قلیان جدید حاوی اکسیژن

اگر چه طرح جمع‌آوری قلیان‌ها و ممنوعیت استفاده از آن‌ها در اماکن عمومی از سوی وزارت بهداشت، با سازی ناهماهنگ از سوی نهاد‌های مختلف مثل نیروی انتظامی و وزارت کشور همراه بود و به دنبال آن اعتراض قهوه‌خانه‌داران و بلاتکلیفی مردم، پای رئیس جمهوری را هم به میدان باز کرد و دستور وی در مورد استعمال قلیان در قهوه‌خانه‌های دارای مجوز مدتی نقل محافل شد، اما سکوت وزارت بهداشت، شاید منجر به آن شد که سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در حالی‌که تنها 2 روز به پایان سال باقی مانده بود، طرح آزمایشی اکسیژن‌درمانی به جای قلیان را در سفره‌خانه‌های تهران اجرا کند؛ طرحی که طراحان آن ادعا می‌کنند دارای گواهینامه‌های مربوطه از وزارت بهداشت، سازمان استاندارد و کمیته گردشگری سلامت سازمان میراث فرهنگی و دانشگاه علوم پزشکی تهران است.

قلیان حاوی اکسیژن توسط مبتکری به نام نادر مظفری طراحی و ساخته شده است. در این قلیان اکسیژنی، به جای مواد دخانی، منبع اکسیژن بر روی قلیان نصب شده و دود بالنی جهت سرگرمی در آن استفاده می‌شود.

با استفاده از این قلیان‌ها به جای خروج و پخش دی‌اکسید کربن و مواد دخانی در فضا، اکسیژن مازاد در فضا منتشر شده و باعث ایجاد هوای پاک و مناسب برای تنفس در این مکان‌ها برای افراد خواهد شد.

این قلیان از یک بالن حاوی اکسیژن، منبع آب، شیلنگ دمی اکسیژن و لوله‌های حمل اکسیژن تشکیل شده و علاوه بر این، به آب قلیان اسانس‌های مختلف می‌افزایند تا محتوای اکسیژن بوهای مختلفی داشته باشد.

وزارت بهداشت انکار می‌کند

در حالی‌که گفته می‌شود چنین طرحی مورد تایید وزارت بهداشت قرار گرفته و حتی در گزارش صدا و سیما هم بر این نکته تاکید شد، ولی ظاهرا نظر کارشناسان وزارت بهداشت چیز دیگری است.

خدیجه محصلی، کارشناس کمیته کنترل دخانیات وزارت بهداشت ضمن اعلام مخالفت و عدم تایید قلیان‌های حاوی اکسیژن از سوی این وزارتخانه به همشهری می‌گوید: ما به عنوان کارشناسان کمیته کشوری کنترل دخانیات با شکل قلیان به هر صورت مخالفیم.

«در کل هر چیزی که باعث تبلیغ مواد دخانی شود از نظر ما مغایر با قانون است.» این کارشناس با اشاره به این عبارات ادامه می‌دهد: در ضمن خود بحث اکسیژن درمانی با این قلیان‌ها برای ما جای سؤال است، چون وارد شدن اکسیژن زیادی به بدن آن هم به طور متوالی و در مدت زمان طولانی برای شخص مسلما مضر است.

وی با اشاره به مکاتبات صورت گرفته با وزارت بهداشت برای اجرای طرح قلیان‌های حاوی اکسیژن ادامه می‌دهد: در این مکاتبات وزارت بهداشت نظر خود را اعلام کرده و معتقدیم این طرح ضمن آن که برای قهوه‌خانه‌ها هزینه‌بر است، در سطح جامعه هم تبلیغی برای محصولات دخانی خواهد بود.

وی با تاکید بر تغییر حرفه در صنف هایی که استعمال دخانیات مهم ترین منبع درآمدی آن‌ها محسوب می‌شود، می‌گوید: در غیر این صورت قهوه‌خانه‌ها می‌توانند با جایگزین کردن غذاها و خدمات تفریحی دیگر که درآمدزایی معادل مواد دخانی دارند، به امرار معاش بپردازند.

به عقیده این کارشناس، البته وزارت بهداشت وظیفه معرفی این خدمات جایگزین را ندارد، چون همانطور که این صنف‌ها توانستند با نام رسوم سنتی، قلیان را به ویژه در طول سال‌های اخیر بین جوانان ترویج کنند، باید خدمات جاذبه‌دار دیگر را نیز پیش‌بینی کرده و به مردم ارائه کنند.

با شبه‌قلیان‌ها مخالفیم!

به گفته متخصصان ریه، مقدار اکسیژن خالص 20 تا 28 درصد وارد شده به بدن خطرناک نیست، اما اگر این مقدار به 40 تا 50درصد برسد، خطرناک بوده، آرواره‌ها را تخریب می‌کند و همچنین عوارض مخربی روی ریه دارد.

دکتر حسن آذری‌پور، عضو کمیته کشوری کنترل دخانیات وزارت بهداشت نیز ضمن اشاره به این که این قلیان‌ها به هیچ وجه مورد تایید وزارت بهداشت نیستند، به همشهری می‌گوید: ما فقط اعلام کردیم اگر این قلیان‌ها خاصیت اکسیژن‌درمانی دارند، با توجه به این که اکسیژن خالص در حد مشخصی به لحاظ پزشکی عوارضی را برای فرد به همراه دارد باید تحت نظر کارشناسان قرار گیرد و مقدار اکسیژن آن مشخص شود، چون به هر حال اکسیژن خالص منجر به مسمومیت شده و در فرد استعمال کننده سردرد ایجاد می‌کند. همچنین منجر به اتساع عروق مغزی شده و برای فرد مشکلات چشمی به همراه می‌آورد. این کارشناس هم معتقد است که این قلیان‌ها، قباحت کشیدن قلیان را به هیچ وجه نمی‌پوشانند.

به گفته دکتر آذری پور، در یک دوره زمانی در کشورهای اروپایی سیگارهایی تهیه شده بود که شکل سیگار بودند ولی روشن نمی‌شدند، داخل آن هم مواد طعم‌دهنده قرار داشت، اما این کشورها بعد از مدتی به این نتیجه رسیدند که چنین سیگارهایی خیلی هم در ترک دخانیات موثر نیستند و این مشکل هم وجود داشت که این شبه‌سیگارها بین کودکان مد شوند، به طوری که در بزرگسالی به استعمال دخانیات روی بیاورند.

به عقیده این کارشناس وزارت بهداشت، در حال حاضر بخشی از نگرانی‌های ما در مورد این قلیان‌ها هم همین است. چون باید این اصل را بپذیریم که قلیان‌های اکسیژن‌رسان یا همان شبه‌قلیان‌ها هم در حال تسهیل کردن استعمال قلیان در بین جوانان هستند.

نشاطی در کار نیست

به گفته کارشناسان روزانه بیش از 50 هزار نفر به قهوه‌خانه‌های سنتی در تهران مراجعه می‌کنند و چندین ساعت از اوقات خود را ندانسته برای آسیب‌رساندن به مجاری تنفسی صرف می‌کنند.

حداقل هزینه چنین اقدامی هم 5 هزار تومان است. اما آیا کسانی که به طور ثابت قلیان یا سیگار مصرف می‌کنند، با مصرف قلیان‌های اکسیژن دار، نشاط ناشی از قلیان‌های حاوی تنباکو را تجربه خواهند کرد؟

دکتر زهرا حسامی، سرپرست واحد درمان مرکز تحقیقات کنترل دخانیات دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در این مورد توضیح می‌دهد: مسلما با توجه به این که این قلیان‌ها حاوی تنباکو نیستند، فرد حالت نشاط سابق ناشی از کشیدن قلیان‌های حاوی تنباکو را پیدا نمی‌کند و فقط دریافت‌کننده اکسیژن است، پس ممکن است بعد از یکی دو بار مصرف، سراغ همان قلیان‌های قبلی برود، ولی رفتار قلیان کشیدن همچنان ادامه دارد.

دکتر هومن شریفی، قائم‌مقام مرکز تحقیقات مبارزه با دخانیات دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی نیز در این باره می‌گوید: کسانی که به طور دائم سیگار یا قلیان می‌کشند، بدنشان مقدار ثابتی نیکوتین احتیاج دارد و این افراد خود تعیین می‌کنند که چقدر نیکوتین در روز لازم دارند.

چنین کسانی به هر طریق این مقدار از نیکوتین را به بدن خود در طی روز می‌رسانند. پس کسی که به نیکوتین اعتیاد دارد، مسلما با استفاده از قلیان‌های حاوی اکسیژن هیچ نیکوتینی به بدنش نمی‌رساند و سراغ مواد دخانی دیگر می‌رود.

کارشناس مرکز کنترل دخانیات دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تصریح می‌کند: پس این قلیان‌ها به هیچ وجه جنبه درمانی ندارند و اگر هم قرار باشد برای کسانی که دائما سیگار یا قلیان مصرف می‌کنند خاصیت درمانی داشته باشد، باید تحقیقات زیادی روی آن‌ها صورت گیرد، چون افرادی که سیگاری هستند چه قلیان‌حاوی اکسیژن را مصرف کنند و چه قلیان حاوی نیکوتین و تنباکو، مطمئنا رفتار جستجوگرانه برای استعمال سیگار پیدا می‌کنند.

با این حال قائم‌مقام مرکز تحقیقات مبارزه با دخانیات دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی توضیح می‌دهد: به هر صورت این واقعیت تلخ را باید بپذیریم که قلیان خرده فرهنگی از فرهنگ استعمال دخانیات است.

وی خاطرنشان می‌کند: در مجموع در مورد مواد مخدر اصطلاحی داریم به نام پارافرنالیا یا آلات و ادوات استفاده از مواد مخدر که این آلات و ادوات در جوامع مختلف متفاوت هستند. قلیان هم تداعی‌کننده استعمال دخانیات است.

ما می‌خواهیم با ورود قلیان‌های جدید ماهیت قلیان را عوض کنیم، درست مثل اینکه انتظار داشته باشیم فرد با چوب‌سیگار اکسیژن را وارد ریه‌های خود کند.

شناگران را از ایدز نترسانید!

مسئولان وزارت بهداشت، شایعه لزوم انجام آزمایش ایدز پیش از ورود به استخرهای عمومی را رد کردند.

شاید بهار گرم‌تر امسال نسبت به سال‌های گذشته، سبب شده تا خبرهای تابستانی هم زودتر از موعد همیشگی اعلام شوند. سلامت شناگران، استخرها و بایدها و نباید‌های بهداشتی، از بحث‌هایی است که معمولا با اظهار نظرهای داغ متولیان بهداشتی همراه است.

اما امسال، اولین خبرها در این زمینه، عجیب‌ترین آنها هم بود، چرا که یکی از روزنامه‌های صبح، به نقل از یک مقام وزارت بهداشت اعلام کرد: زنان شهر تهران هنگام استفاده از استخر، برای جلوگیری از انتقال ویروس ایدز، باید گواهی سلامت ارائه دهند!

در ادامه این خبر و به نقل از این مقام بهداشتی که نام و‌ سمت وی در خبر درج نشده، آمده بود که این کار قبل از این هم در چندین مرکز ورزشی انجام شده و بسیاری از خانواده‌ها از اجرای آن اعلام رضایت کرده‌اند. بنابراین، به‌زودی این  دستورالعمل اجرایی ‌ به کلیه استخر‌های شهر تهران ابلاغ می‌شود.

این در حالی است که ایدز به هیچ وجه از طریق آب استخرها منتقل نمی‌شود و این مسئله‌‌ای است که متخصصان عفونی آن را به‌عنوان یک لطیفه نقل می‌کنند.

دکترمحمد مهدی گویا، رئیس مرکز مدیریت بیماری های وزارت بهداشت، با رد صریح انتشار چنین اخباری از سوی وزارت بهداشت، به همشهری می‌گوید: اصلا چنین چیزی صحت ندارد و اگر مقام مسئولی هم بوده که چنین خبری را بیان کرده باشد، بسیار اشتباه کرده است، چرا که این خبر حتی پایه و اساس علمی هم ندارد.

دکتر پیام طبرسی، متخصص بیماری‌های عفونی نیز با اشاره به اینکه یکی از نگرانی‌های همیشگی شناگران در استخرهای عمومی، ابتلا به بیماری‌هایی نظیر ایدز و هپاتیت از طریق آب های آلوده است، می‌گوید: ایدز و هپاتیت C از طریق آب منتقل نمی‌شوند و حتی شناکردن در کنار کسی که مبتلا به ایدز است برای شما مشکلی ایجاد نخواهد کرد، چرا که این عفونت از طریق آب قابل انتقال نیست.

البته وی در این زمینه برای بیماران مبتلا به ایدز هم توصیه‌هایی دارد: بیماران مبتلا به ایدز، چنانچه قصد استفاده از استخرهای عمومی را دارند، دقت کنند که زخم‌های باز و خونریزی دهنده دربدن آنها وجود نداشته باشد تا مشکلی ناشی از تماس این زخم‌ها یا خون آنها با سطوح و انتقال بیماری پیش نیاید. او البته تاکید می‌کند که حتی وارد شدن خون به آب استخر نمی‌تواند خطری ایجادکند و فقط تماس مستقیم با خون آلوده است که بالقوه می‌تواند خطرناک باشد.

دوره پنجره

البته قضیه به همین جا ختم نمی‌شود اشکال دیگری که از نظر علمی به این خبر وارد است، دوره پنجره (window period) این بیماری است، یعنی دوره‌ای که در آن فرد بیمار و ناقل بیماری است، اما در آزمایش‌های تشخیصی، بیماری ایدز قابل تشخیص نیست؛ چرا که این بیماری، معمولا از طریق آزمایش خون تشخیص داده می‌شود که به آن آزمایش پادتن HIV و یا آزمایش HIV می‌گویند.

وقتی هم که ویروس ایدز به فردی سرایت می‌کند، بین چند هفته تا چند ماه طول می‌کشد که بتوان میزان آن را در آزمایش تشخیص داد. این دوره همان دوره پنجره یا تغییر سرم (seroconversion) است. به این ترتیب، مثبت و منفی بودن نتیجه آزمایش پادتن HIV، مشروط به این است که این آزمایش پس از پایان زمان ? ماهه دوره پنجره صورت گیرد.

راه‌های انتقال

متخصصان عفونی و کارشناسان بهداشت، 4 راه اصلی که ویروس ایدز به فردی منتقل می‌شود را این گونه بر می‌شمرند:

1- رابطه جنسی؛

2- استفاده مشترک از وسایل تزریق مواد ‌مخدر مثل سرنگ مشترک و آلوده به خون حاوی این ویروس؛

3- از طریق مادر به جنین، طی دوره حاملگی یا بعد از تولد از طریق شیر دادن.

4- از راه تزریق یا انتقال خون آلوده به ویروس ایدز به فردی دیگر.

البته در بررسی‌های گسترده‌تر، بعضی از دلایل حاکی از آن بوده است که از طریق دهانی مثل بوسیدن طولانی که با اختلاط بزاق همراه باشد، نیز ممکن است فرد دچار عفونت HIV شود و البته هنوز این مورد به‌صورت قطعی ثابت نشده است.

البته در تمام این بررسی‌ها مشخص شده‌ که ویروس ایدز از طریق تماس‌های اجتماعی مانند بوسیدن دوستانه، لمس کردن، بغل کردن و یا دست دادن، شنا کردن در یک استخر مشترک و یا استفاده مشترک از توالت، وسایل آشپزی و قاشق و چنگال، تماس داشتن دراتوبوس و یا قطار و وسایط نقلیه، پوشیدن لباس در فروشگاه‌ها، لمس دستگیره در، لمس پول و یا دیگر اشیائی که افراد مبتلا به آن دست زدند و همچنین سرفه، عطسه، اشک و یا نیش حشرات و حیوانات ‌منتقل نمی‌شود.

تنفس هوای آلوده به خون و غذای آلوده نیز فرد را مبتلا نمی‌کند. حتی به‌طور مشترک غذا خوردن، استفاده از وسایل آرایش و حتی مسواک نیز تا کنون موجب ابتلای افراد به عفونت HIV نشده است.

در همین راستا بد نیست بدانید که تاکنون هیچ گزارشی مبنی بر سرایت ایدز از دانش آموزان مبتلا به دیگر همکلاسان خود بر اثر تماس‌های معمول و حتی کارمندانی که مبتلا به عفونت مزبور هستند به دست نیامده است.

متخصصان و متولیان بهداشتی جامعه سعی دارند تا با انتقال دادن این مفاهیم به افراد، نه تنها بر آگاهی‌های آنها بیفزایند که از ترس حاکم بر فضای روانی جامعه از بیماری ایدز نیز بکاهند، چرا که ایدز، امروزه بیماری قابل کنترلی در دنیاست و داروهای فراوانی دارد و کارهای علمی مناسبی هم روی آن انجام شده است و مهم‌ترین معضل کنونی در جوامع، انگ زدایی از بیماران مبتلاست.

با این‌ اوصاف، به‌ نظر می‌رسد انتشار خبرهایی از آن دست، تنها اثرش تشویش و انحراف اذهان عمومی است.

درمان بیماری ها با طب سنتی(2)

در مطلب قبلی با عنوان "درمان بیماری ها با طب سنتی (1)" درباره ی درمان تعدادی از بیماری ها برای شما صحبت شد. در این مقاله نیز مداوای یک سری از بیماری های دیگر را برای شما بیان می کنیم.

سرماخوردگی و آنفلوانزا:

بسیاری از ما تصور می‌کنیم که هنگام سرماخوردگی باید از خوردن ترشی، ادویه‌جات و ... خودداری کنیم، اما دکتر "گریفیتز" نظریه جالبی دارد که خلاف این باورهای قدیمی است. با خوردن مواد ادویه‌دار مثل کاری، مخاط و ترشحات جریان پیدا می‌کنند و گرفتگی بینی ، عفونت گوش و احتقان ریه تسکین پیدا می‌کند.

در هنگام سرماخوردگی مصرف سیر را هم فراموش نکنید. سیر اثرات ضد ویروسی، ضد قارچی و ضد باکتری دارد و آنتی‌اکسیدانی قوی به شمار می‌رود، به این دلیل در درمان عفونت و تقویت ایمنی موثر است.

بوی بدن:

بوی بد بدن مشکلی است که بیشتر در فصل تابستان و هوای گرم موجب عذاب افراد می شود. در هر حال این توصیه را برای روز‌های گرم سال به خاطر داشته باشید: یک قاشق چای خوری جوش‌شیرین را زیر بغل و روی پاهای خود بپاشید. این ماده، یک ضد عرق طبیعی است و میزان رطوبت طبیعی تولید شده در بدن را کم می‌کند.

تب یونجه (آلرژی فصلی):

یک چای کیسه‌ای را در آب سرد خیس کرده و در دستمال کاغذی بپیچید و بر روی چشم ها بگذارید تا خارش ناشی از آلرژی فصلی یا سرماخوردگی تسکین پیدا کند. دکتر "چارلز سیمناف" از دانشگاه منچستر معتقد است اسید تانیک موجود در چای در کاهش خارش موثر است. استفاده از وازلین در سوراخ‌های بینی هم در این مورد خالی از فایده نیست.

متخصصان معتقدند از آنجایی که مواد حساسیت‌زا به وازلین می‌‌چسبند و وارد بدن نمی‌شوند، نمی‌توانند واکنش حساسیتی را شروع کنند. برای بهره‌مندی از این خاصیت کافی است هر دو ساعت یک بار وازلین باقی مانده را از بینی پاک کنید و دوباره بینی خود را با وازلین چرب کنید.

تهوع:

زنجبیل حالت تهوع را برطرف می‌کند. بررسی‌ها نشان می‌دهد مصرف تنها یک گرم پود‌ر زنجبیل قبل از سوارشدن در کشتی تا 40 درصد علائم بیماری مسافرت و تا 70 درصد استفراغ را کاهش می‌دهد.

مصرف زنجبیل در رفع تهوع صبحگاهی(ویار) در بارداری نیز بسیار موثر است. از آنجا که کاهش قند خون باعث بروز تهوع می‌شود، به زنان باردار توصیه می شود از شیرینی زنجبیلی استفاده کنند، چون در این صورت قند خون آنها افت نمی‌کند.

آرتریت (التهاب مفصل):

عسل و سرکه سیب از جمله ضد التهاب‌های قوی هستند. بنابراین اگر از درد مفاصل رنج می‌برید، یک قاشق مرباخوری عسل را با یک قاشق مرباخوری سرکه سیب مخلوط کنید و این معجون را صبح‌ها مصرف کنید تا درد مفاصل ناشی از آرتریت تسکین یابد.

تغییر رنگ دندان‌ها:

دکتر "فیل استیمر" از کلینیک دندان پزشکی لندن توصیه می‌کند برای پیشگیری از تغییر رنگ دندان‌ها بعد از نوشیدن چای و قهوه، آدامس بدون قند(sugar free) بجوید. آدامس جریان بزاق را زیاد می‌کند و با شست‌وشوی دهان مانع ایجاد لکه می‌شود.

سردرد:

بسیارند کسانی که اگر یک روز نوشیدن چای را فراموش کنند، عقوبت ناخوشایندی چون سردرد در انتظارشان است. اما ظاهرا نوشیدن چای در درمان سردرد کسانی که به نوشیدن آن عادت ندارند هم مفید است.

دکتر "جین کلارک" متخصص تغذیه برای درمان سردرد راهکار راحتی دارد: "با شروع اولین علائم سردرد چای بنوشید".

این متخصص، عمده علل سردرد را به گشادی یا تنگی عروق خونی مغز نسبت می‌دهد و معتقد است، کافئین این تغییرات را برطرف می‌کند.

جرم گوش:

4 بار در روز چند قطره روغن زیتون را در گوشتان بچکانید تا جرم گوش نرم شود . دکتر "بایروم" معتقد است این ماده از داروهای شیمیای که برای درمان این مشکل وجود دارند، مفیدتر است.

دندان درد:

اگر می‌خواهید دندان درد شما فورا خوب شود، پنبه را به عصاره گل میخک آغشته کرده و روی دندان دردناک خود بگذارید. البته دقت کنید این ماده بیش از دو دقیقه روی دندان نماند، چون باعث التهاب لثه می‌شود .

پزشکان آلمانی از این گیاه، داروی بی‌حسی تهیه کرده‌اند.

درد پشت:

برای تسکین درد پشت، وردنه را روی زمین گذاشته و در حالی‌که پشت تان را روی آن گذاشته‌اید دراز بکشید. به این ترتیب وردنه بین شانه‌ها قرار گرفته و به صورت شکل T انگلیسی عمود بر نخاع  قرار می‌گیرد.

اگر بدن تان را روی آن به حالت بالا و پایین حرکت دهید باعث تسکین تنش عضلانی می‌شود.

درمان سرخجه با روش گیاه درمانی

1- هر روز پنج گرم گل گاو زبان را در یک لیتر آب سرد چند دقیقه بجوشانید و بعد 15 دقیقه دم کنید. سپس صاف کرده و آن را با شیر مخلوط و با عسل شیرین کنید و به بیمار بدهید تا بخورد.

2- سه قاشق چای خوری گل گاو زبان را در سه استکان آب جوش دم کرده؛ بعد از هر وعده غذا با کمی نبات صرف نمایید و تا بهبودی کامل ادامه دهید. هم چنین می توانید همراه این گیاه مقداری "ریشه سنبل الطیب" را به صورت مخلوط دم کرده و میل نمایید(برای کودکان کمتر از 5 سال یک قاشق چای خوری در یک استکان آب کافی است).

3- پس از سبک کردن معده بیمار مقداری تخم کاسنی، تخم گشنیز، تخم خرفه، تخم کاهو، تخم خیار سبز و تخم خیار چنبر(از هر کدام یک مثقال) را با یکدیگر مخلوط کرده و در هاون، نیم کوب کرده و سپس بجوشانید. آب آن را صاف کرده و سپس شش مثقال ترنجبین در این شیره بریزید و طی روز دائماً به بیمار بدهید. ماءالشعیر نیز برای بیماران مبتلا به سرخجه بسیار مفید است. در ضمن می توانید هر شب موقع خواب، آب شیر خشت را 3-2 قاشق مرباخوری به او بدهید. از مصرف غذاهای بودار، پرچرب و روغن بادام پرهیز کنید.

طی بیماری خوراکی هایی خنک مانند: آب هندوانه، مغز خیار، آب لیمو ترش ، آب پرتقال، لعاب اسفرزه، آب کاسنی، مغز کاهو، عرق بیدمشک، چهار عرق، ماءالشعیر، جوشانده عناب و ترنجبین، گشنیز، شیر کم چرب و شیرخشت را مصرف نمایید.

حرف‌های ضد آلرژی

فصل بهار با زیبایی‌های دل‌انگیزش همراه با گل‌های تازه و درختان زیبا برای بسیاری از مردم با دردسرهایی همراه است. شاید گل‌های بهاری و سبزی گیاهان در این فصل بسیار چشم‌گیر و زیبا باشد، اما بسیاری از مردم نسبت به گرده‌افشانی‌‌ گل‌ها حساسیت دارند و نسبت به آن واکنش‌ نشان می‌ دهند. این واکنش‌ در دنیای پزشکی به نام "آلرژی" یا "حساسیت" شناخته شده است.

آقای دکتر مصطفی معین، رئیس انجمن آسم و آلرژی ما را با این مشکل بیشتر آشنا می ‌کنند.

آقای دکتر، تعریف شما از آلرژی چیست؟
آلرژی‌ها جزو شایع‌ترین بیماری‌ها در جوامع گوناگون هستند و در حدود 20 درصد از افراد به نوعی از آن مبتلا می ‌شوند. آلرژی، نوعی حساسیت بیش از اندازه سیستم ایمنی بدن است که از تماس مکرر با مواد "حساسیت‌زا" یا "آلرژن" به وجود می‌ آید.

این مواد شامل چه چیزهایی هستند؟
آلرژن‌ها یا مواد حساسیت‌زا به‌ طور معمول شامل گرده‌های گل و گیاه، گرد و غبار منزل، حشراتی مثل سوسک‌ها، پر و پشم پرندگان و چهارپایان، داروها به ویژه آنتی‌بیوتیک‌ها، برخی مواد پروتئینی گیاهی مانند بادام و آجیل، میوه‌های ترش مانند توت‌فرنگی، مواد پروتئینی‌‌ حیوانی مانند شیر گاو و لبنیات، ماهی و میگو، تخم‌مرغ و مواد پروتئینی موجود در سم زنبور است. مواد شیمیایی مانند حشره‌کش‌ها، دود ماشین یا آتش و بوهای تند مانند عطر نیز تحریک‌کننده هستند.

چه افرادی در معرض خطر هستند؟
افرادی که به طور ارثی زمینه و استعداد ابتلای به آلرژی را دارند، چنانچه با بعضی از آلرژن‌های یاد شده به طور مکرر تماس پیدا کنند، نسبت به آنها حساس می‌ شوند و سیستم ایمنی بدن آنها با ترشح موادی به نام "پادتن" یا "آنتی‌بادی" واکنش شدید نشان خواهد داد.

علایم آلرژی چیست؟
علایم آلرژی عبارتند از تنگی نفس ، قرمزی پوست و خارش، کهیر، اگزما، سوزش چشم و اشک‌ریزش یا ورم ملتحمه، آبریزش بینی و عطسه و یا گرفتگی بینی. البته آلرژی‌ها می ‌توانند بسته به نوع ماده حساسیت‌زا، راه ورود به بدن و زمینه ارثی فرد، به صورت حاد یا مزمن، فوری یا با تأخیر، اندام‌های گوناگون بدن را درگیر کنند.

با توجه به اینکه در فصل بهار قرار داریم، بیشتر در معرض کدام یک از مواد آلرژی‌زا هستیم؟
دانه‌های گرده گیاهان و قارچ‌ها از عوامل حساسیت‌زایی هستند که سبب آلرژی‌های متعدد در بهار می ‌شوند. البته با توجه به منطقه‌ای که شما در آن زندگی می‌ کنید، فصل گرده‌افشانی می ‌تواند متفاوت باشد. به عنوان مثال، هر چه به طرف قطب شمال برویم، فصل گرده‌افشانی دیرتر آغاز می‌ شود و در بعضی مناطق گرده‌افشانی درختان زودتر از سایر گیاهان و از حدود دی ‌ماه تا اردیبهشت ماه، بسته به اینکه در چه منطقه‌ای واقع شده‌اند، شروع می ‌شود. علف‌ها پس از درختان و از ماه‌های اردیبهشت و خرداد گرده ‌افشانی خود را شروع می‌ کنند و تا اواسط مرداد ماه ادامه می ‌دهند. علف‌های هرزه نیز اغلب در اواخر تابستان و اوایل پاییز گرده‌افشانی می‌ کنند.

آیا همه درختان و گیاهان موجب ایجاد آلرژی می‌شوند یا گروه خاصی این مشکل را ایجاد می‌ کنند؟
دانه‌های گرده درختانی مانند بلوط ، سرو، اقاقیا، نارون، غان، زبان‌گنجشک، گردو، گردوی آمریکایی، تبریزی، چنار و افرا، اغلب عامل "زکام بهاره" یا "تب یونجه"(نوعی آلرژی) در اوایل بهار هستند. زکام بهاره در اواخر فصل بهار و اوایل تابستان نیز اغلب به علت دانه افشانی علوفه است. غیر از پیرگیاه یا راگوید که عامل اصلی تب یونجه یا همان آلرژی بینی همراه با عطسه و آبریزش بینی در اواخر فصل تابستان و فصل پاییز است، علوفه دام، جو و مریم‌گلی نیز در ایجاد آلرژی نسبت به دانه‌های گرده و آلرژی بینی دخیل هستند. گل‌های تزیینی مانند شمعدانی و گل‌سرخ نیز حساسیت‌زا هستند. ولی بعضی از گیاهان زینتی مانند گل‌رز، به طور معمول آلرژی ایجاد نمی ‌کنند.

علت‌ خاصی دارد؟
بله، چون دانه‌های گرده بزرگ و چسبنده را حشراتی مانند زنبور عسل از گیاهی به گیاه دیگر منتقل می ‌کنند، اما دانه‌های گرده بسیاری از درختان و علوفه و تعدادی از علف‌های هرز به طور عمده با جریان باد منتقل می ‌شوند که این دانه‌های گرده کوچک، سبک و خشک هستند و به راحتی به وسیله باد پخش می‌ شوند.

پس وضعیت هوا بر انتشار دانه‌های گرده و قارچ‌ها تأثیر دارد؟
بله، وضعیت هوا بر میزان بروز علایم زکام بهاره تأثیر مستقیم دارد. روزهایی که هوا بارانی یا ابری است، چون انتشار دانه‌های گرده‌ و قارچ‌ به حداقل می ‌رسد، علایم بیماری نیز کاهش می‌ یابد. برعکس، زمانی که هوا گرم، خشک و همراه با وزش باد است، دانه‌های گرده و قارچ به سرعت در اطراف منتشر می ‌شوند و علایم آلرژی بیماران تشدید می ‌شود.

آیا تغییر محل سکونت برای بهبود آلرژی‌ها مفید است؟
تغییر محل زندگی ممکن است زکام بهاره را بهبود بخشد، مشروط به اینکه دانه‌های گرده و قارچ‌های محل جدید اقامت با محل قبلی تفاوت داشته باشد. البته بعضی از قارچ‌ها و دانه‌های گرده به ویژه علوفه، در مناطق گوناگون وجود دارند و ایجاد آلرژی می ‌کنند. غیر از این، بسیاری از بیماران ممکن است پس از یکی دو سال اقامت در منطقه جدید، باز نسبت به مواد حساسیت‌زایی که از راه هوا منتشر می ‌شود، آلرژی پیدا کنند.

تشخیص آلرژی به چه صورت انجام می ‌شود؟
پزشک وجود آلرژی را با توجه به علایم بالینی و همچنین معاینه تشخیص می ‌دهد و در صورت لزوم ترشحات بینی یا خون بیمار را برای آزمایش خواهد فرستاد. اما برای تشخیص دقیق نوع ماده یا موادی که سبب آلرژی شده‌اند، پزشک با توجه به تاریخچه و علایم بیماری، مقادیر ناچیزی از موادی را که حدس می‌ زند ایجاد آلرژی کرده‌اند، با سوزن مخصوص به داخل پوست وارد می‌ کند. حال چنانچه بدن بیمار نسبت به آن ماده یا مواد حساسیت‌ داشت، پس از چند دقیقه، در محل تزریق، قرمزی و التهاب پوستی ظاهر می‌ شود.

آیا آلرژی درمان هم دارد؟
مؤثرترین راه درمان آلرژی‌ها، شناختن عامل یا ماده حساسیت‌زا و پرهیز از آن است. پزشک معالج شما در این زمینه کمک‌تان خواهد کرد. استفاده از داروهای ضد حساسیت یا آنتی‌هیستامین و داروهای ضد احتقان نیز به وسیله پزشک تجویز می ‌شود. در موارد خاص پزشک متخصص آلرژی، با برنامه حساسیت‌زدایی یا درمان ایمنی، یعنی تزریق تدریجی زیر پوستی مقدار بسیار اندکی از ماده حساسیت‌زا، سعی می‌ کند علایم آلرژی‌ را برطرف کند یا کاهش دهد. این نوع معالجه با توجه به عوارضی که می‌ تواند داشته باشد، فقط باید به وسیله پزشک متخصص آلرژی انجام می ‌شود.

چه توصیه‌هایی برای بیمارانی که از آلرژی رنج می‌برند، دارید؟
شب‌ها پنجره‌ها را ببندند و از دستگاه تهویه‌ای که هوا را تصفیه، خنک و خشک می‌ کند، استفاده کنند. فعالیت بدنی را در ساعات اول صبح (ساعت 8 تا 10صبح) و ساعات عصر به حداقل برسانند، چون غلظت دانه‌های گرده گیاهان در این زمان به اوج خود می ‌رسد. وقتی با خودرو در حال حرکت هستند، شیشه‌ها را بالا بکشند. وقتی درصد رطوبت هوا بالاست و همچنین در هنگام وزش باد، در خانه بمانند و در بیرون از خانه از ماسک استفاده کنند.

در زمان اوج فصل گرده‌افشانی به مناطقی مانند ساحل دریا که هوای آن دانه‌های گرده کمتری دارد، سفر کنند.

از درو کردن علوفه، چیدن چمن و وجین کردن علف‌های هرز خودداری کنند و به علف‌های تازه چیده شده نزدیک نشوند. برگ‌های گیاهان و درختان را تکان ندهند، زیرا آنها هم قارچ‌ها را در هوا پراکنده می‌ کنند. پارچه و لباس را برای خشک شدن بیرون آویزان نکنند، چون دانه‌های گرده و قارچ‌ها روی آنها جمع می‌ شود. گیاهان زینتی را داخل منزل پرورش ندهند، چون امکان رشد قارچ‌ها را در محیط فراهم می ‌کنند.

داروهایی را که پزشک تجویز کرده طبق دستور مصرف کنند.

ویژه نامه شهادت امام حسن مجتبی با بیش از 100 مطلب
ادرس جدید سایت
کپسولهای ترک اعتیاد، بلای جان معتادان
کتامین
روشهای نوین ترک سیگار
[عناوین آرشیوشده]