مورفین

در سال 1804 م. اولین الکالوئید تریاک – که شناخته شد – مورفین(morphine) نامگذاری کردند که از کلمه مورفئوس (Morpheuse)خدای رویای یونان باستان مشتق شده بود . از سال 1850م. که سرنگهای تزریقی زیر جلدی به بازار آمد ، استفاده از آن گسترش بیشتری پیدا کرد.مورفین از تریاک استخراج میشود و یا مستقیما از ساقه خشخاش بدست می آید و به صورت پودری کریستالی به رنگ قهوه ای روشن و یا سفید می باشد.

مورفین به اشکال قرص، کپسول، پودر یا محلول عرضه می شود و از طریق خوراکی، کشیدن از راه مجاری تنفسی و تزریق زیر پوستی و داخل سیاهرگی مورد استفاده قرار می گیرد.شروع مصرف ‹‹ مورفین ›› را متخصصان به ‹‹ ماه عسل ›› تعبیر می کنند. زیرا ‹‹ مورفین ›› تمام احساسها را تغییر می دهد، و به تجربه های ادارکی، خلقی و حسی و اساساً ارتباطات شخص با دنیای خارج، ظاهر دلنشینی می بخشد. این لذت در ابتدا در مورد احساسات داخلی نامشخص، بسیار شدید است.

کارکرد ذهنی در سطوح بالا مانند قدرت استدلال نه تنها دچار اشکال نمی گردد، بلکه عملکرد آن با شور و هیجان زیاد توأم است. البته پس از مدتی مصرف، عادت پدیدار می گردد و شخص به ناچار مقدار مصرفی خود را افزایش می دهد.

اضطراب که خود جزئی از درد و رنج وابسته به کمبود احتمالی در اعتیاد است، سبب می شود که شخص علاوه بر افزایش مقدار مصرفی خود، فواصل مصرف را کاهش داده و به این شکل از بروز علائم کمبود و اضطراب احتمالی جلوگیری نماید.

البته افرادی هستند که مصرف روزانه خود را بدون افزایش قابل ملاحظه ادامه می دهند، و زندگی خود را براساس ریتم سرنگ ها قرار داده و به کار و زندگی معمولی خود مشغول می باشند. اما افراد دیگر قادر به تداوم کار و فعالیت نبوده و دائماً درپی بالا بردن مقدار مصرفی و پر کردن سرنگ های بعدی هستند.

اختلاف مورد اشاره مربوط به سازمان روانی – شخصیتی فرد و قدرت او در کنترل تمایلات و ارضا آن است. اما در اکثر موارد، اعتیاد به مشتقات ‹‹ تریاک ›› به طور عام و به ‹‹ مورفین ›› به طور خاص، موجب زوال سریع فیزیکی ، روانی و اجتماعی می گردد، و افرادی که قدرت ذهنی خود را حفظ کرده اند، رنج فراوان می کشند. زیرا دیگر از ماه عسل خبری نیست، بلکه فقط لحظات پر اضطراب و سختی وجود دارد که شخص به پرکردن سرنگ فردای خود می اندیشد.

مرفین به صورت امروزی برای از بین بردن درد از قرن 19 م. سابقه دارد و از حیث طبقه بندی فارماکولوژی، تضعیف کننده سیستم مرکزی اعصاب می باشد

کافئین چیست؟   کافئین پودر سفید کریستالی شکل با طعم تلخ است که در دانه های قهوه، برگهای چای، برگهای کاکائو و دانه های کولا و در نتیجه در شکلات، نوشیدنی های کولا، قهوه و چای وجود دارد. یک فنجان قهوه خوری شامل حدود 66 میلی گرم کافئین و یک فنجان چای 27 میلی گرم، یک قوطی کولا (280 میلی لیتری) 35 میلی گرم، یک پاره شکلات 20 میلی گرم و یک فنجان کاکائو یا شکلات داغ حدود 50 میلی گرم کافئین داد. کافئین در برخی از قرصهای خواب آور به مقدار 30 تا 65 میلی گرم یافت می شود و در قرصهایی – که بدون نسخه به فروش می رسد و به نام قرص های بیداری مصرف می شود- 100 تا 200 میلی گرم کافئین وجود دارد. قهوه برای نخستین بار در هزار سال قبل از آفریقا به اروپا برده شده و معرفی گردید و کافئین در 1820 م. از قهوه مجزا شد. کافئین به عنوان جز ترکیبی در بسیاری از داروهای با نسخه و بدون نسخه برای تسکین درد و سرماخوردگی و به عنوان محرک استفاده می شود.

دانه های قهوه

اثرات کوتاه مدت کافئین   پس از 5 دقیقه از نوشیدن قهوه به کلیه ساختمان بدن از طریق اعصاب و پس از 30 دقیقه به خون می رسد و در مدت 4 ساعت در بدن متابولیزه می گردد. اثرات آن بلافاصله پس از نوشیدن یک فنجان ظاهر می شود و تا چند ساعت ادامه دارد. پس از نوشیدن یک یا دو فنجان قهوه اثرات جسمی آن از جمله افزایش متابولیسم، افزایش فشار خون و درجه حرارت ظاهر می گردد. کافئین موجود در قهوه بر کلیه ها اثر گذاشته و موجب افزایش ادرار می شود. هم چنین باعث متابولیزه شدن گلوکزها می گردد و نتیجتا میزان قند خون افزایش می یابد. کافئین خواب را کم می کند و موجب تحریک ترشحات اسید معده شده و اشتها را کاهش می دهد، لرزش دستها و اختلال در هماهنگی صحیح در حرکت از دیگر عوارض مصرف کافئین است. مصرف مقدار زیاد کافئین می تواند ایجاد سردرد، دلیــریوم و عصبیت نماید. مقدار مصرف خطرناک و کشنده آن به صورت خالص و تزریق وریدی 2-3 گرم و به صورت خوراکی 10 گرم است. استفاده منظم و مرتب بیش از 600 میلی گرم کافئین در روز (تقریبا هشت فنجان قهوه) می تواند موجب بی خواب مزمن، حالات اضطراب، افسردگی و دردهای شکمی گردد. بررسی های در مورد رابطه مصرف قهوه و بیماریهای قلبی و هم چنین سرطان کلیه و مثانه انجام شده که صحت و سقم آن هنوز مشخص نگردیده است. از مصرف زیاد کافئین باید در مدت حاملگی خودداری کرد، زیرا تحقیقات جدید نشان داده است که رابطه احتمالی بین مصرف زیاد کافئین و مشکلات زایمان و نقیصه نوزادان وجود دارد. در یک بررسی مشخص شد، در مادرانی که در مدت بارداری شان قهوه زیاد می نوشند، احتمال سقط جنین و یا به دنیا آوردن نوزاد نارس بسیار است. امروزه پزشکان به مادران باردار توصیه می کنند که سعی کنند در روز بیش از 200 میلی گرم کافئین (حدود 2 تا 3 فنجان قهوه) به بدنشان نرسد.   تحمل و وابستگی تحمل در اثر افزایش مصرف ایجاد می شود. برخی از کسانی که به نوشیدن قهوه معتاد شده اند، به طور اجبار یا اشتیاق به مصرف خود ادامه می دهند و موجب افزایش تحمل در برخی اوقات موجب پیدایش نشانه های ترک می شوند. هنوز در مورد اینکه مصرف چه میزان کافئین موجب تحمل و اعتیاد می شود، مورد بحث و شک است ولی آنچه مسلم است مصرف مرتب و روزانه بیش از 350 میلی گرم کافئین (4 تا 5 فنجان قهوه در روز) می تواند ایجاد اعتیاد فیزیکی که مشخص ترین نشانه های ترک آن شامل سردرد شدید، تحریک پذیری، خستگی مفرط است. که با نوشیدن قهوه از بین می رود.

  همه با هم بسوی دنیای بدون اعتیاد

  مقدمه:
   سوء مصرف مواد مخدر بعنوان یکی از مشکلات اجتماعی جامعه بشری را تهدید می‌کند به‌گونه‌ای که سلامت جسمی‌ و روانی و ارزشهای انسانی و معنوی را تحت تاثیر قرار داده است.
   استان فارس یکی از مناطق آلوده در کشور است (به همین دلیل مبارزه و موجه با این پدیده اجتناب‌ناپذیراست) یکی از مهمترین روشهای مبارزه با اعتیاد کاهش تقاضا برای مصرف مواد مخدر یعنی نوعی ایجاد مصونیت در فرد و خانواده و در نهایت در جامعه است.
  تعریف اعتیاد:
   سازگاری و عادت تدریجی ساختار جسمی و دوانی با نوعی ماده مخدر که منجر به وابستگی جسمی و روانی می‌گردد. و باعث افت شدید در فعالیتهای اجتماعی، خانوادگی و فردی می‌شود. و فرد به آسانی قادر نخواهد بود در مقابل وسوسه مصرف مواد مقاومت کند.
  مواد مخدر شایع در ایران 

 تریاک: ماده‌ای قهوه‌ای رنگ و دارای قوام خمیری است که به صورت کشیدنی و خوراکی مصرف می‌شود.
هروئین: پودر نرم و سفیدی که به‌صورت کشیدنی و استنشاقی و تزریقی مصرف می‌شود.
حشیش، بنگ، ماری جوانا: قسمت‌های مختلف گیاه شاهدانه که بصورت کشیدنی و خوراکی مصرف می‌شود.
قرص‌های شیمیایی قرصx (اکستازی): از ترکیبات مواد محرک
الکل: به صورت خالص یا ترکیب با مایعات دیگر و به صورت نوشیدنی مصرف می‌شود.

  عوامل مؤثر در گرایش به اعتیاد 
  عوامل فردی:
-کنجکاوی در نوجوانی
-صفات شخصیتی ضد اجتماعی
-اعتماد به نفس پایین
-اختلال جسمی یا روانی
-موقعیت مخاطره آفرین
-تاثیر مثبت مصرف مواد بر فرد
-فقر یاغنای زیاد
-محرومیت فرهنگی
  عوامل خانوادگی و محیطی  
- غفلت از فرزندان
- وجود الگوی نامناسب
- خانواده گسسته
- دوست مصرف کننده مواد
- فشار در مدرسه
- محل سکونت
- خشونت بر علیه فرزندان

  عوامل اجتماعی  
- وفور مواد مخدر
- فقدان قانون و مقررات ثابت
- جابجایی هنجارهای اجتماعی
- کمبود فعالیتهای جایگزین
- نبودن امکانات مشاوره‌ای و حمایتی
- توسعه صنعتی
- محرومیت اقتصادی-اجتماعی

  علایم هشدار دهنده برای خانواده 
- فرار از مدرسه
- غیبت از محیط کار
- بی خوابی
- دوستان جرید
- یافتن قرص، ته سیگار، سرنگ، کاغذ لوله شده در اتاق
- دوری از خانواده
- کاهش بهداشت فردی
- دزدی از منزل یا محیط کار
- کاهش عملکرد در زمینه‌های مختلف
- تنگی مردمک و قرمزی چشم، کبودی لب‌ها
- سرخوشی بیش از حد
- چرتهای مکرر روزانه
- دیرآمدن به منزل
- تغییرات رفتاری مثل پرخاشگری

  راهکارها برای خانواده‌ 
• اطلاعات خود و فرزندان را در زمینه‌های مختلف و از جمله اعتیاد افزایش دهید.
• سعی کنید نوجوانان جهت کسب آگاهی از مسائل مختلف به شما روی آورند نه همسالان خود
• صمیمیت را در خانواده حفظ کنید و به کودکان علاقه نشان دهید.
• نظم و قانون را بطور نسبی در خانه اجرا کنید.
• مهارتهای مختلف را به فرزندان بیاموزید.
• در دوست‌یابی به فرزندان کمک کنید
• اعتماد به نفس و توان تصمیم گیری را در آنها تقویت کنید.
• به فعالیت‌های جنبی مثل تفریح و ورزش اهمیت دهید
• زمینه‌های پرورش فکر و رفتار درست را در خانه فراهم کنید.
• یک الگوی مناسب باشید.
• به شخصیت کودکانتان احترام بگذارید.
• به خواسته‌های منطقی جوانان توجه نمایید.
• فرزندانتان را به پایبندی به اصول اخلاقی و مذهبی تشویق کنید.
توجه داشته باشید:
? پرورش انسان سالم نیاز به اطلاعات کافی صرف وقت لازم و تمرین رفتارهای صحیح در محیط خانه مدرسه و اجتماع دارد.
? در حل مشکلات اجتماعی مثل اعتیاد همه افراد باید همکاری کنند
? در مواردی که اطلاعات و آگاهی‌های شما کافی نیست از روانپزشک (متخصص اعصاب و روان) و روانشناس کمک بگیرید.

    آسیب های اجتماعی که به تعبیر بعضی از اندیشمندان حاصل ومعلول مستقیم انقلاب صنعتی هستند،در اکثر جوامع وجود دارند و تاثیرات خود را می گذارند.اما آن چه جوامع مختلف را در این مورد از هم متفاوت می سازد،نوع نگرش این جوامع به علل به وجود آورنده آسیب ها و راهکارهای اصلاح وبهبود آن است.در مورد نگرش،آن چه مهم است این که این آسیب ها چرا به وجود آمده اند؟آیا وجود آسیب ها در جوامع امری لازم وضروری است یا می توان جامعه ای بدون آسیب داشت؟ پاسخ به این پرسش ها مستلزم شناخت نظریه های مختلف جامعه شناسی و روان شناسی است که هرکدام سعی درتبیین مسائل ،آسیب ها وبحران های اجتماعی از نظر گاه های مختلف دارند.این دید گاه ها متاثر از باورهای سیاسی و اقتصادی هر جامعه است.

    در مورد راهکارهای اصلاح وبهبود آسیب های اجتماعی هم نظرگاه های مختلفی وجود دارد.عده ای روش انکار و پرده پوشی را تجویز می کنند وعده ای دیگر به روش های پلیسی وسرکوب اعتقاد دارند.جوامعی هم وجود دارند که به این مسائل نگرشی علمی و منطقی دارند وسعی می کنند با قبول وجود این آسیب ها،علت آن ها را با استفاده از روش های علمی بشناسند و برای حذف یا به حداقل رساندن آن ها از روش های منطقی سود ببرند.این جوامع،آنهایی  هستند که در آن ها انباشت علمی صورت گرفته ودراثرارتباط با فرهنگ های مختلف به سطحی از آگاهی رسیده اند که به حق آزادی و برابری انسان ها و حق برخورداری تمامی انسان ها از حقوق مادی ومعنوی اعتقاد داشته باشند.

  آن چه در مورد آسیب های اجتماعی در ایران می توان گفت این است که به وضعیت خاص سیاسی و اجتماعی حاکم بر جامعه،آسیب های اجتماعی علاوه بر این که مسئله ای اجتماعی شمرده می شوند،بار ارزشی نیز دارند.یعنی یک آسیب که در یک جامعه ی با سیاست لیبرال ،فقط یک جرم محسوب می شود،در ایران علاوه بر جرم بودن،گناه به شمار می رود.این نگرش خاص به مسئله ی اجتماعی باعث می شود که مجرم یا منحرف بیشتر از آن که جامعه و روابط حاکم بر آن را عامل انحراف خود بداند،خودش را گناه کار می بیند واین می تواند یکی دیگراز آسیب های فردی و اجتماعی   باشد.                                                                                                                

  سیاست های اجتماعی هر جامعه ای روش های مختلفی را در برخورد با آسیب های اجتماعی پیشنهاد می کند.شیوه ی برخورد با این مسائل هم چنان که پیشتر گفته شد،ارتباط مستقیمی با این سیاست ها دارد.این سیاست ها را هم نهادهایی که در تمامی جوامع وجود دارد تعیین می کند.در جوامع مدرن امروز تمایل بر این است که این سیاست ها هرچه بیشتر توسط نهاد آموزش و پرورش و نهاد خانواده به جامعه تزریق شده و نهاد سیاست حداقل دخالت را در این امور دارد.اما در جوامعی که در آن ها نهاد سیاست قدرتمندتر است، این سیاست ها توسط این نهاد وضع و به جامعه دیکته می شود.تجربه نشان داده است که جوامع نوع اول در مهار بحران های اجتماعی موفق تر عمل کرده اند.چون مردم راهکارهای مقابله با آسیب های اجتماعی را وضع واز آن ها حمایت می کنند.اما در جوامعی که سیاست های اجتماعی را نهاد سیاست وضع می کند،لاجرم باید ضمانت های اجرایی آن ها را هم تعیین کند که در این حال استفاده از نیروهای حافظ قوانین و حامی نظام سیاسی مثل پلیس ضرورت پیدا می کند.

حمایت از آسیب دیدگان اجتماعی نیزبه سیاست های اجتماعی مربوط است.دراین مورد نیز وقتی حمایت از آسیب دیدگان به طور کامل در اختیار نهاد سیاست قرار می گیرد،این نهاد از دیدگاه منافع خود به آن ها نگاه می کند،اما وقتی مردم یک جامعه به حمایت از این آسیب دیدگان می پردازند،بسیار عمیق تر و کامل تر عمل می کنند.چون مردم در متن این آسیب ها قرار دارند،آن ها را خوب می شناسند وبرای حمایت ازافرادی که دچار بحران هستند انگیزه های قدرتمندی دارند.

  یکی از راهکارهای حمایت از آسیب دیدگان اجتماعی،سازمان ها وتشکل های غیر دولتی است.این سازمان ها که در تمامی جوامع ریشه دارند در عصر کنونی کارکردهای مختلف و موثری پیدا کرده اند و نقش مهمی در حیات جوامع ایفا می کنند.سازمان های غیردولتی با تاثیرگذاری در وضع و اجرای سیاست های اجتماعی،در نقش های مختلفی مثل مشاور دولت،منتقد دولت وگاه حتی به عنوان بازوی اجرایی سیاست های اجتماعی دولتها فعالیت دارند.این سازمان ها با ویژگی های منحصر به فردی که دارند،امروزه به نماد حکومت مردم تبدیل شده اند و به نظر می رسد در هر جامعه ای که این سازمان ها فعال تر و گسترده تر عمل می کنند،آرمان حکومت مردم بر مردم دست یافتنی تر می نماید. 

امروزه آسیب های اجتماعی  به عنوان یک تهدید جدی سلامت کودکان و نوجوانان را با خطر مواجه ساخته است. رشد شهرنشینی، پیدایش جامعه توده وار یا گسترده، برخورد و تضاد میان هنجارها، از هم پاشیدگی روابط متقابل بین افراد، تأثیر گروه همسال و... توجه به آسیب های اجتماعی را امری اجتناب ناپذیر ساخته است. اگرچه آسیب های اجتماعی می تواند بسیار گسترده باشد لیکن می توان مسائلی از قبیل اعتیاد ، فرار از خانه ، خشونت ، انزوای اجتماعی، ناهنجاری های رفتاری، سرقت و کودک آزاری را از جمله نتایج آسیب های اجتماعی عصر حاضر تلقی کرد.

   در این بخش به اجمال، عوامل مؤثر در ایجاد آسیب های اجتماعی و نقش خانواده در پیشگیری از آنها را مورد بررسی قرار می دهیم.

عوامل مؤثر در ایجاد آسیب های اجتماعی:

مطالعات انجام شده در ارتباط با آسیب های اجتماعی، عوامل زیر را منشاء بسیاری از انحرافات اجتماعی قلمداد نموده اند. در این بخش هر یک از عوامل به اجمال مورد بررسی قرار می گیرد: 

نابرابری های اقتصادی و اجتماعی:

اختلافات طبقاتی هر جامعه، افراد را در موقعیت هایی قرار می دهند که نمی توانند نقش های اجتماعی مناسب خود را بیابند و موجب اختلاف در هنجارهای اجتماعی می شود. در نتیجه، ستیزه هنجارهای اجتماعی، تفاوت معیارها را به وجود می آورد و عدم تعهد به معیارها و تردید در اصالت آنها، عدم پایبندی به قوانین را ایجاد می کند که این به نوبه خود تضادهای اجتماعی را افزایش می دهد. درون این تضاد، کشش به سمت انحرافات اجتماعی وجود دارد.

فقر مادی خانواده:

 در مطالعات علمی نشان داده شده است که فقر مبنا و اساس انحرافات اجتماعی است. از آن جایی که بیشتر مجرمین، معتادین به مواد مخدر و الکل، مبتلایان به امراض روانی و اشخاصی که اقدام به خودکشی می نمایند، از طبقات پایین اجتماعی بوده اند در عصر حاضر از فقر به عنوان عامل عمده انحرافات اخلاقی یاد شده است. ارتکاب جرائم طبقات فقیر از شکافی که بین خواسته های جوانان آن طبقه با آن چه که در دسترس آنهاست، سرچشمه می گیرد. عمده ترین علت انحرافات اخلاقی طبقه فقیر نتیجه فشارهای حاصله از شکست در رسیدن به هدف های معین است.

 بیکاری:

 بیکاری به عنوان یک مسئله اجتماعی زمینه مساعدی برای انحرافات اجتماعی است. افراد بیکار بیشترین اوقات خود را در اماکن عمومی از جمله پارک ها می گذرانند و این گونه اماکن، بهترین و مناسبت ترین مکان برای کشش به سمت انحرافات اجتماعی از جمله اعتیاد  است.

 رفاه اقتصادی خانواده:

در خانواده هایی که رفاه و درآمد اقتصادی زیاد است، روابط انسانی بر اثر کثرت کار و یا سرگرمی ضعیف تر می گردد. ضعف روابط انسانی به نوبه خود عامل مساعدی برای کشش به سوی انحرافات اجتماعی است. امروزه والدین و فرزندان نسبت به هم احساس و عاطفه گذشته را ندارند، چون با یکدیگر تماس و ارتباط کمتری دارند و از طرف دیگر افرادی که درآمد بیشتر از حد دارند، موقعیت و زمینه مساعدتری برای تفریحات متنوع در داخل و یا خارج از کشور را دارند و بدیهی است که این قبیل امکانات برای مصرف و فروش مواد مخدر زمینه بسیار مساعدی است.

ویژه نامه شهادت امام حسن مجتبی با بیش از 100 مطلب
ادرس جدید سایت
کپسولهای ترک اعتیاد، بلای جان معتادان
کتامین
روشهای نوین ترک سیگار
[عناوین آرشیوشده]