یکی از مهمترین دلایل ظهور و رشد معضل فقر، توزیع ناعادلانه درآمدها و پرداخت غیر منصفانه حقوق( حق الزحمه ها) است. یکی از مهمترین دلایل بعثت پیامبران الهی اجرای «قسط» در جامعه است آیا به راستی این قانون مسلم و موثر  در سیستم های سیاسی و اقتصادی ایران و حتی سایر کشورهای جهان به اجرا درآمده است؟

جدیدترین اخبار و آمار حاکی از این است که 37 میلیون از مردم آمریکایی یا 6/ 12 درصد از جمعیت این کشور بر اساس اعلام رئیس سازمان‌های خیریه کاتولیک ایالات متحده آمریکا زیر خط فقر زندگی می‌کنند و یک سوم کودکانی که در واشنگتن هستند در فقر بسر می برند.

هر هفته 200 هزار کودک در کشور های فقیر می میرند؛ به عبارتی هر روز 28572 کودک و هر سال 10 میلیون و 428 هزار و 780 کودک در اثر نداری و بی چیزی جان خود را از دست می دهند. در حال حاضر 20 درصد از کل جمعیت جهان در فقر مطلق زندگی می ‌کنند و در آمد سرانه آن‌ها از یک دلار در روز کمتر است.

طبق آمار یونسکو 7 درصد از مردم ایران با در آمد کمتر از 2 دلار در روز ، در فقر مطلق زندگی می کنند. به این ترتیب اگر جمعیت ایران را در حال حاضر 70 میلیون نفر بر آورد کنیم، بیش از 5 میلیون ایرانی در فقر مطلق به سر می برند. آمار و داده های موجود در مجلس شورای اسلامی بیانگر این مهم است که که در سال 1383 تعداد 2359000 خانوار فقیر در کشور وجود داشته‌اند که 12409860 نفر را شامل  می شده است.
کشورهای فقیر بالاترین درصد جمعیت جوان را دارند که در این میان بیش از 500 میلیون نفر از آنها با روزی کمتر از 2 دلار زندگی می‌کنند. گزارش سال ???? اُنکتاد، کنفرانس تجارت وتوسعه سازمان ملل متحد درباره کشورهای کمتر توسعه یافته جهان پیش بینی کرده است که اگر روند اقتصادی جاری همچنان ادامه یابد ، تا سال ???? بالغ بر ??? میلیون نفر از مردم جهان به کسانی اضافه خواهند شد که هم اکنون در زیر بدترین خط فقر به سر می برند. در این گزارش، برمبنای آمار سرانه ملی تنظیم شده، بد ترین خط فقر، شرایطی توصیف شده است که مردم طی آن با مبلغی کمتراز یک دلار در روز امرار معاش می کنند.
همچنین در این گزارش، فقر به ویژه کشورهای کمتر توسعه یافته آفریقا را فلج کرده است. ازمیان ?? کشور کمتر توسعه یافته جهان ?? کشور آن در آفریقا واقع شده اند.
با مشاهده آمار و  اخبار فوق، کاملا آشکار می شود که فقر یک موضوع جهانی و یک پدیده همه جایی است. هر چند آفریقا نمونه ترین شاخص فقر است اما این معضل بزرگ همه جا به چشم می خورد. فقر یا تهیدستی به معنای کمبود امکانات برای پیشبرد زندگی در سطح نازل آن است. فقر و بدبختی به علت تفاوت طبقاتی جامعه بروز می‌‌کند که بعد از دوران اولیه انسان‌های بدوی که سال‌ها پیش زندگی می‌‌کردند به بار آمده است و نتیجه آن تفاوت‌های اجتماعی در سطوح طبقات متفاوت جامعه است تا زمانی که این شرایط حاکم باشد جامعه به دو شاخه فقیر و غنی تقسیم بندی است و یکی دیگر از دلایل فقر به طرز تفکر اشخاص فقیر برمی گردد انسان هایی که سواد مالی ندارند و قادر به تحلیل مسائل مالی خود نیستند و حتی به دنبال بهبود وضعیت موجود نیستند.
بررسی دلایل فقر و نتایج اقتصادی و اجتماعی این معضل جهانی همواره یکی از موضوعات مورد علاقه محققان و اقتصادانان بوده است. این علاقه و انگیزه در سال‌های اخیر به دلیل گسترش فقر و ناتوانی دولت ها در حل و یا تعدیل این معضل بیشتر شده است. بعضی برآنند که وظیفه دولت است تا با اجرای برنامه‌های ضد فقر به تنگدستان و نیازمندان به طور مستقیم و یا غیرمستقیم کمک کند. این نظریه که از دین اسلام و نیز فرهنگ ایرانی سرچشمه می گیرد بر این باور است که افراد باید به صورت فردی و یا گروهی از طریق دولت منتخب خود، در متوازن کردن توزیع درآمد بکوشند تا بتوانند حداقل های یک زندگی را برای شهروندان فراهم آورند.
چرا فقر متولد می‌شود و رشد می‌کند؟
دلایل و عوامل گوناگونی را می توان برای بروز و ظهور پدیده فقر برشمرد اما در این میان برخی عوامل در تولد فقر بسیار موثرند که مهمترین آن ها را با هم مرور می کنیم:
* شرایط و موقعیت های اقتصادی نامطلوب؛ یکی ازمهمترین دلایل فقر عدم موقعیت های اقتصادی بهنجار و یا شرایط نامطلوب اقتصادی است که نه تنها سبب بروز فقر می شود بلکه فضای اقتصادی و سیاسی جامعه را نیز به سمت تورم و بی اعتمادی مردم به دولت و رویگردانی آنان از شرکت در مناسبات سیاسی و انتخاباتی پیش می برد چرا که وجود فقر در یک جامعه سبب ایجاد یاس فلسفی و  تقویت بی هویتی اندیشه ای و رفتاری می شود و میزان امید به زندگی را کاهش می دهد و زمانی که افراد یک جامعه دچار یاس و بی اعتمادی شوند تصویر روشنی از آینده خود نخواهند داشت.

 * بیکاری؛ « مصدر تمام مفاسد، بیکاری است» و یکی از این مفاسدی که از بیکاری ناشی می شود فقر و نیازمندی است. هرچه نرخ بیکاری در جامعه بیشتر باشد، درجه فقر آن جامعه نیز بیشتر خواهد بود. بیکاری وقتی اتفاق می ‌افتد که تعداد افرادی که در جستجوی کار هستند از کارهای عرضه شده توسط کارفرمایان بیشتر باشد. نکته قابل ذکر این است که نباید بیکاری را یک پدیده انتخابی و اختیاری دانست چرا که بیکاری امری اجباری است که از کم توجهی به سرمایه‌گذاری در نیروی انسانی، عدم برنامه ریزی کارشناسانه در آموزش و پرورش، پایین و یا سطحی بودن تحصیلات و تجربه و یا پایین بودن رشد اقتصادی ناشی می شود.
* توزیع ناعادلانه درآمدها و پرداخت حقوق؛ یکی از مهمترین دلایل ظهور و رشد معضل فقر، توزیع ناعادلانه درآمدها و پرداخت غیر منصفانه حقوق( حق الزحمه ها) است. یکی از مهمترین دلایل بعثت پیامبران الهی اجرای «قسط» در جامعه است و قسط عبارت است از « برابری میزان سهم حقیقی هر کس با میزان کاری که انجام می دهد». آیا به راستی این قانون مسلم و موثر که نقش غیر قابل انکاری در ریشه کنی فقر دارد در سیستم های سیاسی و اقتصادی ایران و حتی سایر کشورهای جهان به اجرا درآمده است؟ اگر به اجرا در آمده و به آن عمل شده است پس این آمار تکان دهنده فقر و میزان فقیران چیست؟

چه باید کرد؟
 
برخی نهادهای بین المللی که در راستای مبارزه با فقر فعالیت می کنند برای از بین بردن فقر شدید و گرسنگی 6 راهکار را ارائه داده اند:
 نخست ، گسترش نظام تامین اجتماعی ؛ دوم ،اعمال سیاست‌های مالیاتی با هدف دستیابی به توزیع عادلانه درآمدها ؛ سوم ، برآوردسالانه خطوط فقر مطلق و نسبی ؛ چهارم ، ایجاد شغل برای فقرا و ارایه آموزش‌های شغل به آنها ؛ پنجم ،بهبود و مشارکت سازمانهای غیر دولتی و نهادهای خیریه در برنامه‌های فقرزدایی و در نهایت حصول اطمینان از دست‌یابی به امنیت غذایی.راهکارهای دیگری همچون پرداخت منظم مالیات و تلاش در راستای نهادینه کردن فرهنگ پرداخت مالیات و نیز، گسترش تعاونی ها و سیستم های اقتصادی غیردولتی می تواند در ریشه کنی فقر بسیار موثر باشد.

منبع: www.edalatkhahi.ir

این همه خط در دنیا هست با معانی متفاوت و شکل های گوناگون. خط ممتد، خط مقطع، خط زرد، آبی و قرمز.
ولی هیچ یک از این خط ها آن قدر خاکستری نیست که «خط فقر» است. هرچه جلوتر می روی این خاکستری پررنگ تر می شود و کم کم به سیاهی می زند «خط فقر»، «فقر نسبی» و «فقر مطلق».ولی آن چه که مهم است این است که نمی توان از این خطوط و تعاریف علمی و خاص آن گریخت. چرا که در علم اقتصاد و شناخت، تعریف و تعیین این خطوط نقش اساسی دارد و برنامه ریزان کلان کشور با دانستن این خطوط می توانند تصمیمات بهتر و پایدارتری بگیرند. هر چند که هستند در کشور ما مسئولانی، مثل وزیر رفاه که عقیده دارند، اعلام خط فقر به هیچ دردی نمی خورد.اعلام خط فقر توسط وزارت رفاه و تامین اجتماعی طی یک سال گذشته در کانون توجهات رسانه ها و افکار عمومی بوده است و وزیر رفاه و تامین اجتماعی هر بار بنا به دلایلی اعلام خط فقر را به تاخیر انداخته است که در نهایت وزرای عضو کمیسیون امور اجتماعی و دولت الکترونیک این وزارت خانه را موظف کردند که در اردیبهشت ماه هر سال خط فقر را اعلام کند.بنابراین مهلت مصری برای اعلام خط فقر فردا پایان می یابد.
براساس قانون با شکل گیری وزارت رفاه تنها مرجع رسمی اعلام خط فقر کشور این وزارتخانه تعیین شده است اما آخرین رقم خط فقری که از سوی مسئولان وزارت رفاه و تامین اجتماعی اعلام شد مربوط به سال 84 بود که خط فقر مطلق برای خانوار 6/4 نفری شهری یک میلیون و 600 هزار ریال و برای خانوار روستایی یک میلیون و 130 هزار ریال تعیین شد و خط فقر شدید نیز برای سال 84 برای خانوار 6/4 نفری شهری 650 هزار ریال و برای خانوار روستایی 514 هزار ریال با احتساب کسری یارانه ها اعلام شد.

؛دکتر تقوی اقتصاددان و استاد دانشگاه علامه طباطبایی خط فقر را شاخصی می داند برای تعیین وضعیت اقتصادی مردم یک جامعه و در این باره می گوید: خط فقر در کشور ما مشخص نیست و هر نهاد و مسئولی درباره آن اظهارنظر می کند اما سازمان ملل قبلا اعلام کرده است که هر کس کمتر از یک دلار در روز درآمد داشته باشد زیر خط فقر است و یک خانوار 4 نفری اگر کمتر از 4 دلار در روز درآمد داشته باشد، زیر خط فقر مطلق قرار می گیرد.وی اضافه می کند: خط فقر مطلق براساس میزان کالری روزانه ای که یک فرد به آن نیاز دارد تا بتواند به زندگی خود ادامه دهد و همچنین مدت زمانی که کار می کند، تعریف می شود.
همچنین یک کارشناس اقتصادی در این خصوص می گوید: اغلب تحلیلگران مبنای تعریف خط فقر مطلق را میزان درآمد ماهانه یا روزانه نمی دانند، بلکه میزان کالری مورد نیاز بدن را برای زنده ماندن معیار سنجش قرار داشتن فرد زیر خط فقر شدید یا مطلق می دانند.وی می افزاید: وزارت خانه های رفاه و بهداشت مبنای محاسبه خط فقر شدید را مصرف حداقل 2 هزار و 100 کالری در روز برای زنده ماندن عنوان کرده اند.این اقتصاددان اظهار می دارد: تناقضات و شکاف آماری در کشورمان بسیار محسوس است و بهترین راه برای سنجش فقر این است که تغییرات دهک های جامعه بررسی شود. این که بدانیم 10 درصد اول جامعه چند درصد از کل درآمد جامعه را در اختیار دارد و دهک آخر جامعه چند درصد درآمد را.
ذوالفقاری کارشناس معاونت راهبردی و برنامه ریزی رئیس جمهور هم از انواع خط فقر چنین تعریف دارد: «خطر فقر نسبی» عبارت است از ناتوانی در تامین سطح معینی از استانداردهای زندگی که در جامعه فعلی، ضروری تشخیص داده شده و یا درصد معینی از میانه یا سطح متوسط درآمد است و «خط فقر مطلق» عبارت است از محرومیت یا ناتوانی فرد در تامین حداقل های نیازهای ضروری و اساسی.
وی می افزاید: در سال 84 برای خانوار 5 نفری شهری حدود 300 هزار تومان درآمد ماهانه به عنوان خط فقر اعلام شد و برای خانوار روستایی هم 184 هزار تومان بنابراین باتوجه به افزایش قیمت ها در حال حاضر خط فقر باید حدود 500 هزار تومان برای یک خانوار 5 نفری شهری اعلام شود و چون میانگین سطح دستمزدها و حقوق 220 هزار تومان در ماه است در واقع شکاف طبقاتی افزایش یافته و تعداد فقرا بیشتر شده است.
ثروتی عضو کمیسیون اجتماعی مجلس عوامل مختلفی را برای تعیین خط فقر ضروری می داند و می گوید: خط فقر به عوامل متعددی بستگی دارد و افرادی که بتوانند حداقل های زندگی خود را تامین کنند، بالاتر از خط فقر قرار دارند.وی خط فقر نسبی را چنین تعریف می کند: افرادی که نتوانند حداقل های زندگی خود را اعم از خوراک، پوشاک، تحصیل، بهداشت و درمان، مسکن و... تامین کنند زیر خط فقر نسبی قرار می گیرند اما خط فقر مطلق و شدید به نیاز تغذیه ای فرد برمی گردد و میزان کالری که فرد در روز نیاز دارد تا زنده بماند و ادامه حیات دهد که این میزان در کشور ما 2 هزار و 100 کالری در نظر گرفته شده است. در حال حاضر 2 میلیون نفر زیر خط فقر مطلق و 12 میلیون نفر زیر خط فقر نسبی قرار دارند.
لیلاز، اقتصاددان نیز در این خصوص می گوید: خط فقر یک پدیده نسبی است و براساس استاندارد هر کشوری تعریف می شود و حتی میزان آن از شهری به شهر دیگر فرق می کند. به عنوان مثال شخصی که ماهانه حدود 300 هزار تومان درآمد دارد در شهر تهران زیر خط فقر نسبی است در حالی که با همان میزان درآمد در یک شهر کوچک به خوبی می تواند زندگی کند و در واقع این شاخص بستگی به شرایط زمانی و مکانی افراد دارد.لیلاز متذکر می شود: طبق اعلام معاونت راهبردی و برنامه ریزی در حال حاضر 12 میلیون نفر از جمعیت کشور زیر خط فقر نسبی هستند و همچنین باید گفت بین 2 تا 3 میلیون نفر زیر خط فقر مطلق می باشند.
؛اهمیت تعیین خط فقر
؛جالب است بدانیم که صاحب نظران اقتصادی تمام برنامه ریزی های خرد و کلان کشور را متاثر از تعیین شاخص خط فقر می دانند. از این رو دکتر تقوی اقتصاددان به اهمیت تعیین خط فقر در جوامع اشاره می کند و می گوید: تعیین خط فقر از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا اگر در کشوری سیاست گذاران اقتصادی به این باور برسند که به فرض 50 درصد جمعیت آن کشور به نوعی زیرخط فقر قرار گرفته است، باید سیاست های مناسبی را اتخاذ کنند تا بتوانند این جمعیت را از این وضعیت نجات دهند.وی می افزاید: خط فقر شاخصی برای برآورد وضعیت اقتصادی مردم در یک کشور است و این که توزیع درآمد چگونه صورت می گیرد و در واقع برای سیاست گذاران ملاکی است تا سیاست های مناسب در پیش گیرند و مشکل را رفع کنند.
ذوالفقاری کارشناس معاونت راهبردی و برنامه ریزی رئیس جمهور در این باره می گوید: سازمان ها، پژوهشگران، دانشگاهیان، وزارت خانه های کار و امور اجتماعی و بهداشت و درمان می توانند برای تحقیقات و برنامه ریزی های خود از شاخص خط فقر استفاده کنند و در واقع این شاخص می تواند راهگشای رفع بسیاری از مشکلات باشد.در حالی که مسئولان، میزان خط فقر را اعلام نمی کنند و متاسفانه این شاخص مهم اقتصادی و اجتماعی را به یک بحث سیاسی تبدیل کرده اند در حالی که تعیین خط فقر یک ضرورت اقتصادی است و باید تلاش کنیم که آن را سیاسی نکنیم.
ذوالفقاری تاکید می کند: هنگامی که آمار دقیقی از افراد زیر خط فقر وجود نداشته باشد سازمان های متولی چگونه می توانند برای سامان دهی افراد نیازمند برنامه ریزی کنند و چطور می توان نابرابری های اجتماعی را تعدیل واز گسترش شکاف نابرابری جلوگیری کرد!به گفته این کارشناس در اغلب کشورها میزان شکافی که بین دهک اول و دهک آخر می باشد، رقم 8 را نشان می دهد، در پاکستان این شکاف 7 برابر است که دهک اول مرفه ترین قشر جامعه اند و دهک آخر گروه های اجتماعی اند که کمترین درآمد را دارند و در فقر کامل به سر می برند.وی یادآور می شود: در ایران نابرابری اجتماعی، افزایش یافته است ثروتمندان ثروتمندتر شده اند و شکاف نابرابری در ایران رقم 18 را نشان می دهد.
از ثروتی عضو کمیسیون اجتماعی مجلس نیز سوال می کنیم تعیین شاخص خط فقر چه اهمیتی دارد.وی در پاسخ می گوید: سیاست گذاری ها و برنامه ریزی های کلان کشور را می توان براساس این شاخص تنظیم و بررسی کرد که تعداد افراد زیر خط فقر، افزایش یا کاهش یافته است و از طرفی کاهش یا افزایش میزان خط فقر نشانگر آن است که برنامه ریزی ها و سیاست گذاری ها در این خصوص تا چه حد جواب داده است و تا چه حد توانسته ایم افراد نیازمند و فقیر جامعه را پوشش دهیم.وی می افزاید: در حال حاضر از 90 هزار میلیارد تومان یارانه ای که پرداخت می شود، 70درصد  آن را فقط 20 درصد جامعه استفاده می کنند، از این رو فاصله طبقاتی در کشور رو به افزایش است و فاصله طبقاتی حدود 18 برابر شده در حالی که پیش بینی شده است که تا پایان برنامه چهارم توسعه، این فاصله طبقاتی 7 برابر شود.وی به علل افزایش فاصله طبقاتی در کشور اشاره می کند و می گوید: هر سال 15 تا 20 درصد تورم به جامعه تحمیل می شود و درآمد کارمندان و کارگران به مراتب کمتر از میزان تورم موجود است.ثروتی تاکید می کند: در سال 83 تعداد افراد زیر خط فقر 9 میلیون نفر بود اما در حال حاضر این رقم به 12 میلیون نفر افزایش یافته است و اینک این سوال مطرح می شود که آیا میزان پوشش های حمایتی هم افزایش یافته است. پاسخ به این سوال، منفی است و این اتفاق اصلا روی نداده است و اگر در سال 83 حدود 5 میلیون نفر تحت پوشش مراکز حمایتی بودند، حال این تعداد به 6 میلیون نفر افزایش یافته است.از وی سوال می کنیم چرا آ خرین آمار رسمی خط فقر مربوط به سال 84 است.ثروتی در جواب می گوید: متاسفانه در این زمینه آماری وجود ندارد و اکنون بحث بر سر آن است که آیا اصولا این آمار مورد نیاز است یا خیر در حالی که خط فقر از شاخص های مهم است و در قانون رفاه و تامین اجتماعی دیده شده است. از طرفی اگر هم مطالعه کافی و جامع در این باره صورت می گیرد، اطلاعات آن منتشر نمی شود.ثروتی یادآور می شود: دولت در این زمینه اقدام مثبتی انجام نداده است و چون هر سال حدود 15 درصد تورم را شاهد بوده ایم و به میزان دریافتی افراد تحت پوشش سازمان های حمایتی فقط 5 درصد افزوده شده، قطعا فقرا فقیرتر شده اند.به گفته این عضو کمیسیون اجتماعی، در بند ج ماده 94 برنامه چهارم آمده است که تا پایان سال دوم برنامه چهارم باید کلیه نیازمندان تحت پوشش حمایتی قرار گیرند در حالی که این مهم تحقق نیافته و در حال حاضر 3 میلیون نفر در نوبت پوشش های حمایتی اند و تعداد افراد نیازمندی که باید تحت پوشش قرار بگیرند، 6 میلیون نفر است.ثروتی تاکید می کند: مجلس توانسته با تخصیص 450 میلیارد تومان بودجه فقط 186 هزار نفر را به جمع افراد تحت پوشش اضافه کند.وی به بانک جامع اطلاعات ایرانیان اشاره می کند و می گوید: وظیفه این بانک تعیین خط فقر و شناسایی کامل افراد نیازمند و محروم می باشد و تنها بخش مربوط به بیمه آن آغاز به کار کرده است اما هنوز اطلاعات جامع آن منتشر نشده است.
لیلاز، اقتصاددان نیز تعیین خط فقر را در هر جامعه ای بسیار با اهمیت می داند و می گوید: وقتی 15 میلیون از جمعیت کشور زیر خط فقر نسبی قرار دارند و در واقع بخش مهمی را از جمعیت تشکیل می دهند، باید این تعداد افراد در مطالعات مختلف مورد توجه قرار گیرند.وی می افزاید: تعیین خط فقر می تواند بر شاخص های اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، فرهنگی تاثیر بگذارد و بی توجهی به آن می تواند ثبات سیاسی و امنیتی کشور را بر هم زند.لیلاز اظهار می دارد: افزایش خط فقر در جامعه نشان دهنده ناکارآمدی نظام توزیع درآمد در کشور است

مقدمه

مطالعات نشان داده است که جرایم زنان اکثرا غیرخشونت‌آمیز است از جمله این جرایم می‌توان به فحشا اشاره نمود. فحشا به عنوان رایج‌ترین جرم غیرخشونت‌آمیز در طول تاریخ مطرح بوده است. جامعه‌شناسی انحرافات اجتماعی ، به پدیده فحشا به عنوان یک ناهنجاری اجتماعی ، می‌نگرد و علل مختلفی را برای بروز آن مطرح می‌کند. روابط جنسی در میان ملل ابتدایی تا حدود زیادی آزاد بوده است و آثار عمیق فحاشی در این اجتماعات دیده نمی‌شود. در زیر به برخی از عوامل انحرافات اجتماعی اشاره می شود.

عوامل بروز این انحرافات در جامعه

عقب‌ماندگی ذهنی

این افراد از نظر میزان بهره هوشی به گروه‌هایی چون ، شدید یا ایزوله ، خفیف یا تربیت‌پذیر ، ملایم یا آموزش‌پذیر تقسیم می‌شوند. گروه اول و دوم با توجه به بهره هوشی پایین نیاز به مراقبت ویژه توسط سرپرستاران خود دارند. افراد عقب مانده ذهنی آموزش‌پذیر که از هوش بالاتری برخوردارند، معمولا روابط صحیح بین زن و مرد را تشخیص نمی‌دهند و غالبا نمی‌توانند تمایلات خود را کنترل کنند. برخی حتی توانایی پیش‌بینی رفتارهای خود را ندارند.

شخصیت مرزی

بی‌ثباتی در قسمتهای مختلف شخصیت از مشخصه‌های این افراد است. در این افراد ، روابط انسانی معمولا با تنش همراه است و اکثرا رفتارهای غیر قابل پیش‌بینی انجام می‌دهند. این نابهنجاری بیشتر در زنان دیده می‌شود و بیشتر در روابط خانوادگی و شغلی آنان ، اختلال ایجاد می‌کند. این بیماران سریع به کسی دل می‌بندند و سریع دل می‌کنند. احساس ملال دایمی و رفتارهای ماجراجویانه و ضداجتماعی ، از جمله روابط نامشروع جنسی یا مصرف مواد مخدر دارند.

اسکیزوفرنی

به عنوان جدی‌ترین و شدیدترین شکل اختلال روانی است که معمولا در طی نوجوانی یا جوانی روی می‌دهد. این افراد باورهای تحریف شده (هذیان‌ها) را تجربه می‌کنند. تغییرات در عاطفه و هیجان‌ها در آنان متداول است. اختلال‌های رفتاری آنان ممکن است به شکل اعمال غیر عادی که معنای ویژه‌ای دارند ظاهر شوند. این افراد آنجا که از سوی خانواده مورد کم‌توجهی قرار می‌گیرند اغلب دچار مشکلات اقتصادی نیز می‌شود و در صورت ازدواج نیز مورد کم‌توجهی همسرانشان بوده و غالبا زندگی آنها به طلاق می‌انجامد.

اختلال عاطفی

واکنش‌های مانیک جزء اختلالات عاطفی بوده و به دسته هیپومانیا ،‌ مانیای حاد و مانیای هذیانی تقسیم‌بندی می‌شوند. در هر سه نوع ، در زمان بروز حمله‌های مانیک ، انجام واکنش‌های غیر عادی از جمله اعمال جنسی شدید و انحرافی و در انظار دیگران در آنان مشاهده می‌شود. این افراد دارای رفتارهایی چون خوشحالی زیاد ، سرعت در تفکر و تکلم ، حالات هیجانی توام با حرکت زیاد جسمی ، خندیدن و رقصیدن، دویدن و شوخی کردن دایم نیز می‌باشند.

شخصیت ضد اجتماعی

شخصیت ضد اجتماعی نتیجه پرورش و رشد معیوب شخصیت می‌باشد و فشار استرس عامل موثری در آن محسوب نمی‌شود. این اختلال در طرز رفتار و منش شخص ظاهر گشته و از نظر روانی و عاطفی ملایمی موجود نمی‌باشد این افراد فاقد حس مسئولیت و درک اخلاقی بوده و بندرت به چیزی جدا از امیال خود نمی‌اندیشند و تکانشی رفتار کرده و هیچگاه احساس گناه یا پشیمانی نمی‌کنند معمولا قبل از سن 15 سالگی شروع شده و ویژگی‌های آن در دوره کودکی و نوجوانی مثل دزدی ، دروغگویی و فرار از مدرسه بوده و رفتارهای جنسی آنان زودتر از افراد دیگر شروع می‌شود. پس از 30 سالگی احتمال دارد جنبه‌های افراطی این رفتارها تخفیف یابد.

فقر

فقر یکی از مهمترین مسایل جوامع بشری است فقیران در جهانی به سر می‌برند که آن را دنیای چهارم خوانده‌اند و در نقشه جغرافیا جای مشخصی برای آن نمی‌توان یافت. یکی از زمینه‌های فحشا ، فقر و گرسنگی است. آمار ارایه شده در سال 1347 با بررسی بر روی روسپیان در ایران بدست آمده نشان می‌دهد که 84 درصد روسپیان از خانواده‌های متوسط و فقیر برخاسته‌اند و 20 درصد روسپیان به خاطر تامین مخارج زندگی تن به خود فروشی داده‌اند. بسیاری بر این عقیده‌اند که فقر یکی از عواملی است که کودکان به واسطه آن برای تجارت جنسی فروخته می‌شوند.

بیکاری

امروزه بیکاری و عدم اشتغال نیروهای قادر به کار ، به عنوان یکی از پدیده‌های اقتصادی – اجتماعی مورد توجه قرار گرفته است. عواملی چون علل فرهنگی ، اجتماعی و اقتصادی افزایش جمعیت و مهاجرت ، علل سیاسی (جنگ ، تحریم اقتصادی ، ...) و علل فردی در بروز این پدیده نقش دارند. بیکاری اثراتی چون فقر و گرسنگی ، تحول جمعیت ، مسایل فرهنگی – اجتماعی ، ظهور و ترویج مشاغل کاذب و مخرب ، اثرات عاطفی و روانی بر افراد و... را به دنبال دارد. بیکاری و عدم اشتغال نیروی فعال بخصوص در نسل جوان ، زمینه بروز انواع انحرافات اجتماعی و اختلالات فرهنگی را فراهم می‌کند. لذا بیکاری را می‌توان بلایی تصور کرد که اگر در جامعه رو به افزایش باشد حاصل آن ، سلب امنیت و آسایش از جامعه و ترویج فحشا و فساد خواهد بود.

قاچاق

از ابتدای دهه 1990 میلادی ، مساله قاچاق زنان در سطح جهانی ابعاد گسترده‌ای پیدا کرد ، هر چند که از ابتدای سده بیستم چند سند بین‌المللی برای سرکوبی این جرم طراحی و تصویب شد. در دهه‌های اخیر مشاهده شده که تعداد زیادی از زنان و دختران ، بویژه از کشورهای آسیایی ، اروپایی مرکزی و روسیه ، با وعده مشاغلی چون خدمتکاری رستوران ، بچه‌داری ، پرستاری و... و درآمد خوب فریب خورده و در نهایت عده زیادی از آنان به صورت ابزاری برای خوشگذرانی مردها درآمده‌اند. در ایران نیز نمونه‌های بسیاری از قاچاق دختران و زنان به شیوه‌های مختلف مشاهده شده است.

فرار از منزل

ترک منزل توسط دختران به عنوان یک بحران برای خانواده و به عنوان یک معضل اجتماعی محسوب می‌گردد که معلول شبکه پیچیده‌ای از عوامل روانی – اجتماعی است. فرار به عللی چون فشارهای ناشی از خشونت ، تبعیض ، نابرابری ، تمایل به ماجراجویی ، کسب منزلت و یا کم‌عقلی و فریب‌خوردگی و گاه به علت عدم سلامت فکری و روحی بوجود می‌آید.

طلاق

خانواده تاثیر روانی ، عاطفی و اجتماعی افراد دارد. گاهی طلاق نه تنها در خانواده امکان بروز رفتارهای انحرافی در بین زن و شوهر افزایش می‌دهد، بلکه باعث بروز برخی از این رفتارها نیز در فرزندان می‌گردد.

اعتیاد

ایجاد وابستگی جسمی و فکری ، پیدایش پدیده تحمل در بدن نسبت به مواد مصرفی ، بدست ‌آوردن ماده مورد نیاز به هر شکل و از هر طریق ، و تاثیر مخرب بر مصرف کننده، خانواده و جامعه ، از جمله ویژگی‌های مصرف مواد مخدر می‌باشد. یکی از ویژگی‌های زنان روسپی ، اعتیاد است. افراد معتاد نسبت به اعضای خانواده خود احساس مسئولیت نکرده و اغلب ناگزیرند زندگی خود را از طریق داده‌هایی چون دزدی ، تجاوز ، آدم کشی ، فحشا و ... تامین می‌کنند.

فریب

فریب‌خوردن و اعتماد نابجا به افراد ناشناس از جمله زمینه‌ساز فحشا در جامعه می‌باشد. تحقیقی بر روی دختران فراری در سال 1380 نشان داده است که 24 درصد افراد فراری از منزل ، دخترانی هستند که اغفال شده، سپس ترک منزل نموده‌اند. فریب‌خوردن ممکن است علل مختلفی از جمله: نارضایتی از خانه پدر یا همسر ، تسلیم‌شدن در مقابل مردان به امید ازدواج آینده ، بی‌سوادی و عدم آگاهی افراد و والدین آنها و مورد سوء استفاده قرار گرفتن توسط فرصت‌طلبان ، استفاده‌های نامناسب ارتباطی از طریق اینترنت و... داشته باشد.

منبع: www.mohsenazizi.blogfa.com

علل بسیار متفاوتی برای فرار دختران به همراه آمار آنان اعلام شده اما متاسفانه شاهدیم که تعداد دختران فراری روز به روز افزایش یافته و میانگین سنی آنها نیز هر روز پایین تر می آید.

دکتر هادی معتمدی، کارشناس امور آسیب های اجتماعی و مدیرکل اسبق امور آسیب دیدگان اجتماعی سازمان بهزیستی معتقد است: آمار دختران فراری با آمارهای رسمی اعلام شده بسیار متفاوت است، اما هنوز هم ایران در این خصوص با کشورهای اروپایی و آمریکا فاصله زیادی دارد.

در ادامه گفت وگو با دکتر هادی معتمدی از نظرتان می گذرد.

? تعریف کوتاه و مختصری از دختر فراری داشته باشید.

دختران فراری به دخترانی اطلاق می شود که به دلایل مختلفی از خانه و خانواده فرار کرده و به جامعه پناه می برند و متاسفانه بیشتر آنان در ?? ساعت اول فرار خود مورد تجاوز جنسی قرار می گیرند.

آیا تفاوتی بین دختران فراری در ایران و دیگر کشورها وجود دارد؟

ببینید! دختران فراری در کشورهای اروپایی و آمریکا به طور اتوماتیک تحت حمایت بنیادهای حمایتی دولتی و نیکوکاری قرار می گیرند و به مکان های امن، زیرنظر روانکاوان و متخصصان حمایت از زنان منتقل می شوند; اما در ایران به دلیل جرم بودن اصل موضوع، دختران پس از فرار جایی برای پناه بردن ندارند و به افراد غریبه متوسل شده و بیشتر مورد تجاوز قرار می گیرند.

? آمار دختران فراری در ایران بحرانی است یا خیر؟

خوشبختانه هنوز آمار دختران فراری در ایران به بحران تبدیل نشده; اما عوامل ایجاد این پدیده رو به افزایش است عواملی از قبیل طلاق، مشکلات اقتصادی، دوری خانواده ها از فرزندان و غیره، که اگر اقدامی اساسی برای کاهش این عوامل نداشته باشیم، پدیده دختران فراری در کشور به بحران تبدیل خواهد شد.

? پدیده دختران فراری در چه گروه سنی بیشتر شایع است؟

در تمام کشورها این پدیده رو به افزایش است و سن دختران نیز کاهش یافته است به نحوی که در کشور آمریکا سالانه یک تا دو میلیون دختر فراری گزارش می شود و از هر ?? نوجوان یک نوجوان بین ?? - ?? ساله از خانه فرار می کند، در ایران سن دختران فراری همان ?? تا ?? سال است اما آمارها بالا نیست.

? مهم ترین عوامل فرار دختران از خانه چیست؟

براساس آخرین آمارهای اعلام شده ?? درصد دختران بر اثر ناسازگاری با والدین، ??درصد بر اثر اغفال، ?? درصد نداشتن امنیت در خانه، ??/? درصد بر اثر از هم پاشیدگی خانواده و ?? درصد بر اثر مناسب نبودن وضعیت اقتصادی خانواده از خانه فرار می کنند.

بر همین اساس ?? درصد دختران فراری توسط خانواده مورد سو»استفاده جنسی و ?? درصد نیز مورد تنبیه بدنی قرار گرفته اند.

? آمار دختران فراری در کشور به طور رسمی و غیررسمی چقدر است؟

متاسفانه بیشتر خبرنگاران به دنبال کسب آمار دختران فراری هستند در حالی که مهم تر از آمار، توجه به عوامل بروز فرار است. در حال حاضر ?? درصد دختران فراری در دیگر کشورها یک هفته ای به خانه های خود بازمی گردند; اما در ایران تعداد بالا یی از این دختران به خانه بازنگشته و بحران در همین جا است.

ایران از نظر آمار دختران فراری در وضعیت بحرانی قرار ندارد; اما عوامل بروز این پدیده مانند طلا ق رو به افزایش است و متاسفانه ?? درصد دختران فراری از خانواده های طلا ق بیرون می آیند.

بر همین اساس اگر فکری برای کاهش طلا ق نداشته باشیم ایران با بحران جدی در زمینه دختران فراری و زنان خیابانی روبه رو خواهد شد; البته عامل عاشق شدن دختران و فرار آنان از خانه نیز بسیار پررنگ است و امروزه شاهد هستیم که اگر دختری از سن نوجوانی دوست پسری نداشته باشد مورد تمسخر همسالا ن خود قرار می گیرد.

به همین دلیل باید به فکر حل پدیده دختران فراری به صورت ریشه ای باشیم و به جای مبارزه با صورت مساله، عوامل ایجاد این پدیده را از بین ببریم.

? فکر می کنید شیوه های سنتی مبارزه با این پدیده می تواند پاسخگوی نیاز جامعه برای ریشه کنی آن باشد یا راه های دیگری را پیشنهاد می کنید؟

تنها راه مورد نظر مسوولا ن ذی ربط برای کاهش پدیده دختران فراری و زنان خیابانی برخوردهای ضربتی است که متاسفانه از این روش های ضربتی، ضربه های زیادی بر پیکره جامعه وارد شده است; زیرا هیچ کمکی به رفع این مشکل نکرده و تنها به صورت سطحی چهره جامعه را از وجود چنین پدیده ای پاک کرده اند، در حالی که این پدیده به صورت زیرزمینی ادامه یافته و خطرات آن نیز دوبرابر می شود.

این روش ها نمی تواند کمک موثری در کاهش پدیده دختران فراری باشد بلکه باید مسوولا ن اقداماتی جهت کاهش طلا ق، فاصله های طبقاتی، رفع سردرگمی جوانان در پیداکردن کار و غیره داشته باشند.

? در خصوص ترانزیت دختران و زنان به دیگر کشورها توضیح دهید؟

قاچاق دختران به دیگر کشورها در تمام دنیا وجود دارد; اما بالا ترین آمارها مربوط به کشورهای آسیایی به خصوص آسیای جنوب شرقی است که دختران و زنان برای داشتن زندگی بهتر و رسیدن به پول و ثروت به کشورهای اروپایی و آمریکا قاچاق شده و در آنجا در دام قاچاقچیان انسان می افتند.

بر اساس آمارهای جهانی چهار قرن برده داری در دنیا وجود داشته که در این مدت حدود ?? میلیون برده از نقاط مختلف دنیا به کشورهای اروپایی و آمریکایی منتقل شدند.

در یک دهه اخیر نیز ?? میلیون زن از کشورهای آسیایی به اروپا و آمریکا قاچاق شده اند و مرکز بین المللی مبارزه با برده داری واقع در بریتانیا گزارش داده که در حال حاضر در دنیا ??? میلیون برده وجود دارد.

بر همین اساس می توانیم بگوییم که عصر برده داری تمام نشده و تنها شکل و ظاهر آن تغییر کرده به گونه ای که ?? درصد افراد قاچاق شده در دنیا را زنان و کودکان تشکیل می دهند.

? مهم ترین دلایل قاچاق زنان و کودکان چیست؟

علت عمده قاچاق آنان استفاده های جنسی از این افراد است و بیشتر زنان و دختران قاچاق شده مورد سو» استفاده جنسی قرار می گیرند، اما برخی نیز برای کار و دیگر مسایل قاچاق می شوند.

در حال حاضر سالا نه حدود ??? تا ??? هزار نفر از مرز کشورها قاچاق شده و به کشورهای اروپایی قاچاق می شوند و متاسفانه ایران نیز در مسیر قاچاق قرار دارد.

? وضعیت ایران از نظر قاچاق دختران و زنان چگونه است؟

هیچ آمار رسمی از این پدیده در کشور وجود ندارد، زیرا تمام این اقدامات به صورت پنهانی انجام می شود و نمی توانیم آمار درستی در این زمینه ارایه کنیم ، اما ایران از این پدیده مستثنی نیست و بر اساس آمارهای اعلا م شده ? درصد جمعیت جهان را مهاجران تشکیل می دهند که ? تا ? میلیون نفر از این جمعیت ایرانی هستند و قطعا برخی از آنان از طریق قاچاق به دیگر کشورها وارد شده اند.

? میزان جذب دختران فراری در خانه های فساد و باندهای فحشا چه میزان است؟

برخی مراکز خبری اعلا م کرده اند که دختران فراری تا مورد تعرض قرار گرفتن ?? ساعت فاصله دارند که اگر این حرف صحت داشته باشد بسیاری از آنان دیگر زمینه بازگشت به خانواده را ندارند و ناچار می شوند برای تامین خود اقدام به کارهای خلا ف عرف و شرع کنند و خیلی سریع جذب خانه های فساد تا باندهای مذکور می شوند.

البته برخی از آنان که توسط نیروی انتظامی شناخته و دستگیر می شوند وارد خانه های سلا مت شده و به مدت شش ماه تا یک سال به صورت شبانه روزی نگهداری می شوند تا از معرض آسیب های اجتماعی مصون بمانند.

بهزیستی می تواند زنان آسیب دیده و دختران فراری را با حکم دادگاه برای زمان طولا نی تری نگهداری کند تا امکان تحصیل و اشتغال آنان فراهم شود.

? از نظر شما چنددرصد دختران فراری توسط نیروی انتظامی شناسایی و به مراکز سازمان بهزیستی منتقل می شوند؟

با توجه به اینکه اقدامات این افراد به صورت پنهانی و زیرزمینی انجام می شود درصد بسیار کمی از آنان شناسایی می شوند و درصد بالا یی از آنان بدون هیچ قید و بندی در سطح خیابان ها رها شده و توسط باندهای مختلف جهت دهی می شوند.

? فکر می کنید این موضوع به دلیل بی توجهی مسوولا ن ذی ربط اتفاق می افتد؟

خیر. مسوولا ن و مجریان برای جلوگیری و جمع آوری آنان از خیابان ها خوب عمل کرده اند، اما پدیده دختران فراری مانند کوه یخی است که قسمت اعظم آن زیر آب پنهان شده و از نظرها دور است، به همین دلیل نمی توانیم این موضوع را به کم کاری آنان ارتباط دهیم ، اما باید این تلا ش ها بیشتر شود

www.webelieve.blogfa.com

معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی استان قزوین گفت: دختران خود معرف یا کسانی که توسط مراجع قضایی به این مرکز فرستاده می‌شوند، پس از بررسی‌های اولیه در مرکز مداخله نگهداری می‌شوند.

"فاطمه پزشکیان" افزود:درمدت نگهداری دختران فراری دراین مرکزتلاش می‌شود با والدین این دختران ارتباط برقرار شود تا معضلاتی که باعث فرار آنها شده رفع و زمینه بازگشت آنها به خانواده‌ها ایجاد گردد.

وی اظهارکرد: متاسفانه بخاطر فقر فرهنگی و اقتصادی بسیاری از خانواده‌ها برای اصلاح رابطه اینگونه دختران با والدینشان رفتارهای متعددی ازخود بروز داده و به شدت در برابر پذیرش فرزندانشان از خود مقاومت نشان می‌دهند.

پزشکیان با بیان این مطلب که رفتارهای نابهنجار خانواده‌ها یک بدبینی و نبود اعتماد دراین فرزندان ایجاد می‌کند، گفت: به‌همین دلیل دختران خیابانی مرکز مداخله در بحران را به کانون خانواده خود ترجیح می‌دهند.

وی شکاف بین نسلهای قدیم و جدید، ازدواج‌های اجباری و تعصبات افراطی مذهبی وتربیتی و مهمتراز همه کمرنگ شدن روابط عاطفی بین والدین و فرزندان را از مهمترین دلایل فرار جوانان از محل زندگی‌شان ذکر کرد.

پزشکیان پیامدهای ونتایج این پدیده شوم را ازدیاد بیماریها ومعضلاتی‌نظیر ایدز، قتل، اعتیاد به الکل، موادمخدر، خودفروشی و تکدی‌گری برشمرد.

وی تصریح‌کرد: زمانی که دختران فراری از تامین غذا، پوشاک و سرپناه برای استراحت ناتوان شوند، دست به اعمال خلاف می‌زنند.

پزشکیان ایجاد یک رابطه سالم بین اعضای خانواده،تبعیض قائل نشدن والدین بین فرزندان، شناخت وآگاهی والدین از روحیات جوانان و مهمتر از همه ترویج عقاید دینی و مذهبی و درونی کردن آن برای نوجوانان و جوانان را از عوامل مهم کاهش آسیبهای اجتماعی و فرار جوانان ذکر کرد.

معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی استان قزوین افزود: افراد در نتیجه روابط اجتماعی و تعامل بادیگران هویت پیدا کرده و برای خود شخصیت اجتماعی قائل می‌شوند و با بودن در جامعه و ایفای نقش در پیشرفت جامعه احساس غرور می‌کنند.

پزشکیان احساس بی‌هویتی را اولین گام ناکامی وشکست در زندگی دانست وگفت:
جوان و یا نوجوان فراری که تبدیل به یک بزهکار می‌شود، نه تنها اثر مثبتی در اجتماع ندارد،بلکه لکه‌ننگی برپیشانی اجتماع و انگشت‌نمای سایرین می‌شود.

وی غرق شدن در ورطه فساد را باعث ازبین رفتن اعتقادات دینی ولذت ارتباط با خداوند دانست واظهارداشت: جوان یا نوجوان فراری پناهگاه تنهایی‌های خود را که خداوند یکتا است از دست داده و برای رهایی از مشکلات پدید آمده دست به دامن اعتیاد یا مرتکب رفتار خلاف می‌شود.

یک کارشناس جامعه‌شناسی نیز دراین‌خصوص گفت: وجود دختران فراری و سرگردان در خیابانها، پارکها، اماکن عمومی، افراد سودجو را به وسوسه می‌اندازد که با تشکیل گروه یا باندی متشکل از جوانان‌فراری،برای نیل به اهداف پلید خود اقدام کنند.

"زهرا کریمی" افزود: با شکل‌گیری گروه‌های فساد و جذب و اغفال دختران و پسران فراری باندهای تبهکار و فساد پس از گذشت اندک زمانی تکثیر شده و هر عضو باند بدنبال تشکیل باند دیگری رفته و به تدریج جامعه با افزایش این گروهها روبرو می‌شود.

وی درادامه گفت: علاوه‌بر آثارمخرب اجتماعی وفرهنگی پدیده "فرار ازخانه"، خطر و تهدیداتی نیز متوجه خود فرد می‌شود که بسیارخطرناکتر ازآثار اجتماعی آن است.

کریمی اظهارکرد: بیشتر کسانی که از خانه فرار می‌کنند، به دلیل روابط ناسالم اخلاقی، غیرشرعی و رعایت نکردن نکات بهداشتی دیر یا زود به‌انواع بیماریهای مزمن و خطرناک نظیر بیماریهای مقاربتی دچار می‌شوند.

وی گذراندن دوران جوانی با هدایت والدین، مربیان و دوستان آگاه و دلسوز را بسیار حائز اهمیت دانست و گفت: جوان یا نوجوانی که از خانه فرار کرده، نعمت پدر،مادر،معلم،دوست خوب و درواقع بهداشت روانی خود را از دست می‌دهد.

مدیرکل سازمان بهزیستی استان قزوین در گفت وگو با ایرنا گفت: سال گذشته ? ???نفر از دختران فراری به مراکز مداخله در بحرانهای اجتماعی بهزیستی ارجاع شدند.

"محمدحسن خیرخواه"، انگیزه فرار دختران را وجود اختلاف بین والدین، طلاق، اعتیاد، آزار و اذیت ناپدری و نامادری، فقر اقتصادی و فرهنگی، بیکاری والدین و رفتار ناصحیح والدین با فرزندان ذکر کرد.

وی جاذبه‌های شهری، مشکلات تحصیلی، شکاف بین نسلی و مهمتر از همه مساله فقر را از دیگر عوامل فرار دختران برشمرد.

خیرخواه، توجه والدین به امور تربیتی فرزندان، ایجاد ارتباط سالم بین اعضای خانواده، عدم‌تبعیض بین فرزندان، مساعدسازی شرایط تحصیلی، رفتارصحیح با نوجوانان و آموزش آنها به‌منظور مقابله با ناملایمات و تسلیم نشدن در مقابل پیشنهادات غیرمنطقی دوستان را از راههای پیشگیری آسیب خانواده‌ها ذکر کرد.

وی عامل دین و دینداری را در مقابله با بزهکارهای اجتماعی و جلوگیری از آلودگی‌های اخلاقی بسیار حائز اهمیت دانست.

خیرخواه در پایان خدمات تخصصی‌مشاوره‌ای، مددکاری،حقوقی،پزشکی، روانپزشکی را از مهمترین خدماتی دانست که در این سازمان ارایه می‌شود.

منبع:خبرگزاری ایرنا