کشورهاى توسعه یافته، طب سنتى و مکمل را تعداد زیادى از افراد این جوامع پذیرفته اند. به طورى که 48 درصد مردم استرالیا، 70 درصد جمعیت کانادا، 42 درصد مردم آمریکا، 38 درصد مردم بلژیک و 75 درصد جامعه ى فرانسه، دست کم یک مرتبه در سال از خدمات طب مکمل بهره مى برند.

در آلمان 77 درصد کلینیک هاى ضد درد از طب سوزنى یا بادکش سرد استفاده مى کنند و امروزه وسایل پیشرفته در خصوص حجامت و بادکش و طب سوزنى و ... ساخته شده است که جزو صنایع پزشکى محسوب شده و درصد قابل توجهى را به خود اختصاص داده اند.

در حقیقت اگر تاریخ تحولات پزشکى با وضع کنونى آن درهم آمیخته شود، براى پیشرفت پزشکى راه هایى تازه پیدا مى شود.

به عقیده ى ابن سینا، بهترین مکتب پزشکى آن است که به دارو نیاز نداشته باشد.

در روایات مختلف نیز پرهیز از مصرف دارو تا زمانى که بدن بتواند درد را تحمل کند، از اولویت برخوردار است.

*رسول گرامى اسلام (ص) در این باره مى فرماید: «تَجَنَّبِ الدَّواءُ مَا احتَمَلَ بَدَنُکَ الدّاء فَاذا لَم یَحتَمِل الدّاء فالدّواء.» (تا زمانى که بدن تو تحمل درد را دارد، از دارو بپرهیز و زمانى که دیگر تحمل آن را نداشت، از دارو استفاده کن.)

*از حضرت على (ع) نقل شده که فرمودند: «إمشِ بِدائکَ ما مَشى بِک.» (تا زمانى که بیمارى با تو مى سازد، تو نیز با آن بساز.)

*امام کاظم (ع) درباره ى زود پناه بردن به دارو مى فرماید: «لَیسَ مِن دواء الاّ و هو یهیّج داء و لَیسَ شى فى البَدَن انفع من إمساک الیَه الاّ عمّا یَحتاج الیَه.» (هیچ دارویى نیست، مگر آن که خود، بیمارى تازه اى را دامن مى زند. براى بدن چیزى سودمندتر از پرهیز و خوردن غذا در حد نیاز بدن نیست.)

*در روایت دیگر از امام کاظم (ع) آمده است که: «إدفَعوا مُعالِجَة الأطِباء ما اندفَع الداء عَنکُم، فَاِنَّه بِمَنزلَة البِناء، قلیلُه یَجُرُّ الى کثیره.» (تا زمانى که بیمارى خود به خود از شما برطرف مى شود، به معالجه ی پزشکان روى نیاورید، زیرا کار طبیب مانند بنّاست که اندک کار او، به کار بسیار منجر مى شود.)

*در روایت دیگر از امام على (ع) آمده است: «یا اَیهاالناس تَداوَوا، فَان الله تعالى لَم یَخلُق داء الاّ خَلَقَ لَه شَفا. الاّ السّام و السّامُ الموت.»(اى مردم! خود را درمان کنید، زیرا خداى تعالى هیچ دردى نیافریده مگر آن که برایش شفا نیز آفریده، به جز مرگ.)

نتیجه اى که از روایات مختلف می توان گرفت، این است که (بسته به نوع بیمارى ها) قبل از مصرف دارو، تحمل و مقاومت بدن باید در نظر گرفته شود و از مصرف سریع دارو پرهیز کرد تا دچار عوارض جانبی داروها نشویم و زمانى که بیمارى بر سلامتى غلبه نمود، از روش هاى مختلف و مناسب و با احتیاط لازم، براى بهبودى بدن بهره بجوییم.

بادکش درمانى (Cupping therapy) نیز از جمله مواردى است که به صورت فیزیکى و بدون استفاده از دارو، یکى از راه هاى مقابله و پیشگیرى از بیمارى ها محسوب می شود.

در روایات، جهت درمان بیمارى ها، شیوه هاى مختلفى بیان شده است. در برخى از راه هاى درمانى، استفاده از درمان فیزیکى، بدون استفاده از دارو توصیه مى شود، مانند: پرهیز، حجامت گرم و تر، حجامت گرم و خشک و ماساژ درمانى.

در برخى از راه هاى درمانى استفاده از داروهاى گیاهى سفارش شده است و مسلماً احتیاط در استفاده از هر کدام از آن ها، شرط اساسى در درمان بیمارى مى باشد.

بادکش درمانى (Cupping therapy) نیز از جمله مواردى است که به صورت فیزیکى و بدون استفاده از دارو، یکى از راه هاى مقابله و پیشگیرى از بیمارى ها محسوب می شود.

سید مهدى سعیدى

منابع:

- ارقام و آمار این نوشتار، برگرفته از سایت سازمان بهداشت جهانى و کتابخانه ى ملى آمریکاست.

- میزان الحکمة: نوشته ى محمد رى شهرى صفحه ى 1786

- موسوعة الاحادیث الطبیة: نوشته ى محمد رى شهرى صفحه ى 66 و67

- آشنایى با بادکش درمانى: تألیف دکتر روزگارى

انواع بادکش گذارى

بادکش ثابت:

در این روش، لیوان یا لیوان ها در طول مدت زمان مشخصى به طور ثابت روى پوست بدن بیمار قرار مى گیرند و پس از تمام شدن زمان بادکش، از بدن جدا مى شوند. مثلاً بادکش وسیع کتف و کمر که در درمان کمردردها و رفع خستگى مزمن کاربرد دارد.

بادکش متناوب (منقطع):

گاهى براى جلوگیرى از کبودى موضع یا براى جلوگیرى از عوارض بادکش هاى خاص، مثلاً روى پوست صورت و گونه، از بادکش متناوب استفاده مى شود. به این صورت که پس از ایجاد خلاء و ثابت شدن لیوان روى پوست پس از 3 تا 5 ثانیه، لیوان از روى پوست جدا شده، دوباره هواگیرى مى شود و روى پوست گذاشته مى شود. عمل تثبیت و جدا کردن لیوان بین 20 تا 40 مرحله تکرار مى شود.

از این نوع بادکش مى توان در آماده کردن موضع حجامت تر و بادکش نقاط مختلف صورت استفاده کرد.

بادکش متحرک یا لغزان:

در بادکش متحرک، قبل از بادکش گذارى، موضع را روغن مالى مى کنیم. برای روغن مالى مى توان از روغن هاى طبیعى نظیر روغن زیتون، روغن کنجد، روغن بادام تلخ یا روغن سیاه دانه استفاده کرد. پس از روغن مالى، بادکش را روى بدن ثابت مى کنیم و سپس به آرامى آن را با دست روى بدن به حرکت درمى آوریم. این عمل باعث گرمى (سرخى) موضعى مى شود و در رفع اسپاسم هاى عضلانى و خستگى مفرط بسیار مؤثر است.

تذکر1: در بادکش متحرک، افرادى که داراى جوش هاى متعدد پوستى هستند، احتیاط کنند.

تذکر2: در تمام بادکش ها حتماً از لیوان هاى سالم و بدون ترک استفاده کنید، زیرا لبه هاى ترک خورده و شکسته ى لیوان ممکن است بریدگى هاى شدید ایجاد کند.

تذکر3: کبودى هاى ناشى از بادکش، واکنش طبیعى بدن است و جاى نگرانى ندارد و طی 5 تا 10 روز کاملاً رفع مى شود.

براى رفع سریع تر این کبودى ها مى توان از ماساژ موضع بادکش، بلافاصله پس از بادکش گذارى استفاده کرد.

با کنترل پوست بیمار و تنظیم مدت زمان بادکش می توانید از کبودى شدید پوست جلوگیرى کنید.

تذکر 5: ایجاد تاول روى پوست بیمار پس از بادکش گذارى چند علت عمده دارد:

ـ ضعف و سستى پوست بیمار؛

ـ زیاد بودن فشار منفى ایجاد شده؛

ـ طولانى بودن مدت زمان بادکش؛

بنابراین با کنترل وضعیت پوست در مدت زمان بادکش و تنظیم مدت زمان بادکش و میزان خلاء ایجاد شده، مى شود تا حد زیادى از این مسأله جلو گیرى کرد.

تذکر6: میزان بادکش در افراد لاغر و ضعیف، کم تر از افراد چاق باید باشد، زیرا بادکش شدید پوست افراد لاغر باعث تورم بافتى (التهاب) و اسپاسم (گرفتگى) عضلانى این افراد مى شود.

امروزه جهت بادکش درمانى، دستگاه هاى Cupping therapy(درد کش) ساخته شده است که طرز استفاده از این دستگاه به این صورت مى باشد:

جهت استفاده از دستگاه دردکش، ابتدا موضع بادکش را با روغن هایى مثل: روغن زیتون، روغن سیاه دانه یا روغن بادام تلخ به مدت 5 دقیقه ماساژ دهید. سپس دستگاه مکنده را به پشت لیوان متصل کرده و با چند بار مکش، با ایجاد خلاء لیوان را روى بدن ثابت کنید.

سپس دستگاه مکنده را از لیوان جدا کرده و جهت اطمینان دریچه ى لیوان را کمى به داخل فشار دهید. مدت زمان لازم براى بادکش گذارى به طور متوسط 10 دقیقه است. البته این زمان براى کودکان و بعضى از بیماران که داراى پوستى سست و نازک هستند تا 5 دقیقه کاهش مى یابد.

ـ مدت زمان بادکش تیروئید و کبد کم تر از 10 دقیقه است؛

ـ در صورت مشاهده ى کبودى زیاد یا تاول هاى پوستى کوچک، بادکش را خاتمه دهید؛

ـ در صورت ایجاد تاول به هیچ وجه آن ها را دستکارى نکنید و با عسل روى آن ها را پانسمان نمایید؛

ـ جهت ایجاد خلاء مناسب در افرادى که بدنى پر مو دارند، بهتر است موهاى موضع بادکش، قبل از بادکش گذارى تراشیده شود؛

ـ بعد از اتمام مدت زمان لازم، با کشیدن سوپاپ انتهاى لیوان، آن را از بدن جدا مى کنیم. جهت رفع کبودى احتمالى مى توان موضع را کمى ماساژ داد. جهت جلوگیرى از انتقال بیمارى هاى قارچى و پوستى بهتر است هر فرد از لیوان مخصوص خود براى بادکش استفاده کند و در صورت در دسترس نبودن، لیوان ها را قبل از استفاده ى مجدد ضد عفونى کنید.

جهت افزایش عمر مفید دستگاه هر چند وقت یک بار قطعات دستگاه را باز کنید، تمیز و روغن کارى کنید و دوباره مورد استفاده قرار دهید.

ـ دوره ى درمان با بادکش به طور متوسط 7 تا 14 جلسه ى یک روز در میان است و در بعضى بیمارى هاى مزمن تا 40 جلسه نیز باید ادامه یابد.

منابع:

- ارقام و آمار این نوشتار، برگرفته از سایت سازمان بهداشت جهانى و کتابخانه ى ملى آمریکاست.

- میزان الحکمة: نوشته ى محمد رى شهرى صفحه ى 1786

- موسوعة الاحادیث الطبیة: نوشته ى محمد رى شهرى صفحه ى 66 و67

- آشنایى با بادکش درمانى: تألیف دکتر روزگارى

بخورید و ورزش کنید

محققان خبرهای خوشی برای ورزشکاران دارند. آنها می‌گویند تحرک و فعالیت به شما اجازه می‌دهد تا به مقدار کافی غذا بخورید.

البته این نکته که ورزش کالری می‌سوزانند، نکته جدیدی نیست. همه ما می‌دانیم که با فعالیت بدنی، مقداری از انرژی غذایی را که خورده‌ایم، مصرف می‌کنیم و اجازه نمی‌دهیم تا به صورت چربی در بدن‌مان جمع شود.

با این حال برخی‌ها این طور از موضوع برداشت کرده بودند که با ورزش، تازه اشتهایمان باز می‌شود و به همان اندازه که سوزانده بودیم، دوباره می‌خوریم. اما این مطالعه، در دانشگاه سلطنتی لندن، خلاف این را نشان می‌دهد.

در این مطالعه، ابتدا به دو گروه با وزن و شرایط مشابه بدنی، مقدار مشخص و مساوی صبحانه داده شد. یک گروه بلافاصله بعد از صبحانه شروع به ورزش کردند و این کار را یک ساعت ادامه دادند؛

در حالی که گروه دیگر صاف نشستند و هیچ تکانی به خودشان ندادند. بعد از این مدت، همان طور که انتظار می رفت، مشخص شد که افراد ورزشکار، 492 کیلوکالری سوزانده‌اند و درمقابل افراد بی‌حرکت، فقط 197 کیلوکالری!

اما در مرحله بعد، باز هم به هر دو گروه خوراکی داده شد تا هر چقدر میلشان می‌کشد، بخورند. نتیجه این شد که آنها که ورزش کرده بودند، 913 کیلوکالری خورده بودند و آنها که بی‌حرکت سر جایشان نشسته بودند، 762 کیلوکالری خورده بودند.

حالا ممکن است بگویید: «پس ورزشکارها که بیشتر خوردند». بله، درست است. اما این فقط ظاهر قضیه است. ورزشکارها بیشتر خورده‌اند، اما قبلش کلی انرژی سوزانده‌‌اند و یک حساب و کتاب ساده نشان می‌دهد کسانی سود برده‌اند که بعد از غذا بلند می‌شوند و ورزش می‌کنند.

بررسی‌های آزمایشگاهی خون این دو گروه از افراد داوطلب هم نشان داده‌است که سطح هورمون‌های کاهش دهنده ی اشتها هم بعد از ورزش بالا می‌رود.

این هورمون‌ها پیام‌هایی به مغز مخابره می‌کنند که فرد احساس سیری کند و چندان میلی به خوردن نداشته باشد.

به این ترتیب ورزش، هم باعث سوختن انرژی غذاهایی که جلوتر خورده شده اند می‌شود و هم با کنترل اشتها، از زیاده‌خوری و ریزه‌خواری جلوگیری می‌کند.

این مطالعه در نشریه «بیماری‌های غدد» چاپ شده ‌است و تاکید دوباره‌ای است که اگر می‌خواهید سالم باشید و اندام متناسبی هم داشته ر‌باشید، تنها به رژیم غذایی بسنده نکنید.

برخی مطالعات نشان داده اند افرادی وجود دارند که رژیم غذایی سفت و سختی می‌گیرند، اما بعد از رژیم نه تنها وزن کم نمی‌کنند، بلکه وزنشان اضافه هم می‌شود. علت آن هم چیزی نیست جز پشت کردن و بی‌اعتنایی به ورزش و فعالیت بدنی.

خانه سبز کجاست؟

دانشمندان برای بازگرداندن زیبایی‌های طبیعت به فضای خانه تلا‌ش می کنند:
درسراسر دنیا مصالح زیادی در اختیار مهندسان قرار گرفته است که هر یک خصوصیات و ویژگی‌های خاص خود را دارند. به طور معمول کارشناسان راه و ساختمان مصالحی را انتخاب می ‌کنند که نه تنها مقاوم بلکه از نظر مصرف انرژی، به صرفه و اقتصادی باشند. در کنار این موضوع، هماهنگی مصالح مورد مصرف با محیط و طبیعت نیز مسئله مهم و قابل توجهی است. در سال‌های اخیر، تکنولوژی جدیدی برای بازگرداندن طبیعت سبز درمیان ساختمان‌ها و فضاهای سبز شهری و سازه‌های بتونی به وسیله 12 کارشناس اروپایی ابداع شده است که از آن با نام "بتون سبز" یاد می‌ شود. ژاپن از جمله کشورهایی است که استفاده از آن را در کشور خود رواج داده است.

چهار عامل اصلی در رشد و نمو گیاهان نقش دارند که عبارت‌اند از: نور، فضای کافی برای رشد، هوا و خاک، بنابراین برای کاشتن گیاه روی بتون، عملکرد بتون باید مشابه عملکرد خاک باشد. رشد طبیعی گیاه مستلزم این است که خاک، توانایی کافی برای تأمین مواد مناسب نگهدارنده رطوبت و همچنین نفوذ پذیری لازم برای حفظ ساختار خود و گیاهان را داشته باشد. به علاوه باید حاوی حجم لازم،‌ آب با PH مناسب و مواد لازم برای تغذیه گیاه باشد.

بتون سبز
بتون سبز از بتون بدون ریزدانه، مصالح نگهدارنده رطوبت و لایه‌ای نازک از خاک حاصلخیز که روی آن پخش شده، تشکیل می‌ شود. برای تولید بتون بدون ریزدانه، مصالح سنگی شکسته هم ‌اندازه سیمان با قلیای کم به کار می ‌رود. فضای خالی میان سنگدانه‌ها با مصالح ریزدانه که آب و کود را در خود نگاه می‌ دارند، پر می‌ شود. بذر گیاه که با خاک رویی مخلوط شده است، جوانه زده، میان سنگدانه‌ها ریشه‌ دوانده و رشد می ‌کند. در این نوع بتون از سیمان سر‌باره‌ای به دلیل داشتن PH کمتر استفاده می ‌شود که رشد بهتر ریشه گیاهان را به دنبال دارد اما به هر حال نوع سیمان در درازمدت تأثیر چندانی بر رشد گیاه نمی ‌گذارد. برخلاف سیمان، مصالح نگهدارنده رطوبت تأثیر به سزایی بر رشد گیاه دارند.

در صورتی که این گونه مصالح به اندازه کافی فضای خالی را پر کرده باشند،‌ رشد گیاهان به خوبی انجام می‌ گیرد. وجود لایه خاک حاصلخیز نیز موجب رشد بهتر ریشه می‌ شود و به رشد برگ‌ها هم کمک می ‌کند. با این حال تأثیر آن کوتاه مدت بوده و با گذشت زمان کم می‌ شود.

بتون سبزی که هم ‌اکنون در بازار است، بتون ایده‌آلی نیست و از جمله مشکلات آن می ‌توان به قلیایی بودن آب موجود در آن، کافی نبودن فضا برای ریشه دادن و جوانه زدن گیاه یا رطوبت کم و نفوذ ‌پذیری ضعیف و در نهایت فقدان مواد لازم برای تغذیه گیاه اشاره کرد.

چگونگی انتخاب بذرهای مناسب و بررسی‌ تغییرات رشد و نمو و همچنین قضاوت درباره دوام بتون سبز، نیاز به مطالعات وسیعی دارد اما حداقل این امید وجود دارد که بتوانیم طبیعت سبز را به میان ساکنان شهرها و آسمان‌خراش‌ها باز گردانیم. در حال حاضر در بعضی از کشورهای دنیا از بتون سبز برای پوشش کرانه‌های رودخانه‌ها یا سدها، فضای خارجی ساختمان‌ها و شیب‌های با بستر سنگی، استفاده کرده‌اند.

از نکات قابل توجه در این زمینه می‌ توان به آسیب‌های کم وارده بر بتون سبز در اثر آب شکستگی حاصل از طغیان رودخانه‌ها و سیلاب‌ها اشاره کرد. کاربرد بتون سبز در مسیر عبور اتومبیل در اطراف ساختمان‌ها نیز مشاهده شده است و به نظر می ‌رسد در آینده‌ای نزدیک از جمله مصالح پرکاربرد در پارک‌ها، فضاهای سبز، باغ‌ها و بام‌ها باشد.‌

غش و ضعف

اگر این حالت را تجربه کرده باشید می ‌دانید که در حالت غش، انگار دنیا دور سر آدم می‌ چرخد.

اغلب ما در طول زندگی‌مان حداقل یک بار حالت ضعف و غش را تجربه کرده‌ایم. شاید در هنگام دیدن یک صحنه دلخراش یا زمانی که در بلندی ایستاده‌اید، یا موقع انجام یک آزمایش خون ساده، این تجربه را داشته باشید. تجربه یک احساس ناخوشایند، لحظه‌ای که پاهای ‌تان سست می ‌شود. چشمان‌تان سیاهی می ‌رود و نای ایستادن روی پاهایتان را ندارید.

این حالت معمولا با کاهش دمای بدن، کند شدن تنفس و عدم کنترل تعادل همراه است. حتی بعد از اینکه بهتر شدید و چشمان‌تان را باز کردید، گویی مکان و زمان خود را برای لحظاتی گم کرده و احساس سنگینی دارید. می‌ دانید چرا به چنین حالتی دچار می ‌شوید؟

اعصاب سمپاتیک

قلب ما عضوی است که به اغلب تحریکات خارجی و داخلی بدن واکنش نشان می ‌دهد. گاهی اوقات با قرار گرفتن در یک حالت اضطراب و استرس یا وقتی که فعالیت می‌ کنید، تندتر می ‌تپد و گاهی به آرامی به فعالیت خود ادامه می ‌دهد. تمام این تغییرات، برنامه ‌ریزی و تنظیم شده‌اند، چون قلب مسئول خون ‌رسانی به اندام‌های دیگر است و اگر به اندام‌های حساسی چون مغز، مواد غذایی و اکسیژن حتی برای مدت کمی نرسد، بدن دچار اختلالاتی می ‌شود. اندام‌ها معمولا پیام‌هایی را به صورت پالس‌های عصبی و یا مواد هورمونی به قلب می ‌رسانند و میزان فعالیت و پمپاژ خون در لحظات مختلف تنظیم می ‌شود. به طور مثال، زمانی که شما به قصد دفاع از خود با یک شخص یا حیوان گلاویز می‌ شوید، مغز به عنوان فرمانده بدن دستوراتی را برای اندام‌های مختلف می ‌فرستد. ارسال این دستورات از طریق سیستم عصبی ماست. در بدن ما، ‌به جز اعصاب حسی و حرکتی، دو گروه دیگر اعصاب به نام‌های اعصاب سمپاتیک و پاراسمپاتیک وجود دارند که مسئولیت‌های خاصی را ایفا می ‌کنند. اعصاب سمپاتیک همان اعصاب محرک اندام‌ها در حالت‌های بحرانی و اضطراری بدن است. مغز دستور سمپاتیکی صادر شده را برای مقابله با آن حادثه (درگیر شدن شما با یک شخص یا حیوان در مثالی که ذکر شد) می ‌فرستد. در این حالت، فعالیت قلب بیشتر می‌ شود تا خون بیشتری را به عضلات فعال برساند و در مقابل، خون را از اندام‌های داخلی مثل معده و روده و... به سمت عضلات می‌ برد. همچنین ظرفیت شش‌ها برای رساندن اکسیژن بیشتر به بدن افزایش می ‌یابد و خلاصه همه اندام‌ها با تحریک سمپاتیکی پویاتر شده و همکاری‌های لازم را برای به‌کارگیری تمام توان موجود در بدن و دفاع از خود، انجام می ‌دهند. پس از آنکه حالت بحرانی به پایان می ‌رسد، اعصاب پاراسمپاتیک برای برگرداندن وضع به حالت طبیعی و از بین بردن تحریکات سمپاتیکی، فعال می‌ شوند. در حقیقت اعصاب پاراسمپاتیک، کاهنده اثرات اعصاب سمپاتیک هستند تا در زندگی روزمره بدن ما همیشه وضعیت متعادل داشته باشد.

عصب واگ، نقطه شروع

افرادی با ناراحتی به من مراجعه می‌ کنند و نگران هستند که چرا در بعضی شرایط به صورت ناگهانی دچار غش و ضعف می‌ شوند. به همه این مراجعان و همچنین به شما عزیزانی که پس از شنیدن یک خبر بد، دیدن یک صحنه تصادف دلخراش، انجام فعالیت بدنی به خصوص در محیط گرم، موقعی که زیاد سرپا می ‌ایستید و یا وقتی از شما جهت انجام آزمایش خون، خون‌گیری ساده‌ای می‌ شود، غش می ‌کنید و دچار حالت‌های ضعف که اشاره خواهم کرد می‌ شوید، می‌ گویم شما بیمار نیستید، بلکه این حالت به دلیل عملکرد اعصاب واگ یا همان اعصاب پاراسمپاتیک شماست. یعنی به دلیل تحریک عصب واگ، تنفس شما کند می‌ شود. فشارتان پایین می ‌آید، چشمان شما سیاهی می‌ رود و با سستی عضلات پا، ضعف و بی‌ حالی و غش به شما دست می‌ دهد.

اصلاً نباید بترسید. سریع دراز بکشید و پاهای‌تان را بالا نگه دارید تا میزان خونی که به قلب و در نهایت مغز شما می ‌رسد افزایش یابد. اگر قرار است از شما خون بگیرند، از پرستار بخواهید تا شما را به حالت خوابانده درآورد. از دیدن صحنه‌هایی که شما را دچار این حالت می‌ کند بپرهیزید، حتی اگر آن صحنه یک آمپول زدن ساده باشد.
ایستادن در برابر غش

همان‌طور که ذکر کردم، عصب واگ یا همان اعصاب پاراسمپاتیک به همه اندام‌ها دستور کاهش فعالیت می‌ دهند. بنابراین در حضور آن تنفس کندتر خواهد شد. ضربان قلب‌تان کم می‌ شود و فشار خون افت پیدا می‌ کند. سستی در عضلات شما هم به وضوح دیده می ‌شود، پس اکیداً توصیه می کنم وقتی دچار این حالت شدید، راه‌ نروید، سریع بنشینید و دراز بکشید و پاهای‌تان را در یک سطح بالاتر از بدن قرار بدهید تا وضعیت شما اصلاح شود. اگر در محل کار، یا پشت فرمان هستید،‌ اگر روزی را پشت سر گذاشته‌اید که زیاد ایستاده‌اید، بهتر است تا چشم‌تان سیاهی می ‌رود، یک نوشیدنی مطلوب میل کنید تا حالت غش به شما دست ندهد و شما که این سابقه را در خود سراغ دارید، در واقع شرایط را برای آن مهیا نکنید.

غش، نوعی دیگر

بسیار دقت کنید، اگر شما جزو آن دسته افرادی هستید که بدون محرک‌های بیرونی (ترس از یک شی یا موجود، دیدن خون و صحنه دلخراش و...) دچار حالت‌های غش و ضعف می ‌شوید ، مثلاً در حین تماشای یک برنامه تلویزیونی یا پشت میز کار که در این حالت در اصطلاح دچار سنکوپ شده‌اید. حالت سنکوپ معمولاً نشانگر وجود یک بیماری داخلی در بدن است که حتماً باید ریشه‌یابی شود. برخی از اختلالات در سیستم الکتریکی قلب که باعث به وجود آمدن ضربان در قلب هستند و همچنین برخی از بیماری‌های دستگاه عصبی مرکزی می ‌توانند حالت سنکوپ در افراد ایجاد کنند. پس بهتر است هر چه سریع‌تر به پزشک مراجعه کنید و از نظر قلبی و مغزی تحت بررسی دقیق قرار بگیرید و با تشخیص و درمان به موقع،‌ از بروز مشکلات بعدی جلوگیری کنید. اگر شما در برخورد با افرادی که دچار ضعف و غش شده‌اند قرار گرفته‌اید، ابتدا فرد را در یک سطح صاف بخوابانید و پاهایش را بالاتر از بدنش قرار بدهید. تعداد نبض و فشار خون او را کنترل کنید و تا زمانی که بیمار به حالت طبیعی بازنگشته است،‌ از خوراندن غذا یا نوشیدنی به او خودداری کنید.

طبیعی است، خجالت نکشید

برای شما که خیلی از این حالت ناراحت هستید، یک خاطره تعریف می‌ کنم. به یاد دارم وقتی که دبیرستانی بودم، در مدرسه ما برای آشنایی هر چه بیشتر با عوارض سیگار، یک فیلم نمایش دادند. در آن فیلم با چاقو سینه شخصی را که بر اثر سیگار فوت شده بود، باز کردند و آسیب‌های سیگار را روی بافت ریه نشان دادند. من با دیدن این فیلم و صحنه دلخراش ریه‌های سیاه شده شخص، غش کردم و همه بعد از این جریان به من خندیدند و گفتند: "تو چه طور می ‌خواهی دکتر شوی، آن هم دکتر قلب که  حتی نمی ‌توانی یک منظره دلخراش ببینی."

اگر بپرسید چرا جراحان و نیروهای امداد و پرستاران مثل شما با دیدن خون و ... غش نمی ‌کنند، من پاسخ می ‌دهم این افراد پس از گذشت زمان و تکرار یک موضوع یا سوژه، با آن شرایط تطبیق یافته و عادت کرده‌اند. شرایط فیزیکی هر فرد هم خیلی مهم است. اگر شخصی شب قبل نخوابیده باشد و صبح بسیار خسته و ناشتا شروع به کار کند، قطعاً افت فشار خواهد داشت و شاید حالت ضعف به او دست دهد و مجبور شویم به او سُِرم بدهیم. پس موضوعی برای خجالت یا ترس وجود ندارد.‌

دکتر سید حسن عارفی - متخصص قلب و عروق

ویژه نامه شهادت امام حسن مجتبی با بیش از 100 مطلب
ادرس جدید سایت
کپسولهای ترک اعتیاد، بلای جان معتادان
کتامین
روشهای نوین ترک سیگار
[عناوین آرشیوشده]