به هم خوردن تعادل کلسیم خون
calcium imbalance
کلسیم یکی از اجزای معدنی خون است که به تنظیم ضربان قلب، انتقال پیامهای عصبی، انقباض عضلات و تشکیل استخوان و دندانها کمک می کند. افزایش یا کاهش غلظت کلسیم خون می تواند مشکلات جدی و گاهی تهدید کننده زندگی به بار آورد، به نحوی که غشاهای تمام سلولهای بدن، عضلات، استخوانها، غدد پاراتیروئید و هورمونهای پاراتیروئیدی (که تنظیم کننده جذب و استفاده از کلسیم هستند) همگی تحت تأثیر قرار می گیرند.
کاهش غلظت کلسیم خون:
علایم شایع کاهش غلظت کلسیم خون:
اسپاسم، پرش، یا کرامپ عضلانی
بی حسی و سوزن سوزن در دستها و پاها
تشنج
نامنظمی ضربان قلب
افزایش فشار خون
علل کاهش غلظت کلسیم خون:
کاهش فعالیت غدد پاراتیروئید به علت بیماری یا آسیب به هنگام جراحی در گردن
دریافت ناکافی کلسیم و ویتامین D در رژیم غذایی
سوءجذب از دستگاه گوارشی (معمولاً بدون علت مشخص)
پانکراتیت (التهاب لوزالمعده)
نارسایی کلیه
سوختگی یا عفونت شدید
کاهش غلظت منیزیم خون
عوامل افزایش دهنده خطر کاهش غلظت کلسیم خون:
مصرف بعضی از داروها، از جمله دیورتیکهای تیازیدی و مسدود کنندههای کانال کلسیمی
آسیب، سرطان، یا جراحی غده تیروئید یا غدد پاراتیروئید
افراط در مصرف الکل که باعث نامناسب بودن تغذیه می شود.
افزایش غلظت کلسیم خون:
علایم شایع افزایش غلظت کلسیم خون:
افسردگی، دلیریوم (دلیریوم عارضه عصبی است که با اختلال کامل در فعالیتهای مغزی مشخص شده و فرد آگاهی و توجه به محیط اطراف را از دست می دهد.) ، گیجی
تشنج و اغماء (تنها در بدترین موارد)
بیحالی و خواب آلودگی
بیاشتهایی
استفراغ و اسهال
کم آبی بدن و تشنگی
نامنظمی ضربان قلب
کاهش فشار خون
عللافزایش غلظت کلسیم خون:
وجود شکستگیهای متعدد و استراحت طولانی مدت در تخت
تومورهای خوشخیم یا بدخیمی که استخوان را تخریب می کنند.
پرکاری غدد پاراتیروئید
میلوم متعدد
عوامل افزایشدهنده خطر افزایش غلظت کلسیم خون:
تغذیه نامناسب، بهخصوص مصرف بیش از اندازه محصولات لبنی یا آنتیاسیدهای حاوی کلسیم زیاد
عدم فعالیت یا استراحت طولانی مدت در رختخواب به هر علت
تزریق مکرر خون حاوی سیترات
بیماری مزمن کلیه
پیشگیری
- از آنتیاسیدهای حاوی کلسیم، به صورت مرتب استفاده نکنید.
- داشتن یک رژیم طبیعی و متعادل
- هیچگاه الکل ننوشید.
عواقب مورد انتظار
اغلب موارد با درمان در عرض یک هفته معالجه می شوند، مگر اینکه علت به هم خوردن تعادل کلسیم خون، سرطان باشد.
عوارض احتمالی
ایست قلبی
شکستگی استخوانهای ضعیف
سنگ کلیه (در موارد افزایش غلظت کلسیم خون)
زخم معده و اثنیعشر (در موارد افزایش غلظت کلسیم خون)
اصول کلی درمان
آزمایشات تشخیصی ممکن است شامل آزمایش خون از نظر سطح کلسیم، نوار قلب، و عکس برداری از استخوانها باشد.
پیش از اینکه برنامه درمانی برای پیشگیری از عود مشکل طرح ریزی شود، باید علت زمینه ساز معلوم شود.
داروها
در حالت کاهش غلظت کلسیم خون، گلوکونات یا کربنات کلسیم وریدی
در حالت افزایش غلظت کلسیم خون، محلول سالین داخل وریدی و دیورتیکهای قوس هنله (مثل فورسماید -لازیکس و اسید اتاکرینیک)
فعالیت
پس از شروع درمان، با رو به بهبود گذاشتن علائم، فعالیتهای عادی خود را از سر گیرید.
رژیم غذایی
در موارد کاهش خفیف غلظت کلسیم خون، از مکمل کلسیمی و ویتامینD استفاده نمایید. شیر و محصولات لبنی نیز بیشتر مصرف کنید.
در موارد افزایش خفیف غلظت کلسیم خون، مصرف محصولات لبنی و آنتیاسیدهای حاوی کلسیم را محدود کنید.
در این شرایط به پزشک خود مراجعه نمایید:
اگر شما یا یکی از اعضای خانواده تان علایم به هم خوردن تعادل کلسیم خون را دارید.
اگر پس از آغاز درمان، علائم بدتر شوند یا رو به بهبود نگذارند