درد مفصل گیجگاهی - فکی
دردهای مفصلی یکی از نشانه‌های ورود به دوران میانسالی و پیری است. دردهای مفصل زانو بسیار شایع است و مفاصل دیگری مثل مچ‌های دست و پا هم گاه و بیگاه دچار درد و التهاب می شوند. ما این دردها را به خوبی می شناسیم و می دانیم با آنها چگونه کنار بیاییم.
اما مفصلی در بدن وجود دارد که به واسطه وظایف خطیری چون حرف زدن و جویدن بسیار پُرکار است و التهاب و درد آن (اگر روزی اتفاق بیفتد) بسیار دردسرساز است. در جایی نه چندان دور از گوش‌های شما، بین استخوان فک پایین و استخوان گیجگاهی جمجمه، مفصلی وجود دارد که بار تمام حرکت‌های فک شما اعم از جویدن، حرف زدن، خمیازه کشیدن، فریاد زدن و... را به دوش می کشد و اگر به دنبال اضطراب‌های روزانه خود، شب‌ها دندان قروچه می کنید، این مفصل مثل یک سنگ صبور تمام فشارها را به جان می خرد. نام این مفصل "مفصل گیجگاهی – فکی" است.
اگر مفصل گیجگاهی - فکی شما خوب و درست کار کند، به هیچ وجه متوجه آن نخواهید بود. این خصوصیت مخصوص تمام اعضای بدن است. وقتی اعضای بدن ما سالم‌اند و به خوبی کار می کنند، هرگز متوجه حضور آنها نیستیم. به طور مثال به یاد نداریم که قلبی داریم که دقیقه‌ای 70-80 بار در قفسه ی سینه مان می تپد، اما امان از روزی که عضوی دچار بیماری شود...
بیماری مفصل گیجگاهی - فکی ممکن است خود را با علایمی اینگونه نشان دهد:
* سختی و درد هنگام حرکت فک پایین
* سردرد مخصوصا اگر در دو طرف سر اتفاق بیفتد
* دندان دردهای مبهم
* اختلال در باز کردن دهان
* درد و خستگی هنگامی که یک خوراکی سفت را می جویم
* سر و صدا در مفصل فک
* گوش درد
* گردن درد
* دندان قروچه یا فشردن دندان‌ها به هم هنگام خواب یا بیداری
متوجه می شوید که بیماری مفصل فکی ممکن است، خود را به گونه‌های عجیب و غریبی، حتی دندان درد و گوش درد بروز دهد. درد یا محدودیت حرکتی که به دنبال بیماری این مفصل اتفاق می افتد، ممکن است درجات گوناگونی داشته باشد. درد ممکن است از یک ناراحتی اندک تا دردهای کشنده و غیر قابل تحمل متغیر باشد. محدودیت حرکت فک هم ممکن است از مختصری ناراحتی هنگام باز کردن فک تا قفل شدن کامل فک اتفاق بیفتد.
اغلب مواقع این ناراحتی یک بیماری پیش رونده است و اگر درمان نشود، وارد مراحل جدی‌تر و وخیم تری خواهد شد، بنابراین اگر در عملکرد فک خود و مفصل گیجگاهی - فکی تان مختصری اشکال احساس می کنید، آن را سرسری نگیرید و در این مورد با یک دندانپزشک مشورت کنید.
اگر شما دردهای مزمن و طولانی مدتی را در ناحیه گوش یا سر خود تجربه می کنید، بدون آنکه دلیلی برای آن پیدا شده باشد، لطفا کمی هم به بیماری مفصل گیجگاهی- فکی مشکوک شده و در این باره مشورتی با یک دندانپزشک انجام دهید.
میگرن، فک و افسردگی!
دردهای مفصل گیجگاهی - فکی، اغلب با اختلال و درد در اعضای دور و بر آن همراه است. یکی از این دردها، درد در عضله گیجگاهی سر است. در واقع التهاب مفصل گیجگاهی- فکی ممکن است به درد و التهاب در عضله ی نزدیک آن، که به عضله گیجگاهی معروف است، منتهی شود.
اگر می خواهید بدانید این عضله در کجا قرار گرفته است، دو دست خود را روی شقیقه هایتان بگذارید و بعد دندان‌هایتان را روی هم فشرده، آنها را روی هم بلغزانید. در این حالت انقباض قوی عضله‌های گیجگاهی را زیر دست‌هایتان احساس می کنید.
اختلال در کار مفصل فکی ممکن است، بدون هیچ علامت دیگری، تنها سردردهای شدید و دوره‌ای خصوصاً در ناحیه شقیقه‌ها را ایجاد کند. کسانی که این سردردها را تجربه کرده‌اند، می گویند که در حالت سردرد شدید، انقباض شدیدی را تجربه می کنند، طوری که انگار کلاهی دو سایز تنگ تر از اندازه خود را به سر کرده‌اند. درد، مثل حلقه‌ای اطراف سر را دربرمی گیرد و حالتی بسیار شبیه سردردهای میگرنی ایجاد می کند.
بسیاری از افراد با عود مرتب اینگونه سردردها، مدت‌های طولانی تحت درمان‌های سردردهای میگرنی قرار می گیرند، حال آنکه با یک معاینه و تشخیص صحیح و به هنگام از سوی دندانپزشک و درمان اختلال مفصل گیجگاهی- فکی در آنها، سردرد آنها برای همیشه برطرف خواهد شد.
یکی از بیماری‌های دیگری که ارتباط عجیبی با مشکل مفصل گیجگاهی- فکی دارد، افسردگی است. دیده شده که بسیاری از افرادی که دچار بیماری مفصل گیجگاهی- فکی هستند، از افسردگی رنج می برند. علت آن دردهای شدید، مزمن و طولانی است که این بیماران تحمل می کنند و اغلب آنها علت بیماری و دردهای مزمن خود را نمی دانند.
تحقیقات نشان داده است که مغز به دنبال تجربه دردهای طولانی مدت، فرمان ترشح نوعی عامل شیمیایی را می دهد که به افسردگی منجر خواهد شد.
تمام این اطلاعات می تواند شما را به نوعی آگاهی درباره اهمیت مفصل گیجگاهی- فکی برساند. به عبارتی، اگر شما دردهای مزمن و طولانی مدتی را در ناحیه گوش یا سر خود تجربه می کنید، بدون آنکه دلیلی برای آن پیدا شده باشد، لطفا کمی هم به بیماری مفصل گیجگاهی- فکی مشکوک شده و در این باره مشورتی با یک دندانپزشک انجام دهید.
ادامه دارد...
دکتر فرین میزانیان
